Bir Kente Göçün Hikâyesi: Süreçler, Bütünleşme ve Aidiyet

Bu araştırma, göçmenlerin görüş ve deneyimlerinden yararlanılarak, Türkiye’nin Doğu ve Güneydoğu bölgelerinden Antalya’ya gelen göçmenlerin göç sürecini, sosyo-mekânsal bütünleşme ve aidiyet düzeylerini ve göçmenlerin geri dönüş eğilimlerini belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırma, Antalya’nın sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyi farklı üç mahallesinde amaca yönelik ve kartopu örnekleme yöntemleri kullanılarak ulaşılan on beş Doğu ve Güneydoğu Anadolu kökenli göçmen ile yapılan derinlemesine görüşmelere dayanmaktadır. Çalışmanın bulgularına göre, katılımcıların göç sürecini başlatan ve devam ettiren en önemli faktör, sosyomekânsal bir sermaye olan göçmen ağlarıdır. Çalışmanın en önemli bulgusu, göçmenlerde farklı mekânsal aidiyet duygularının gelişmiş olmasıdır.

A story of migration to a city: Processes, integration and belonging

By making use of the views and experience of the migrants, this research aims to determine the migration process and the socio-spatial belonging levels of the migrants who arrived in Antalya from the Eastern and South-eastern regions of Turkey and the tendencies of migrants to return. The research relies on the in-depth interviews with some fifteen migrants of Eastern and South-eastern Anatolian origin who were reached by using the purposeful and snowball sampling methods in three different neighborhoods of Antalya with different levels of socio-economic development. The interviews recorded in a voice recorder by using semistructured interview questions were first subjected to deciphering and then were conceptualized. According to the findings, the most important factor which initiated the migration process of the participants is the network of citizens. The most important finding is that different feelings of spatial belonging have developed in the migrants. 

___

  • Agesa, R.U., Kim, S. (2001). Rural To Urban Migration As A Household Decision: Evidence From Kenya. Review of Development Economics, 5(1), 60-75.
  • Bal, H. (1997). Kentsel Toplum Anomi-Yabancılaşma Olgusu Kente Göç Edenlerin Alternatif Çözümü: Hemşeri Birlikleri. II. Uluslararası Sosyoloji Kongresi Toplum ve Göç Bildiriler Kitabı içinde (s.431-440). Ankara: DİE.
  • Berry, J.W. (1997). Immigration, Acculturation and Adaptation. Applied Psychology: An International Review, 46(1), 5-34. Berry, J.W. (2001). A Psychology Of Immigration. Journal of Social Issues, 57(3), 615-631.
  • Berry, J.W. (2005). Acculturation: Living Successfully In Two Cultures. International Journal of Intercultural Relations, 29(6), 697-712.
  • Berry, J.W. (2006). Stress Perspectives On Acculturation. D.L. Sam & J. W. Berry (Ed.), The Cambridge Handbook of Acculturation Psychology içinde (s. 43-57). Cambridge: Cambridge University Press.
  • Berry, J.W., Phinney, J. S., Sam, D. L., Vedder, P. (2006). Immigrant Youth: Acculturation, Identity and Adaptation. Applied Psychology: An International Review, 55(3), 303-332.
  • Bilgili, A., Aydoğan, F., Güngör, C. (1996). Doğu Anadolu Bölgesinde Zorunlu Göç Olgusunun Sosyolojik Çözümlemesi: Van Örneği. II. Uluslararası Sosyoloji Kongresi Toplum ve Göç Bildiriler Kitabı içinde (s. 327-338). Ankara: DİE.
  • Bilgin, N. (1990). Fiziksel Mekândan İnsani ya da İnsanlı Mekâna. Mimarlık Dergisi, 90(3), 62-65.
  • Bordieu, P. (1980). Le Capital Social. Actes De La Recherche En Sciences Sociales, 31, 2-3. 10.11.2014 tarihinde http://letunifor.xpg.uol.com.br/arquivos/capsoc2.pdf adresinde erişildi.
  • Boyd, M. (1989). Family and Personal Networks in International Migration: Recent Developments and New Agendas. International Migration Review, 23(3), 638-670.
  • Boyle, P., Halfacree, K., Robinson, V. (1998). Exploring Contemporary Migration. Harlow, Essex: Longman.
  • Brown, B., Perkins, D.D., Brown, G. (2003). Place Attachment In A Revitalizing Neighborhood: Individual and Block Levels Of Analysis. Journal of Environmental Psychology, 23, 259-271.
