Hülya ARSLANTAŞ, Ayden ÇOBAN, Ferhan DEREBOY, Ezgi SARI, Muazzez ŞAHBAZ, Döndü KURNAZ

Son trimester gebelerde doğum korkusunu etkileyen faktörler ve doğum korkusunun postpartum depresyon ve maternal bağlanma ile ilişkisi

Amaç: Bu çalışma son trimester gebelerin doğum korkusunu etkileyen faktörleri ve doğum korkusunun postpartum depresyon ve maternal bağlanma ile ilişkisini belirlemek amacı ile yapılmıştır.Gereç ve Yöntem: Araştırma kesitsel tipte olup, batıda bir ilde bir üniversite ve bir devlet hastanesinin kadın doğum kliniği ve polikliniklerinde 2014-2016 yılları arasında yürütülmüştür. Araştırma 163 gebe ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verileri gebelerin sosyo-demografik özelliklerini ve doğum korkusunu etkileyeceği düşünülen sorulardan oluşan anket formu, Wijma Doğum Beklentisi Deneyimi Ölçeği, Gebeliğe Bağlı Yakınmalara İlişkin Ölçek, Gebelikte Psikososyal Sağlığı Değerlendirme Ölçeği, Edinburg Doğum Sonrası Depresyon Ölçeği, Maternal Bağlanma Ölçeği ile toplanmıştır. Bulgular: Gebelerin doğum korkusu puan ortalaması 66.88±27.45’dir. Gebelik takibinde sosyal destek almayanlarda (MWU= 183.0; p= 0.041) ve doğuma ilişkin yeterli bilgiye sahip olmayanlarda (MWU=1840.50; p= 0.000) doğum korkusunun arttığı bulunmuştur. Gebelerin Wijma Doğum Beklentisi Deneyimi Ölçeği puan ortalaması ile Edinburg Doğum Sonrası Depresyon Ölçeği puan ortalaması arasında pozitif yönde zayıf ilişki (r=0.271; p=0.023) saptanmıştır.Sonuç: Gebelik takibinde sosyal destek almayanlarda ve doğuma ilişkin yeterli bilgiye sahip olmayanlarda doğum korkusunun arttığı bulunmuştur. Ayrıca doğum korkusunun doğum sonrası depresyona neden olabileceği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Gebe kadın, doğum korkusu, etkileyen faktör

Factors effecting delivery fear in last trimester pregnant women and its relationship with postpartum depression and maternal attachment

Purpose: This study was conducted cross-sectionally to investigate factors effecting fear of delivery in last trimester pregnant women and its relationship with postpartum depression and maternal attachment.Materials and Methods: The study was conducted between the years 2014-2016 in a university hospital and in a state hospital maternity clinics in a western city. The study was made with 163 pregnant women. A questionnaire form which was created in accordance with literature that includes questions about socio-demographical characteristics and other items that can effect delivery fear, Wijma Delivery Expectance Experience Scale (W-DEQ), Pregnancy Related Discomforts Scale, Psychosocial Health Assesment in Pregnancy Scale, Maternal Attachment Scale, Edinburg Postpartum Depression Scale were used. Results: The mean delivery fear score of the pregnant women was 66.88±27.45. Fear of delivery significantly increased among those who did not take sufficient social support during their pregnancy (MWU=183.0; p=0.041) and among those who did not have sufficient information about delivery (MWU=1840.50; p= 0.000). A siginificant positive small corelation was found between W-DEQ and Edinburg Postpartum Depression Scale (r=0.271; p=0.023).Conclusion: Delivery fear of pregnant women increased for those who did not take social support during pregancy follows and for those who did not have sufficient information on delivery. In addition, it was found that delivery fear can cause postpartum depression.

Keywords:

