BATI AFRiKA'DA ORTAYA ÇlKAN TASAVVUFI DiRENiŞ HAREKETLERİ

Osman Dan Fodyo, Seku Ahmedu ve el-Hac Ömer et-Tali hareketleri on dokuzuncu yüzyıl Batı Afrika'sında ortaya çıkan üç büyük cihad hareketidir. Bunlar esinlendikleri kaynak ve yaklaşım tarzları bakımından birbirine öldukça çok benzemektedir. Bunlardan Osman Dan Fodyo Hareketi, ilhamını Futa Toro ve Futa Jallon'da on sekizinci yüzyılın başlangıcından beri ortaya çıkan cihat hareketlerinden almıştır. Osman Dan Fodyo ve Seku Ahmedu Kadiriyyeye mensupken, el-Hac Ömer et-Tali Ticaniyyeye bağlıdır. Osman Dan Fodyıo'yu diğer iki akımdan ayiran temel fark, onun sadece askeri bir komutan değil' aynı zamanda tasavvufi ve ilmi kişiliğe sahip bir şahsiyet olmasıdır. 

BATI AFRiKA'DA ORTAYA ÇlKAN TASAVVUFI DiRENiŞ HAREKETLERİ

The movements of Usuman Dan Fodio and Seku Ahmadu and AI-Hajj Umar Tali are the threee great jihad movements of nineteenth century West Africa. They are certainly linked togetter in their sources of inspiration and it is quite possible that the earlist, that of Dan Fodio, was itself partly inspired by early eighteenth century jijad movements in Futa Toro and Futa Jallon. Uthman Dan Fodio and Seku Ahmadu are linked the Qadiri order. AI-Hajj Umar Tali is linked the Tijaniya order. That of Dan Fodio differs from the other two in that Dan Fodio was not the military leader of the mavement but the scholarly guding and sufi leader in the background.

___

  • 'J.O.Hunwick'in "The Nineteenth Century Jihads" adlı çalışmasının tercümesidir. Metin, lan J.F. Ade-Espie
  • Ajayi tarafından hazırlanan ve London 1970'de yayımlananA Thousand Years of West African History isimli
  • eserin 267-281 sayfaları arasında yer almaktadır. Çeviri yaparken, metnin aslına sadık kalmaya özen
  • gösterdik. Fakat metnin anlam boyutunu değiştirmernek kaydıyla akıcı ve anlaşılır bir üslupla tercümenin
  • yapılmasına da özen gösterdik. Örneğin bazı başlıkları isimlendirirken, metinde geçen ifadenin tam
  • çevirisinden çok içeriği yansıtacak bir ifadeyi tercih ettik. Metinde geçen cihad hareketleri yerine, tasavvufi
  • zümreler oldukları için tasavvufi direniş hareketleri ibaresini kullandık. Bunun dışında metinde herhangi bir
  • ilave ve çıkarımda bulunmamaya özen gösterdik. (çev.)
  • ·Yrd. Doç. Dr., Cumhuriyet Üniversitesi ilahiyat Fakültesi Tasavvuf Anabilim Dalı Öğretim Üyesi.
  • "C.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Temel islam Bilimleri Bölümü Tasavvuf Bilim Dalı yüksek lisans öğrencisi.