  • Cadwallader, M. (1992). Migration and Residential Mobility: Macro and Micro Approaches. Madison: The University of Wisconsin Press.
  • Castles, S. & Miller, M. J. (2008). Göçler Çağı: Modern Dünyada Uluslararası Göç Hareketleri. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Choldin, H. M. (1973). Kinship Networks In The Migration Process. International Migration Review, 7(2), 163-175. Çağlayan, H., Özar, Ş. & Doğan, A. T. (2011). Ne Değişti? Kürt Kadınların Zorunlu Göç Deneyimleri. Ankara: Ayizi.
  • Çelik, A. B. (2008). Batman İli Alan Araştırması Değerlendirmesi: Ülke İçinde Yerinden Edilmenin Sosyo-Ekonomik Sonuçları ve Geri Dönüş Önündeki Engeller. D. Kurban, D. Yükseker, A. B. Çelik, T. Ünalan & A. T. Aker (Ed.), Zorunlu Göç İle Yüzleşmek, Türkiye’de Yerinden Edilme Sonrası Vatandaşlığın İnşası içinde (s. 177-196). İstanbul: TESEV.
  • DaVanzo, J. (1981). Repeat Migration, Information Costs And Location-Specific Capital. Population and Environment, 4, 45-73.
  • De Haas, H. (2010). Migration Transitions: A Theoretical And Empirical Inquiry Into The Developmental Drivers Of International Migration. Oxford University International Migration Institute Working Papers, No: 24.
  • Deniz, A. (2012). Rusya’dan Antalya’ya Ulusaşırı Göç ve Bu Göçün Sosyo-Mekânsal Sonuçları. Ankara: Ankara Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi.
  • Elrick, T. (2005). Migration Decision Making and Social Networks. EU Marie Curie Excellence Grant Project KNOWMIG. Elrick, T., Ciobanu O. (2009). Migration Networks And Policy Impacts: Insights From Romanian-Spanish Migrations. Global Networks, 9(1), 100–116.
  • Epstein, G.S. (2008). Herd And Network Effects In Migration Decision-Making. Journal of Ethnic and Migration Studies, 34(4), 567–583.
  • Erder, S. (1995). Yeni Kentliler ve Kentin Yeni Yoksulları. Toplum ve Bilim, 66, 106-121.
  • Erder, S. (1996). İstanbul’a Bir Kent Kondu: Ümraniye. İstanbul: İletişim.
  • Erman, T. (1996). Kentteki Göçmenin Bakış Açısından Kent/Köy Kimliği “Niçin Köylüyüz Hala?”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 51(1), 289-304.
  • Ersoy, M. (1985). Göç ve Kentsel Bütünleşme. Ankara: Türkiye Gelişme Araştırmaları Vakfı Yayınları.
  • Faist, T. (2003). Uluslararası Göç ve Ulusaşırı Toplumsal Alanlar. İstanbul: Bağlam.
  • Fawcett, J. T. (1989). Networks, Linkages and Migration Systems. International Migration Review, 23, 671-680.
  • Fried, M. (2000). Continuities and Discontinuities of Place. Journal of Environmental Psychology, 20, 193-205.
  • Göktürk, A. (1996). Zorunlu Göç ve Bir Kent: Diyarbakır. II. Uluslararası Sosyoloji Kongresi Toplum ve Göç Bildiriler Kitabı içinde (s. 356-370). Ankara: DİE.
  • Göregenli, M. (2010). Çevre Psikolojisi: İnsan-Mekân İlişkileri (1.Baskı). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Göregenli, M. (2014). Kente Entegrasyonun, Yer Kimliği, Bireycilik-Toplulukçuluk ve Kültürlenme Süreçleri Açısından İncelenmesi. TÜBİTAK 1001 Proje Sonuç Raporu (Proje No:111K249).
  • Göregenli, M., Karakuş, P. (2014). Göç Araştırmalarında Mekân Boyutu: Kültürel ve Mekânsal Bütünleşme. Türk Psikoloji Yazıları, 17(34), 101-115.
  • Göregenli, M., Karakuş, P., Özgen-Kösten, E.Y., Umuroğlu, İ. (2014). Mahalleye Bağlılık Düzeyinin Kent Kimliği İle İlişkisi İçinde İncelenmesi. Türk Psikoloji Dergisi, 29 (73), 73-85.
  • Görlich, D., Trebesch, C. (2008). Seasonal Migration And Networks: Evidence On Moldova’s Labour Exodus. Review of World Economics, 144(1), 107-133.
