HALKLA İLİŞKİLER EĞİTİMİNİN KİMLİĞİ: TÜRKİYE VE BALTIK DENİZİ ÜLKELERİ’NDEKİ İLETİŞİM FAKÜLTELERİNE YÖNELİK BİR DEĞERLENDİRME

Bir kurumun kimliğini ortaya koyan, kuruma yönelik oluşan davranış, felsefe, dizayn, iletişim ve bu unsurlarla etkileşim halinde bulunan kültürdür. Tüm bu unsurlar, halkla ilişkiler mesleğinin kimliği kapsamında ele alınabilir. Bu çalışma, halkla ilişkiler eğitiminin kimliğini, kurum kimliğini oluşturan unsurlar bağlamında (eğitime yönelik dizayn, davranış, felsefe, kültür ve iletişim) ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu doğrultuda, 2011 yılında yeni endüstrileşen ülke konumuna gelen Türkiye ve Baltık Denizi Ülkeleri’nden gelişmekte olan ülke kategorisinde yer alan Letonya ve gelişmiş ülke statüsünde yer alan Estonya araştırmanın evrenini oluşturmaktadır. Meslek kriterlerinin evrensel olmasından hareketle örnek olay çalışması bağlamında bu ülkelerin ele alınmasının nedeni, söz konusu ülkelerin 20 yıl önceki ekonomik ve toplumsal durumları ile SSCB’den ayrıldıktan sonraki serbest piyasa hareketlilikleri bazında halkla ilişkileri uygulama biçimleri açısından diğer ülkelerden farklılık göstermeleridir. Dolayısıyla bu ülkeler ele alınarak Türkiye ile karşılaştırılmıştır. Söz konusu ülkelerdeki iletişim fakültelerinin halkla ilişkiler alanını konu alan bölümlerinde ders veren akademisyenlerin elektronik posta adreslerine yanıtlamaları için link aracılığıyla anket gönderilmiştir. 3 ülkenin karşılaştırıldığı araştırma sonuçlarına göre halkla ilişkilerin meslek olarak görülme durumu en yüksek Türkiye’dedir. Türkiye’deki iletişim fakültelerinde halkla ilişkiler alanında verilen eğitim halkla ilişkilerin ‘sorun çözme süreci kolaylaştırıcısı’ yetiştirilmesine yönelik rol tanımıyla örtüşürken Letonya ve Estonya’da ‘iletişim kolaylaştırıcısı’ rol tanımıyla örtüşmektedir. Halkla ilişkiler uygulayıcılarının rollerine ilişkin önem derecesi sorgulandığında, her 3 ülkeden araştırmaya katılan katılımcıların, halkla ilişkiler uygulayıcılarının ‘yönetimin bir parçası olması ve yönetimin stratejik karar alma sürecinde söz sahibi olması’ kriterinde yoğunlaştıkları saptanmıştır
Anahtar Kelimeler:

Kimlik, Eğitim, Halkla İlişkiler

THE IDENTITY OF PUBLIC RELATIONS EDUCATION: AN ASSESSMENT ON COMMUNICATION FACULTIES IN TURKEY AND IN BALTIC COUNTRIES

The indicators of an institution’s identity are behavior, philosophy and design that come into existence within that institution and also the culture which is in interaction with these factors. All of these factors can be handled with regard to the identity of public relations profession. This study aims to manifest the identity of public relations education within the context of the elements comprising corporate identity (educational design, behavior, philosophy, culture and communication). The items in the questionnaire have been designed to be able to make inferences about these issues. Accordingly, Turkey, which has reached the condition of a newly industrialized country, and Latvia, a developing country in the Baltic Region, and Estonia as a developing country constitute the universe of research. Considering that professional criteria are universal, taking these countries as the sampling of this research through a case study results from the fact that the respective countries display a difference from the others with regard to their economic and social status 20 years ago and their free market mobility after getting separated from the USSR. Therefore, the data gathered about these countries are compared with those related to Turkey. A questionnaire was sent via link to the e-mail addresses of academics who are teaching in public relations field in the respective countries. According to this study, in which the three countries are compared, public relations is seen as a profession the most in Turkey. Communication faculties in Turkey, which are providing education in the field of public relations, consider this profession along with the ‘problem-solving process facilitator’ role while the faculties in Latvia and Estonia give more weight to the ‘communication facilitator’ role. It has also been found that as for the degree of importance with regard to the roles of public relations practitioners is concerned, ‘being a part of management and have a voice in the strategic decision-making process of the management’ is of primary importance for the participants from the three countries

___

  • Akım, F. (2010). Halkla İlişkilerde Stratejik Karar Halkla İlişkiler Uygulayıcılarının Rolleri. İstanbul: Der’in Yayınları.
  • Baskin, O., Aranoff, C. & Lattimore, D. (1997). Public Relations: The Profession and the Practice. Boston: McGraw Hill.
  • Botan, C. H. & Taylor, M. (2004). Public Relations: State of the Field. Journal of Communication, 54(4), 645-661.
  • Dozier, D., M. (1992). The Organizational Roles of Communications and Public Relations Practi- tioners, In J. E. Grunig (Ed.), Excellence in Public Relations and Communication Management (pp. 327-355). Hillsdale, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
  • Graceroodhouse. (2011, October 13). Corporate Communications International: Trends and Prac- tices Study 2011. Retreived from http://gradbaruchian.com/2011/10/13/corporate-commu- nications-international-trends-and-practices-study-2011/
  • Grunig, J., E. & Hunt, T. (1984). Managing Public Relations. USA: Thomson Learning.
  • Guth, D. W. & Marsh, C. (2003). Public Relations: A Values-Driven Approach. USA: Pearson Educa- tion, Inc.
  • Hodges, C. (2006). PRP Culture: A Framework for Exploring Public Relations Practitioners as Cul- tural Intermediaries. Journal of Communication Management, 10(1), 80-93.
  • Ihlen, Ø. (2007). Building on Bourdieu: A sociological grasp of public relations. Public Relations Review, 33(3), 269-274.
  • Kent, M. L. & Taylor, M. (2002). Toward a Dialogic Theory of Public Relations. Public Relations Review, 28, 21-37.
  • Mengü, S. (2012). Halkla İlişkiler Bir Kültür Politikası. Konya: Eğitim Kitabevi.
  • Verčič, D., Van Ruler, B., Bütschi, G., Flodin, B. (2001). On the Definition of Public Relations: A European View. Public Relations Review, 27, 373-387.
  • Vos, T. P. (2011). Explaining the Origins of Public Relations: Logics of Historical Explanation. Jour- nal of Public Relations Research, 23(2), 119-140.