Nebahat GÖÇERİ

KOZAN MUTASARRIF-I ESBAKI MUSA KAZIM’IN MAKALELERİ-II

Öz Bu makalenin konusu mutasarrıf Musa Kazım’ın makaleleridir. Kaynaklarda biyografisi hakkında çok az bilgi vardır. Galatasaray Lisesi’nden mezun olmuştur. Kastamonu ve Ankara liselerinde öğretmenlik yapmıştır. Kozan’da mutasarrıf olarak çalışmıştır. Musa Kazım'ın altı basılı kitabı vardır. Bazı kitapları çeşitli nedenlerle basılmamış. Basılı makaleleri ise Tarih-i Osmani Encümeni Mecmuası (TOEM) yayınlanmıştır. Bu mecmuanın yardımcı üyelerinden birisidir. Musa Kazım Osmanlı tarihinin az bilinen veya yazılmayan konuları ile ilgilenmiştir. Musa Kazım’ın ana ilgi alanı Tarih Felsefesidir. “Tarih-i Osmanî Encümeni Mecmuası” ismiyle 1326/1911’de yayına başlayan mecmua 1339/ 1923’e kadar (1-77 cüz olarak) on üç sene yayınlanmıştır. Cumhuriyet’ten sonra isim değişikliği olmuştur. “Türk Tarih Encümeni Mecmuası” adıyla on dördüncü sene 1340/ 1924’ten itibaren yayınlanmaya başlamış, 1926’da on altıncı seneye kadar yayınına devam etmiştir. Bu arada derginin sayıları hem eski sayılar sürdürülerek hem yenileri verilerek yayınlanmıştır. 78’inci sayıya Cumhuriyet döneminde ilk basılan sayı olarak 1’inci sayı denilmiş, 95’inci sayı 18’inci sayı sayılmıştır. Musa Kazım bu dergide makalelerini yayınlamıştır. Tarih-i Osmanî Encümeni padişah iradesi ile kurulmuş bir encümendir yani akademik bir kuruldur. Encümen 1327 / 1332’de irade-i seniyye ile kurulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Musa Kazım, Osmanlı Tarihi, Tarih-i Osmani Encümeni Mecmuası

PDF

___

Akyüz, Y. (2013). Türk eğitim tarihi. Ankara: Pegem Akademi. Binbaşıoğlu, C. (2014). Başlangıçtan günümüze türk eğitim tarihi. Ankara: Anı Yayıncılık. Gürer, A. Ş. (2003). Gelenekler modernite arasında bir meşrutiyet şeyhülislamı: Musa Kazım Efendi (1861-1920). Halil Edhem. (1928). Fihrist-i umumi. İstanbul: Devlet Matbaası. Muallim Cevdet. (1918). "Darülmuallimin'in yetmişinci sene-i devriyesi münasebetiyle verilen konferans". Tedrisat Mecmuası: ameliyat ve tatbikat kısmı, 5(6-30), 175-200. Musa Kazım. (1 Haziran 1329). Taşoz tarihcesi. Tarih-i osmanî encümeni mecmuası (TOEM), V(20), 1260-1272. Musa Kazım. (1 Nisan 1329/1913). Aynaroz tarihcesi. Tarih-i osmanî encümeni mecmuası (TOEM), IV(19), 1194-1197. Musa Kazım. (1 Nisan 1330/1914). Ahtimar katogikosluğu. Tarih-i osmanî encümeni mecmuası (TOEM), V(25), 54-55. Musa Kazım. (1 Teşrin-i Evvel 1329/1913). Memalik-i osmaniyye'deki müessesat-ı mezhebiyye hakkında malumat-ı muhtasara. Tarih-i osmanî encümen-i mecmuası (TOEM), IV(22), 1406-1410. Musa Kazım. (1325/1909). Muhit-i idare ve siyâsiyyat. İstanbul: İkbâl-i Millet Matbaası. Musa Kazım. (1326/1910). Muhtıra-i ricâl u siyasiyyun. İstanbul: Matbaa-i Âmidi. Musa Kazım. (1326/1910). Vesaik-i tarihiyyemiz. Tarih-i osmanî encümeni mecmuası (TOEM), I(2), 65-69. Musa Kazım. (1327/1911). Darbhanenin ahval-i dahiliyyesi. Tarih-i osmanî encümeni mecmuası (TOEM), II(9), 551-557. Tarih-i osmani encümeni. (1339/1911). İfade-i meram (Cilt 1-6). İstanbul.