Lise Öğrencilerinde Öfke ve Saldırganlık

Bu çalışmada lise 9 10 ve 11 sınıflara devam eden öğrencilerin cinsiyet istediği okula gidip gitmeme sınıf düzeyi ve alan türü değişkenleri açısından öfke ve saldırganlık düzeylerinin farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiş öfke ve saldırganlık arasındaki ilişkiye bakılmıştır Uygulamalar Adana Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde bulunan orta öğretim okulları arasından Seyhan ve Yüreğir ilçesinden iki okuldan toplam 260 öğrenci üzerinde gerçekleştirilmiştir Çalışmada öğrencilerin saldırganlık ve öfke düzeyleri ile ilgili veri toplamak için Saldırganlık Ölçeği Can 2002 ve Özer 1994 tarafından Türkçe’ye uyarlanan Sürekli Öfke ve Öfke Tarz Ölçeği kullanılmıştır Elde edilen verilerin istatistiksel analizinde Tek Yönlü Varyans Analizi t Testi Pearson Korelasyonu ve Scheffe Testi kullanılmıştır Sonuç olarak öğrencilerin fiziksel saldırganlık düzeylerinde cinsiyetleri açısından öfke düzeylerinde istedikleri okula gidip gitmemeleri açısından saldırganlık ve öfke düzeylerinde sınıf düzeyleri açısından anlamlı farklılıklar gözlenmiştir Dolaylı saldırganlık düzeylerinde ise alan türü açısından anlamlı farklılık tespit edilmiştir Ayrıca öfke ve saldırganlık arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur Anahtar Sözcükler: Öfke saldırganlık lise öğrencisi ANGER AND AGGRESSION ON HIGH SCHOOL STUDENTS

Anahtar Kelimeler:

Öfke, saldırganlık, lise öğrencisi

Lise Öğrencilerinde Öfke ve Saldırganlık

In this study the anger and aggression levels of high school students were investigated according to the gender the school students attend depends on their wish or not grade and high school field type Relationship between the anger and the aggression was investigated The study group consisted of 260 high school students selected from Seyhan and Yüreğir Districts of Metropolitan Municipality of Adana To measure the anger and aggression level of the students Trait Anger Anger Expression which was adapted to Turkish by Özer 1994 and Aggression Scales Can 2002 were administered One Way ANOVA Pearson Product Moment Correlation Scheffe and t test were used to analyze the data The results of the study showed a gender difference on physical aggression a difference on anger according to the kind of school students attend and a grade level difference on anger and aggression levels of the students High school field type difference on indirect aggression levels of students In addition a positive significant relationship was found between the anger and the aggression Key Words: Anger aggression high school student