Pregnant, delivery fear,

PDF

___

1. Daş Z. Gebeliğin psikososyal ve kültürel boyutları. İçinde: Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği. (Ed L Taşkın): 211-23. Ankara, Sistem Ofset Matbaacılık. 2007.
2. Green JM, Kafetsios K, Statham HE, Snowdon CM. Factor structure, validity and reliability of the Cambridge Worry Scale in a pregnant population. J Health Psychol. 2003;8:753-64.
3. Hofberg K, Ward MR. Fear of pregnancy and childbirth. Postgrad Med J. 2003;79:505-10.
4. Timur S, Şahin HN. Kadınların doğumda sosyal destek tercihleri ve deneyimleri. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2010;12:29-40.
5. Subaşı B, Özcan H, Pekçetin S, Göker B, Tunç S, Budak B. Doğum eğitiminin doğum kaygısı ve korkusu üzerine etkisi. Selçuk Üniversitesi Tıp Dergisi. 2013;29:165-67.
6. Şahin N, Dinç H, Dişsiz M. Gebelerin doğuma ilişkin korkuları ve etkileyen faktörler. Zeynep Kamil Tıp Bülteni. 2009;40:57-62.
7. Serçekuş P. Nullipar kadınlarda normal spontan doğuma ilişkin korkular ve nedenlerinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). İzmir, Dokuz Eylül Üniversitesi. 2005.
8. Billert H. Tokophobia- a multidisciplinary problem. Ginekol Pol. 2007;78:807-11.
9. Ryding E, Wijma B, Wijma K, Rydhstrom H. Fear of childbirth during pregnancy may increase the risk of emergency cesarean section. Acta Obstet Gynecol Scand. 1998;77:542-7.
10. El-Aziz SN, Mansour SE, Hassan NF. Factors associated with fear of childbirth: It’s effect on women’s preference for elective cesarean section. J Nurs Educ Pract. 2017;7:133-45.
11. Adams S, Eberhard-Gran M, Eskild A. Fear of childbirth and duration of labour: a study of 2206 women with ıntended vaginal delivery. BJOG. 2012;119:1238-46.
12. Soltani F, Eskandari Z, Khodakarami B, Parsa P, Roshanaei G. Factors contributing to fear of childbirth among pregnant women in Hamadan (Iran) in 2016. Electronic Physician. 2017;9:4725-31.
13. Fenwick J, Gamble J, Nathan E, Bayes S, Hauck Y. Pre- and postpartum levels of childbirth fear and the relationship to birth outcomes in a cohort of Australian women. J Clin Nurs. 2009;18:667-77.
14. Ryding EL, Lukasse M, Parys AS, Wangel AM, Karro H, Kristjansdottir H et al. Fear of childbirth and risk of cesarean delivery: a cohort study in six European countries. Birth. 2015;42:48-55.
15. Wijma K. Why focus on 'fear of childbirth'? J Psychosom Obstet Gynaecol. 2003;24:141-3.
16. Rouhe H, Salmela-Aro K, Toivanen R, Tokola M, Halmesmäki E, Saisto T. Obstetric outcome after intervention for severe fear of childbirth in nulliparous women - randomised trial. BJOG. 2013;120:75-84.
17. Sydsjö G, Angerbjörn L, Palmquist S, Bladh M, Sydsjö A, Josefsson A. Secondary fear of childbirth prolongs the time to subsequent delivery. Acta Obstet Gynecol Scand. 2013;92:210-4.
18. Hall W, Hauck Y, Carty E, Hutton E, Fenwick J, Stoll K. Childbirth fear, anxiety, fatigue, and sleep deprivation in pregnant women. JOGNN. 2009;38:567-76.
19. Tsui MH, Pang MW. Maternal fear associated with pregnancy and childbirth in hong kong chinese women. Women & Health. 2006;44:79-92.
20. Hildingsson I, Nilsson C, Karlstrom A, Lundgren I. A longitudinal survey of childbirth-related fear and associated factors. JOGNN. 2011;40:532-43.
21. Waldenstrom U, Hildingsson I, Ryding EL. Antenatal fear of childbirth and its association with subsequent caesarean section and experience of childbirth. BJOG. 2006;113:638-46.
22. Allehagen S, Wijma K, Wijma B. Fear during labour. Acta Obstet Gynecol Scand. 2001;80:315-20.
23. Melender HL. Experiences of fears associated with pregnancy and childbirth: a study of 329 pregnant women. Birth. 2002;29:101-11.
24. Saisto T, Salmela-Aro K, Nurmi JE, Halmesmäki E. Psychosocial characteristics of women and their partners fearing vaginal childbirth. BJOG. 2001;108:492-8.
25. Cumberland S. Cause for concern: Maternal fear around childbirth and caesarean section as a mode of delivery. MIDIRS Midwifery Digest. 2010;20:297-304.
26. Saisto T, Halmesmaki E. Fear of childbirth a neglected dilemma. Acta Obstet Scand. 2003;82:201-8.
27. Laursen M, Hedegaard M, Johansen C. Fear of childbirth: Predictors and temporal changes among nulliparous women in the Danish National Birth Cohort. BJOG. 2008;115:354–60.
28. Storksen H, Eberhard-Gran M, Garthus-Niegel S, Eskild A. Fear of childbirth; the relation to anxiety and depression. Acta Obstet Gynecol Scand. 2012;91:237–42.
29. Toohill J, Fenwick, J, Gamble J, Creedy DK, Buist A, Ryding EL. Psycho-social predictors of childbirth fear in pregnant women: An Australian study. Open J Obstet Gynecol. 2014a;4:531-43.
30. Toohill J, Fenwick J, Gamble J, Creedy DK. Prevalence of childbirth fear in an Australian sample of pregnant women. BMC Pregnancy Childbirth. 2014b;14:275.