  • Guba, E.G. & Lincoln, Y.S. (1989). Fourth Generation Evaluation. London: Sage.
  • Güneş-Ayata, A. (1991). Gecekondularda Kimlik Sorunu, Dayanışma Örüntüleri ve Hemşehrilik. Toplum ve Bilim, Güz 52, 89-101.
  • Hart, C. (1969). Zeytinburnu Gecekondu Bölgesi. İstanbul: İTO Yayınları.
  • Hidalgo, M.C., Hernandez, B. (2001). Place Attachment: Conceptual And Empirical Questions. Journal of Environmental Psychology, 21, 273-281.
  • Hopkins, N., Dixon, J. (2006). Space, Place And Identity: Issues Of Political Psychology. Political Psychology, 27, 173-185.
  • Hull, R.B., Lamb, M., Vigo, G. (1994). Place Identity: Symbols Of Self In The Urban Fabric. Landscape and Urban Planning, 28(2-3), 109-120.
  • Ilgın C., Hacıhasanoğlu, O. (2006). Göç-Aidiyet İlişkisinin Belirlenmesi İçin Model: Berlin/Kreuzberg Örneği. İTÜ Dergisi, 5(2), Kısım:1, 59-70.
  • Işık, O. (1994). Değişen Toplum/Mekân Kavrayışları: Mekânın Politikleşmesi, Politikanın Mekânsallaşması. Toplum ve Bilim, 64-65, 7-38.
  • Işık, O. & M. Pınarcıoğlu (2001). Nöbetleşe Yoksulluk. İstanbul: İletişim.
  • İlkkaracan, İ., İlkkaracan, P. (1999). 1990’lar Türkiye’sinde Kadın ve Göç. O. Baydar (Ed.). 75 Yılda Köylerden Şehirlere içinde (s. 305-322). İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
  • Kağıtçıbaşı, Ç. (2014). Sonsöz: Kültürleşme ve Aile İlişkileri. Türk Psikoloji Yazıları, 17(34), 120-127.
  • Karakuş, P., Göregenli, M. (2008). Linking Place Attachment With Social Identity Orientation: An Examination Of The Relationship Between Place Attachment, Social Identity Orientation And Integration To City. 29th International Congress of Psychology, 20-25 July 2008, Berlin, Germany.
  • Karakuş, P. (2014). Farklı Kimlik Gruplarında Yer Kimliği, Yerin Anlamları Ve Kültürlenme Süreçleri (Basılmamış doktora tezi). Ege Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Karakuş, P., Göregenli, M. ve Umuroğlu, G.İ. (2014). Göç, Çok-Kültürlülük, Yer Kimliği: Yerliler ve Göçmenler Açısından Kente Bağlılığın Belirleyicileri. KBAM 5. Kentsel ve Bölgesel Araştırmalar Sempozyumu (16-18 Ekim 2014) Bildiriler Kitabı içinde (s. 123-136). Ankara.
  • Kasarda, J. D., Janowitz, M. (1974). Community Attachment In Mass Society. American Sociological Review, 39, 328-339. Kaya, A. (2009). Türkiye’de İç Göçler Bütünleşme mi Geri Dönüş mü? İstanbul Diyarbakır Mersin. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Keyman, F. (2002). Kapitalizm-Oryantalizm Ekseninde Küreselleşmeyi Anlamak: 11 Eylül, Modernite, Kalkınma ve Öteki Sorunsalı. Doğu-Batı, 18, 29-57.
  • Kıray, M. (1970). Gecekondular. Türkiye’de Gecekondu Semineri, Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Semineri, TMMOB.
  • Kim, U. (1988). Acculturation of Korean Immigrants to Canada. (Basılmamış doktora tezi). Queen’s University, Kingston, Ontario.
  • King, R. (2012). Theories And Typologies Of Migration: An Overview And A Primer. Malmö University Willy Brandt Series Of Working Papers In International Migration And Ethnic Relations , 3/12.
  • Knox, P.L. & Pinch S. (2010). Urban Social Geography: An Introduction (6. Baskı). New Jersey: Pearson Prentice Hall.
  • Köse, A. (2008). Küreselleşme Çağında Bir Aidiyet Zemini ve Örgütlenme Şekli Olarak Hemşehrilik. Akademik İncelemeler Dergisi, 3(1), 221-232.
  • Kurtoğlu, A. (2005). Mekânsal Bir Olgu Olarak Hemşehrilik ve Bir Hemşehrilik Mekânı Olarak Dernekler. European Journal of Turkish Studies. 10.01.2014 tarihinde http://ejts.revues.org/375 adresinde erişildi.