PDF

___

Akgül, H. (2000). Öfke denetimi eğitiminin ilköğretim 2. kademe öğrencilerinin öfke denetimi becerilerine etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
Akdeniz, M. (2007). Öfke kontrolü eğitiminin lise öğrencilerinin öfke kontrolü ve becerilerine etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri ABD. Adana.
Ağlamaz, T. (2006). Lise öğrencilerinin saldırganlık puanlarının kendini açma davranışı okul türü, cinsiyet, sınıf düzeyi, anne-baba öğrenim düzeyi ve ailenin aylık gelir düzeyi açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. 19 Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Samsun.
Amedahe, F.K., Owusu-Banahene, N.O. (2007). Sex differences in the forms of aggression among adolescent students in Ghana. Research in Education, 78: 54-64.
Anonymus, (2003). Treatmment Principles For DVA Funded Anger Management Programs. Australian Centre for Posttraumatic Mental Health &Vietnam Veterans Counselling Service.
Balkaya, F. (2001). Öfke: Temel boyutları nedenleri ve sonuçları. Türk Psikoloji Yazıları.4 (7): 21-45.
Balkaya F., Şahin, NH. (2003). Çok boyutlu öfke ölçeği. Türk Psikiyatri Dergisi, 14 (3): 192-202.
Ballard ME, Rattley KT, Fleming WC ve ark. (2004) School aggression and dispositional aggression among middle school boys. Research in middle level. Education Online, 27(1): 1-11.
Bandura, A. (1977). Social Learning Theory. New Jersey: Prentice-Hall.
Baygöl, E. (1997). Ergenin öfke tepkilerinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Bursa.
Beck, A., T. (1975). Cognitive Therapy and The Emotional Disorders. International University Press. Boston.
Bolat-Karataş, Z. (2002). Anne baba saldırganlığı ile lise öğrencilerinin saldırganlığı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Adana.
Boman, P. (2003). Gender differences in school anger. International Education Journal, 4 (2): 71-77.
Brezina, T., Piquero, AR. ve Mozerolle, P. (2001). Student anger and aggressive behavior in school: An initial test of agrew’s macro-level strain theory. Journal of Research in Crime and Delinquency, 38 (4): 362-386.
Budak S. (2000). Psikoloji Sözlüğü. Bilim ve Sanat Yayınları. Ankara.
Buss, A. H. ve Waren, W.L. (2000). Aggression Questionnaire: Manuel. Western Psychological Services. Los Angeles.
Campano, J.P. ve Munakata, T. (2004). Anger and aggression among filipino Students. Adolescence, 39 (156): 757-764.
Can, S. (2002). “Aggression questionnaire” adlı ölçeğin Türk popülasyonunda geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Genel Kurmay Başkanlığı Gülhane Askeri Tıp Akademisi Haydarpaşa Eğitim Hastanesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Servis Şefliği, Uzmanlık Tezi. İstanbul.
Calhoun, C. (1984). Cognitive emotions. In C. Calhoun & R. Solomon (Eds.), What is an emotion?: Classic readings in philosophical psychology (pp. 327–342). Oxford University Press. New York.
Cüceloğlu, D. (1994). İnsan ve Davranış, Psikolojinin Temel Kavramları. Remzi Kitabevi. İstanbul.
Durak-Batıgün, A. (2002). Gençler ve İntihar: Diğer yaş gruplarıyla farklılaşan özellikler. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
Efilti E. (2006). Ortaöğretim kurumlarında okuyan öğrencilerin saldırganlık denetim odağı ve kişilik özelliklerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Konya.
Ellis, A. (1977). Psychotherapy and the value of a human being. In A. Ellis and R. Grieger (Eds). Handbook of Rational-Emotive Therapy (pp. 99-112). Springer. New York.
Erkuş, A. (1994). Psikoloji terimleri sözlüğü. Doruk Yayınları. Ankara.
Freud, S. (1994). Psikanalize Yeni Giriş Dersleri 2. (Çev. S. Budak). Öteki Yayınevi. Ankara.
Fromm, E. (1995). İnsandaki Yıkıcılığın Kökenleri 1. (Çev. Ş. Alpagut). Payel Yayınevi İstanbul.
Furlong, J.M. ve Smith, C.D. (1994). Anger, Hostility and Aggression. CPPC. U.S.A. Gömleksiz, M.N. ve Bulut, İ. (2008). Yeni ilköğretim programlarının uygulandığı eğitim ortamına ilişkin öğretmen görüşleri. Çağdaş Eğitim Dergisi, 33 (349): 23-29.
Hatunoğlu, A. (1994). Ana baba tutumları ile saldırganlık arasındaki ilişkiler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Erzurum.
Karasar, N. (1995). Bilimsel Araştırma Yöntemi. 3A Araştırma Eğitim Danışmanlık Limited. Ankara.
Karataş, Z. (2008). Bilişsel davranışsal teknikler ile psikodrama teknikleri kullanılarak yapılan grupla psikolojik danışma uygulamalarının ergenlerde saldırganlığı azaltmadaki etkilerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Mersin.
Kesen, N.F., Deniz, M.E. ve Durmuşoğlu, N. (2007). Ergenlerde saldırganlık ve öfke düzeyleri arasındaki ilişki: Yetiştirme yurtları üzerinde bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17: 353-364.
Kısaç, G. (1997). Üniversite öğrencilerinin bazı değişkenlere göre sürekli öfke ve öfke ifade düzeyleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
Kökdemir, H. (2008). Öfke ve öfke kontrolü. http://www. Elyadal. org/PIVOLKO/12/öfke.htm web sitesinden, Ocak 2008 tarihinde ulaşıldı.
Köknel, Ö. (1996). Bireysel ve Toplumsal Şiddet. Altın Kitaplar Yayınevi. İstanbul.
Lipsitt, L. P. (1995). The complex origins of violence. Brown University Child and Adolescent Behavior Letter, 11 (8): 8-10.
Mcconville, D. ve Cornell,D. (2003). Aggressive attitudes predict aggressive behavior in middle school students. Journal of Emotional and Behavioral Disorders, 11(3): 179-187.
McKinnie, B.D. (2006). An investigation of anger styles in adolescent students. Negro Educational Review, 57 (1-2): 35-47.
Moeller, T.G. (2001). Youth Aggression and Violence. Lawrence Erlbaum Associates Publishers. New Jersey.
Orpinas, P., Murray, N. ve Kelder, S. (1999). Parental influences on students’ aggressive behaviors and weapon carrying. Healt Educ Behav, 26 (6): 774- 787.
Özer, A.K. (1994). Sürekli öfke ve öfke ifadesi tarzı ölçekleri ön çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 9 (31): 26-35.
Rice, M. ve Howell, C. (2006). Differences in trait anger among children with varying levels of anger expression patterns. Journal of Child and Adolescent Psychiatric Nursing, 19 (2): 51-61.
Savaşır, I. ve Şahin, N.H. (1997). Bilişsel Davranışçı Terapilerde Değerlendirme: Sık Kullanılan Ölçekler. Türk Psikologlar Derneği Yayınları. Ankara.
Soykan, Ç. (2003). Öfke ve öfke yönetimi. Kriz Dergisi, 11 (2): 19-28.
Şahin, H. (2004). Öfke denetimi eğitiminin çocuklarda gözlenen saldırgan davranışlar üzerindeki etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara
Scharf, S.C. (2000). Gender differences in adolescent aggression: an analysis of instrumentality expressivenes. Doctoral Thesis. Michigan University Departmant Of Clinical Psychology. Michigan.
Studer, J. (1996). Understanding and preventing aggressive responses in youth. Elementary School Guidance & Counseling, 30: 194-203.
Sue, D. Sue, D. W. ve Sue, S. (1981). Understanding Abnormal Behavior. Houghton Miflin Company. Boston; Dallas.
Tambağ H., Öz, F. (2005). Ailesi ile birlikte ve yetiştirme yurtlarında yaşayan ergenlerin öfke ifade etme biçimleri. Kriz Dergisi, 13 (1): 11-21.
Tuzgöl, M. (1998). Ana baba tutumları farklı lise öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
Wall, A. ve Barth, R.P. (2005). Aggressive and delinquent behavior of maltreated adolescents: Risk factors and gender differences. Stress, Trauma and Crisis, 8:1-24.