Arap Kabileleri Emevî Saltanatı ve Abbâsî İhtilali

Bu makale, İslam’ın yayılışında Arap kabilelerinin rolünü ele aldığı gibi Emevî saltanatı boyunca iktidar ve yönetimin oluşumundaki rolünü de analiz etmektedir. Verilen rivayetlere göre, birbirleriyle rekabet içerisinde olan Mudar ve Kâhtân kabileleri İslam’ın farklı yönlerde yayılışına öncülük etmişlerdir: Mudar doğuya doğru İslam’ın yayılışında öncü olurken, Kâhtân batıya doğru yayılmasında etkili olmuştur. Emevîler kabile çekişmelerini kötüye kullanarak (suistimal ederek) gücü ellerinde tutmuşlardır. Aynı uygulama, gücü, iktidarı Emevîler’den çekip alan ve yeni bir saltanat başlatan Abbâsîler tarafından da başarılı bir şekilde kullanılmıştır

Anahtar Kelimeler:

Arap kabileleri, Emevi saltanatı, Abbasi ihtilali

Arab Tribes the Umayyad Dynasty and the Abbasid Revolution

This essay analyses the role played by the Arab tribes in the expansion of Islam, the consolidation of Dar al-Islam (House of Islam), as well as in power and administration during the Umayyad dynasty. Given the traditional rivalries between the Mudar and the Qahtan tribes, each confederation of tribes led the expansion of Islam in a different direction: the Mudar toward the east, and the Qahtan toward the west. The Umayyads controlled power by exploiting tribal disputes. The same practice, skillfully used by the ‘Abbasids, expelled the Umayyads from power and ushered in a new dynasty.

Keywords:

Arab Tribes, the Umayyad Dynasty, the ‘Abbasid Revolution,

PDF

___

Daha fazla bilgi için, bkz. el-Belâzürî, Ensâbu’l-Eşrâf, fos. 612-14, alıntı: Kennedy, The Early
`Abbasid Caliphate, 44-45.
95 Abbasiler tarafından yaklaşık 30 yıl (718-47) sürdürülen gizli propaganda, onların mevali
ve Şiiler’in yanı sıra, Güneyli kabilelerin ve Mudar konfederasyonunun çok sayıda üyesinin
desteğini almalarını sağladı. Şiiler’in onayı Haşimiyye ve Ebu Haşim’in Muhammed
b. Ali’yi Abbasi grubunun lideri ve kendi halefi olarak atamasıyla birlikte geldi. Daha
fazla detay için, bkz. Sabatino Moscati, “Il Testamento di Abu Hashim,” Rivista degli
Studi Orientali, no. 27: Fascicoli 1-4, (1952): 28-46; Marín-Guzmán, Popular Dimensions of
the `Abbasid Revolution, muhtelif yerlerde, özellikle 81-96.
96 el-Makrîzî, Kitâbü’n-Niza, 68