  • Kuş-Saillard, E. (2010). Ruhsal Hastalara Yönelik Damgalamaya İlişkin Psikiyatrist Görüşleri ve Öneriler. Türk Psikiyatri Dergisi, 21(1), 14-24.
  • Kuş, E. (2012). Nicel-Nitel Araştırma Teknikleri: Sosyal Bilimlerde Araştırma Teknikleri Nicel Mi? Nitel Mi? (4.Baskı). Ankara: Anı.
  • Kümbetoğlu, B. (2012). Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yöntem ve Araştırma (3. Baskı). İstanbul: Bağlam.
  • Lahti, I.J., Horenczyk, G., Kinunen, T. (2011). Time And Context In The Relationship Between Acculturation Attitudes And Adaptation Among Russian-Speaking Immigrants In Finland And Israel. Journal Of Ethnic And Migration Studies, 37(9), 1423-1440.
  • Lalli, M. (1992). Urban-Related Identity: Theory, Measurement and Empirical Findings. Journal of Environmental Psychology, 12, 285-303.
  • Lee, E.S. (1966). A Theory Of Migration. Demography, 3(1), 47-57.
  • Lewicka, M. (2010). What Makes Neighbourhood Different From Home and City? Effects Of Place Scale On Place Attachment. Journal of Environmental Psychology, 30, 35-51.
  • Likki, T.J. (2008). Place and identity: Meanings of place among Somali immigrants in a Finnish neighborhood. Helsinki: University of Helsinki Faculty of Social Sciences Social Psychology Master’s Thesis.
  • Mabogunje, A.L. (1970). Systems Approach To A Theory Of Rural-Urban Migration. Geographical Analysis, 2(1), 1-18.
  • MacDonald, J.S., Macdonald, L.D. (1964). Chain Migration, Ethnic Neighborhood Formation, And Social Networks. Millbank Memorial Fund Quarterly, 42(1), 82-97.
  • Markley, E. (2011). Social Remittances And Social Capital: Values And Practices Of Transnational Social Space. Quality of Life, 22(4), 365-378.
  • Massey, D.S., Arango, J., Hugo, G., Kouaouci, A., Pellegrino, A., Taylor, J.E. (1993). Theories Of İnternational Migration: A Review And Appraisal. Population and Development Review, 19(3), 431-466.
  • Massey, D.S., Arango, J., Hugo, G., Kouaouci, A., Pellegrino, A. & Taylor, J.E. (1998). Worlds In Motion: Understanding International Migration At The End Of The Millennium. Oxford: Oxford University Press.
  • Massey, D.S. (2003). Patterns And Processes Of International Migration In The 21st Century. Conference on African Migration in Comparative Perspective, Johannesburg, South Africa, 4-7 June, 2003. Maxqda Reference Manual. (2014). Reference Manual MAXQDA For Windows, VERBI Software, Consult. Sozialforschung, Berlin/Germany, erişim: http://www.maxqda.com. McCatty, M. (2004). The Process Of Rural-Urban Migration In Developing Countries. 20.09.2014 tarihinde http://carleton.ca/economics/wp-content/uploads/he-mccatty-machel.pdf adresinden erişildi.
  • McKenzie, D., Rapoport, H. (2007). Network Effects And Dynamics Of Migration And Inequality: Theory And Evidence From Mexico. Journal of Development Economics, 84(1), 1-24.
  • Mooney, E.D. (2000). Principles Of Protection For Internally Displaced Persons. International Migration, 38(6), 81-101. Mulder, C.H. (2014). Local Ties and Family Migration. Environment Planning A, 46(9), 2195-2211.
  • Munshi, K. (2003). Networks In The Modern Economy: Mexican Migrants In The U.S. Labor Market. The Quarterly Journal of Economics, 118(2), 549-599.
  • Myers, D. G., Diener, E. (1995). Who Is Happy?, Psychological Science, 6(1), 10-19.
  • Navas, M., Fernandez, R., Rojas, A. J., Garcia, M. C. (2007). Acculturation Strategies And Attitudes According To The Relative Acculturation Model (RAEM): The Perspectives Of Natives Versus Immigrants. International Journal of Intercultural Relations, 31, 67-86.
  • Önen, E. (1997). Kent, Dayanışma ve Hemşehrilik Dernekleri. II. Uluslararası Sosyoloji Kongresi Toplum ve Göç Bildiriler Kitabı içinde (s. 450-458). Ankara: DİE.
