MANİSA’DA 5-14 YAŞ ARASI ÇOCUKLARDA ENÜREZİS NOKTURNA SIKLIĞI VE İLİŞKİLİ FAKTÖRLER
Amaç: Manisa’da seçilen kentsel ve yarı-kentsel iki bölgede 5-14 yaş çocuklarda enürezis nokturna (EN) prevalansı ve etkili risk faktörlerinin belirlenmesidir. Gereç ve Yöntem: Araştırmanın evreni Manisa’da kentsel ve yarıkentsel iki aile sağlığı merkezi bölgesinden 2674 çocuktur. Araştırmada küme örneklem yöntemi kullanılmış, %15 beklenen prevalans, %95 güven sınırında %5 sapma ve 1.5 desen etkisi ile 274 kişiye ulaşılması gerektiği hesaplanmış ve 300 kişi hedeflenmiştir. Katılım oranı %93.6’dır (n=281). Araştırmanın bağımlı değişkeni EN, bağımsız değişkenleri sosyodemografik özellikler, aile öyküsü, tuvalet eğitim yaşı/biçimi, EN ile ilgili olduğu düşünülen sağlık sorunları, anne ve çocuğun duruma yaklaşımıdır. Veriler yüzyüze görüşme tekniği ile çocukların evlerinde annelerinden toplanmıştır. Veri analizinde ki kare, Student’s t testi ve lojistik regresyon modeli uygulanmıştır. Tüm analizlerde p<0.05 istatistiksel olarak anlamlı kabul edilmiştir. Bulgular: EN prevalansı %14.9’dur. Tek değişkenli analizde bölge, yaş, odada yalnız yatmama, tuvalet eğitiminde ve çocuğu uyandırmakta zorlanma, konstipasyon, enkoprezis, ıkınarak işeme, idrar tutma alışkanlığı, dikkat eksikliği/hiperaktivite/tırnak yeme alışkanlığı, babada EN öyküsü EN ile ilişkili bulunmuştur. Anne/baba eğitimi ve baba mesleğinin niteliği azaldıkça, günlük sıvı alımı arttıkça prevalans artmıştır. Anlamlı değişkenlerle kurulan lojistik regresyon modelinde babada EN öyküsü 5.66(GA1.97- 16.27), enkoprezis varlığı 5.26(GA1.23-22.53) annelerin tuvalet eğitimi verirken zorlanması 5.35(GA1.95-14.64) kat EN riskini artırmaktadır. EN tanısı alan çocukların %28.6’sı tedavi almaktadır ve tedavi almayanların annelerinin %60.0’ı bu durumu normal karşılamaktadır. Sonuç: : EN sıklığı %14.9’dur. EN ile ilişkili değişkenler; babada EN öyküsü, enkoprezis ve annelerin tuvalet eğitimi verirken zorlanmasıdır.
___
- 1. Nørgaard JP, Gool JDV, Hjälmås K, Djurhuus JC, Hellström A-L. Standardization and definitions in lower urinary tract dysfunction in children. British Journal of Urology. 1998;81(3):1-16.
- 2. Köroğlu E. Psikiyatride Hastalıkların Tanımlanması ve Sınıflandırılması El Kitabı. 4. bs. Ankara, Hekimler Yayın Birliği, 2001.
- 3. Nevéus T, Von Gontard A, Hoebeke P, Hjälmås K, Bauer S, Bower W, vd. The Standardization of Terminology of Lower Urinary Tract Function in Children and Adolescents: Report from the Standardisation Committee of the International Children’s Continence Society. Journal of Urology. 2006;176(1):314-24.
- 4. Avanoğlu A, Baskın E, Söylemezoğlu O, Tekgül S, Ziylan O, Zorludemir Ü. Türkiye Enürezis Nokturna Kılavuzu 2010.
- 5. Pashapour N, Golmahammadlou S, Mahmoodzadeh H. Nocturnal enuresis and its treatment among primary-school children in Oromieh, Islamic Republic of Iran. Eastern Mediterranean Health Journal. 2008;14(2):5.
- 6. Safarinejad MR. Prevalence of nocturnal enuresis, risk factors, associated familial factors and urinary pathology among school children in Iran. Journal of Pediatric Urology. 2007;3(6):443-52.
- 7. De Sousa A, Kapoor H, Jagtap J, Sen M. Prevalence and factors affecting enuresis amongst primary school children. Indian J Urol. 2007;23(4):354-7.
- 8. Kalo BB, Bella H. Enuresis: prevalence and associated factors among primary school children in Saudi Arabia. Acta Paediatrica. 2010;85(10):1217-22.
- 9. Mbibu NH, Ameh EA, Shehu AU, Wammanda RD. The prevalence of enuresis among primary school children in Zaria, Nigeria. Nigerian Journal of Surgical Research. 2005;7(1):187-190-190.
- 10. Cher T-W, Lin G-J, Hsu K-H. Prevalence of Nocturnal Enuresis and Associated Familial Factors in Primary School Children in Taiwan. Journal of Urology. 2002;168(3):1142-6.
- 11. Elbakry A, Taman A. Prevalence and risk factors of nocturnal enuresis in Egyptian school children. Urology 2006. Erişim adresi: https://www.goldjournal.net/article/S0090-4295(06)01391-4/pdf , Son Erişim Tarihi: 09 Mayıs 2019.