31. Sydsjo G, Sydsjo A, Gunnervik C, Bladh M, Josefsson A. Obstetric outcome for women who received individualized treatment for fear of childbirth during pregnancy. Acta Obstet Gynecol Scand. 2012;91:44-9.
32. Nerum H, Halvorsen L, Sorlie T, Oian P. Maternal request for cesarean section due to fear of birth: can ıt be changed through crisis-oriented counseling? Birth. 2006;33:221-28.
33. Nieminen K, Stephansson O, Ryding EL. Women’s fear of childbirth and preference for cesarean section: a cross-sectional study at various stages of pregnancy in Sweden. Acta Obstet Gynecol Scand. 2009;88:807- 13.
34. Davies B. Caesareans by request. Can Nurse. 2012;108:12.
35. Saisto T, Toivanen R, Salmela-Aro K, Halmesmaki E. Therapeutic group psychoeducation and relaxation in treating fear of childbirth. Acta Obstet Gynecol Scand. 2006;85:1315-19.
36. TC: Sağlık Bakanlığı. Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2018. Ankara, Sağlık Bakanlığı, 2018.
37. Raisanen S, Lehto S, Nielsen H, Gissler M, Kramer M, Heinonen S. Fear of childbirth predicts postpartum depression: a population-based analysis of 511 422 singleton births in Finland. BMJ Open.2013;3:e004047.
38. Söderquist J, Wijma B, Thorbert G, Wijma K. Risk factors in pregnancy for post-traumatic stress and depression after childbirth. BJOG. 2009;116:672-80.
39. Körükcü O, Kukulu K, Fırat MZ. The reliability and validity of the Turkish version of the Wijma Delivery Expectancy/Experience Questionnaire (W-DEQ) with pregnant women. J Psychiatr Ment Health Nurs. 2012;19:193-202.
40. Shinkawa H, Shimada M, Hirokane K, Hayase M, Inui T. Development of a scale for pregnancy-related discomforts. J Obstet Gynaecol Res. 2012;38:316-23.
41. Çoban A, Arslantaş H, Dereboy İF, Kamalak H. Validity and reliability study of the Turkish form of the scale related-pregnancy discomforts. 3rd Annual International Conference on Nursing 1-4 May 2017, Athens, Greece.
42. Yıldız H. Gebelikte psikososyal sağlığı değerlendirme ölçeği geliştirme çalışması. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi. 2011;4:64-71.
43. Müller ME. A questionnaire to measure mother-toinfant attachment. J Nurs Meas. 1994;2:129-41.
44. Kavlak O, Şirin A. Maternal bağlanma ölçeğinin Türk toplumuna uyarlanması. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 2009;6:188-202.
45. Cox JL, Holden JM, Sagovsky R. Detection of postnatal depression: development of the 10-item Edinburgh Postnatal Depression Scale (EPDS). Br J Psychiatry. 1987;150:782-86.
46. Engindeniz AN, Küey L, Kültür S. Edinburgh Doğum Sonrası Depresyon Ölçeği Türkçe Formu Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması, Ankara, Bahar Sempozyumları Kitabı, Psikiyatri Derneği Yayınları,1996.
47. Altunışık R, Coşkun R, Bayraktaroğlu S, Yıldırım E. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı, Sakarya, Sakarya Yayıncılık, 2012.
48. Akgül A. Tıbbi Araştırmalarda İstatistiksel Analiz Teknikleri SPSS Uygulamaları, Ankara, Emek Ofset, 2005.
49. Şencan H. Sosyal ve Davranışsal Ölçümlerde Güvenilirlik ve Geçerlilik, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 2005.
50. Cohen J. Statistical Power Analysis For The Behavioral Sciences. 2nd edition. Hillsdale, New Jersey Lawrence Erlbaum, 1988.
51. Körükcü O, Deliktaş A, Aydın R, Kabukcuoğlu K. Investigation of the relationship between the psychosocial health status and fear of childbirth in healthy pregnancies. Clin Exp Health Sci. 2017;7:1-6.
52. Toohill, J, Fenwick J, Gamble J, Creedy DK, Buist A, Turkstra E et al. A randomized controlled trial of a psycho-education intervention by midwives in reducing childbirth fear in pregnant women. Birth. 2014;41:384-94.
53. Beirvand PS, Moghadam ZB, Salsali M, Majd HA, Birjandi M, Khalesi ZB. Prevalence of fear of childbirth and its associated factors in primigravid women: A Cross- Sectional Study. Shiraz E Med J. 2017;18:e61896.
54. Güleç D, Öztürk R, Sevil Ü, Kazandı M. Gebelerin yaşadıkları doğum korkusu ile algıladıkları sosyal destek arasındaki ilişki. Türkiye Klinikleri J Gynecol Obst. 2014;24:36-41.
55. Kittisakchai T. Fear of childbirth in pregnant women and related factors (Master of nursing thesis), Advanced Midwifery. Thailand, Chiang Mai University. 2014.
56. Zar M, Wijma K, Wijma B. Pre- and postpartum fear ofchildbirth in nulliparous and parous women. Scand J Behav Ther. 2001;30:75-84.
57. Goker A, Yanikkerem E, Demet MM, Dikayak S, Yildirim Y, Koyuncu FM. Postpartum depression: is mode of delivery a risk factor? ISRN Obstet Gynecol. 2012;20:616-759.
58. Serçekuş P, Başkale H. Effects of antenatal education on fear of childbirth, maternal self-efficacy and parental attachment. Midwifery. 2016;34:166-172.
59. Toosi M, Akbarzadeh M, Sharif F, Zare N. The reduction of anxiety and improved maternal attachment to fetuses and neonates by relaxation training in primigravida women. Women's Health Bull. 2014;1:1-6.