  • Peker, M. (1999). Türkiye’de İç Göçün Değişen Yapısı. 75 Yılda Köylerden Şehirlere içinde (s. 295-304). İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
  • Proshanksy, H.M. (1978). The City and Self İdentity. Environment & Behavior, 10(2), 147-170.
  • Proshansky, H.M., Fabian, A.K., Kaminoff, R. (1983). Place-Identity: Physical World Socialization Of The Self. Journal of Environmental Psychology, 3, 57-83.
  • Relph, E. (1976). Place and Placelessness. London: Pion Limited.
  • Ritchey, P.N. (1976). Explanations of Migration. Annual Review of Sociology, 2, 363-404.
  • Rohmann, A., Piontkowski, U., Van Randerborgh, A. (2008). When Attitudes Do Not Fit: Discordance Of Acculturation Attitudes As An Antecedent Of Intergroup Threat. Society for Personality and Social Psychology, 34(3), 337–352.
  • Rose, G. (1995). Place and Identity: A Sense of Place. D. Massey ve P. Jess (Eds.). A Place in the World? Places, Cultures and Globalization içinde (88-132). Oxford: The Open University.
  • Sam, D. L. (2006). Acculturation: Conceptual Backround And Core Components. D.L Sam ve J. W. Berry (Eds.). The Cambridge Handbook Of Acculturation Psychology içinde (s.11-26). Cambridge: Cambridge University Press.
  • Sampson, R. J. (1988). Local Friendship Ties And Community Attachment In Mass Society: A Multilevel Systemic Model. American Sociological Review, 5, 766-779.
  • Sewell, G. H. (1964). Squatter Settlements in Turkey: Analysis Of A Social, Political and Economic Problem (Basılmamış doktora tezi), Massachusetts Institute of Technology.
  • Şeker, B.D., Sirkeci, İ. (2014). Birleşik Krallık’daki Türkiye Kökenli Kadınlarda Yaşam Doyumu: Kimlik, Kültürleşme ve Ayrımcılık. Türk Psikoloji Yazıları, 17(34), 69-81.
  • Şenyapılı, T. (2006). Gecekondu Olgusuna Dönemsel Yaklaşımlar. A. Eraydın (Ed.), Değişen Mekân içinde (s. 84-122), Ankara: Dost. Tajfel, H. (1981). Human Groups and Social Categories. New York: Cambridge University Press. Tekeli, İ. (1970). Gecekonduları Planlama Yolları ve Sorunları. Türkiye’de Gecekondu Semineri, Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Semineri, TMMOB. Tekeli, İ., Gülöksüz, Y. & T. Okyay (1976). Gecekondulu, Dolmuşlu, İşportalı Şehir. İstanbul: Cem. Tekeli, İ. (2008). Türkiye’nin Göç Tarihindeki Değişik Kategoriler. Göç ve Ötesi içinde (s. 42-65). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları. Tezcan, T. (2008). Küçük Türkiye’nin Göç Serüveni. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. The Social Issues Research Centre-SIRC (2007). Belonging. 28.8.2014 tarihinde http://www.sirc.org/publik/belonging.pdf adresinde erişildi.
  • Todaro, M.P. (1969). A Model Of Labor Migration And Urban Unemployment In Less Developed Countries. American Economic Review, 59(1), 138–148.
  • Todaro, M.P. (1976). Internal Migration In Developing Countries. Geneva: International Labor Office. Toksöz, G. (2006). Uluslararası Emek Göçü. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Yakar, M., Saraçlı,S. (2010). Türkiye’de İller Arası Net Göçlerle İle Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Endeksi Arasındaki İlişkilerin Analizi. e-Journal of New World Sciences Academy (NWSA) Nature Sciences, 5(2). 46-59.
  • Yakar, M. (2013). Türkiye’de İller Arası Net Göçlerle Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Arasındaki İlişkinin Coğrafi Ağırlıklı Regresyon İle Analizi. Ege Coğrafya Dergisi, 22(1), 27-43.
  • Yasa, İ. (1966). Ankara’da Gecekondu Aileleri. Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı, Sosyal Hizmetler Gn. Md., Ankara.
  • Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (6.Baskı), Ankara: Seçkin.
  • Yüceşahin, M., Özgür, E. M. (2006). Türkiye’nin Güneydoğusunda Nüfusun Zorunlu Yerinden Oluşu: Süreçler ve Mekânsal Örüntü. Ankara Üniversitesi Coğrafi Bilimler Dergisi, 4(2), 15-3