- 12. Dündar PE, Ergin D, Kurses M, Hekimoğlu CH, Nebi S, Buğa Ş, vd. Manisa’da Bir Gecekondu Bölgesinde 5 - 16 Yaş Grubunda Enürezis Nokturna Sıklığı Ve İlişkili Faktörler,. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2007;21(2):89-95.
- 13. Gur E, Turhan P, Can G, Akkus S, Sever L, Guzeloz S, vd. Enuresis: Prevalence, risk factors and urinary pathology among school children in Istanbul, Turkey. Pediatr Int. 2004;46(1):58-63.
- 14. Akman RY, Çam, H.K., Şenel F, Erol A. Düzce’de İlkokul Çağı Çocuklarda Enürezis Noktürna Prevalansı. Türk Üroloji Dergisi. 2001;27(2):179-83. 15. Top FÜ, Alemdar DK. 7-11 Yaş Arası Çocuklarda Enürezis Sıklığı Ve Risk Faktörleri. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2014;3(4):991-1004.
- 16. Uçar DÖT. Edirne İli İlköğretim Okullarında 5-12 Yaşları Arasında Enürezis Prevalansı ve İlişkili Faktörler [Uzmanlık Tezi]. [Edirne]: Trakya Üniversitesi; 2015.
- 17. Ünalan D, Çetinkaya F, Bastürk M. Kentsel kesimde 7-12 yas grubunda enürezis nokturna prevalansi ve özellikleri1/Prevalence of nocturnal enuresis at 7-12 aged in urban area -. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 2011;2(3):175-82.
- 18. Canbulat N, Yıldız S. Enüreziste Güncel Bilgiler. Journal of Current Pediatrics / Guncel Pediatri. Eylül 2009;7(2):83-9.
- 19. Bozlu M, Çayan D, Doruk E, Canpolat B, Akbay E. Çocukluk Çağı ve Adölesan Yaş Grubunda Noktürnal ve Diürnal Enürezis Epidemiyolojisi. Türk Üroloji Dergisi. 2002;28(1):70-5.
- 20. Penbegül N, Çelik H, Palancı Y, Yıldırım K, Atar M, Hatipoğlu NK, vd. Prevalence of enuresis nocturna among a group of primary school children living in Diyarbakır. Turk J Urol. 2013;39(2):101-5.
- 21. Boratav K. Sınıfların ve Grupların Sosyoekonomik Nitelikleri. 2. bs. Ankara: İmge Kitabevi; 2004. 33-60 s.
- 22. Aykin S, Veh HE, Gökçay G, Bulut A. Enuresis; Risk Factors and Family Responses. 2009;72(1):5. 23. Özkan KU, Garipardic M, Toktamis A, Karabiber H, Sahinkanat T. Enuresis Prevalence and Accompanying Factors in Schoolchildren: A Questionnaire Study from Southeast Anatolia. Urol Int. 2004;73(2):149-55.
- 24. Oge O, Koçak I, Gemalmaz H. Enuresis: point prevalence and associated factors among Turkish children. Turk J Pediatr. 2001;43(1):38-43.
- 25. Gümüş B, Vurgun N, Lekili M, Işcan A, Müezzinoǧlu T, Büyüksu C. Prevalence of nocturnal enuresis and accompanying factors in children aged 7–11 years in Turkey. Acta Paediatrica. 1999;88(12):1369-72. 26. Sureshkumar Premala, Jones Mike, Caldwell Patrina H.Y., Craig Jonathan C. Risk Factors for Nocturnal Enuresis in School-Age Children. Journal of Urology. December;182(6):2893-9.
- 27. Hansakunachai T, Ruangdaraganon N, Udomsubpayakul U, Sombuntham T, Kotchabhakdi N. Epidemiology of enuresis among school-age children in Thailand. J Dev Behav Pediatr. 2005;26(5):356-60.
- 28. Çarman KB, Nuhoğlu Ç, Ceran Ö. İstanbul İli Ümraniye İlçesi’nde bir grup okul çocuğunda enürezis nokturna prevalansı Orijinal Araştırma. Türk Pediatri Arşivi. 2003;38(3).
- 29. Von Gontard A, Heron J, Joinson C. Family History of Nocturnal Enuresis and Urinary Incontinence: Results From a Large Epidemiological Study. Journal of Urology. Haziran 2011;185(6):2303-7.
- 30. Sahti̇Yanci M, Aydoğan G, Yilmaz A, Alçalar N, Öztürk E, Kiyak A, vd. Primer Enürezis Nokturnalı Hastaların ve Annelerinin Depresyon Ölçekleri ile Değerlendirilmesi. 2011;7. 31. Theunis M, Van Hoecke E, Paesbrugge S, Hoebeke P, Vande Walle J. Self-Image and Performance in Children with Nocturnal Enuresis. European Urology. 2002;41(6):660-7.
- 32. Ünlü AK. Primer Enürezis Nokturna Tanılı Çocuklarda ve Annelerinde Anksiyete Düzeyinin Değerlendirilmesi. [Uzmanlık Tezi] [İstanbul]: T.C. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Haseki Sağlık Bilimleri Uygulama ve Araştırma Merkezi; 2017.