Okan Burçak ÇELİK, Gönül TEKKURŞUN DEMİR, Ekrem Levent İLHAN, İbrahim CİCİOĞLU, Oğuz Kaan ESENTÜRK

Sporcu Ergenlerde Psikolojik Sağlamlık

Bu araştırmada bireysel ve takım sporlarıyla ilgilenen 13-16 yaş grubu sporcuların psikolojik sağlamlık düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmaktadır. Araştırma nicel araştırma yaklaşımıyla tasarlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunun belirlenmesinde, amaçlı örnekleme yöntemlerinden kolay ulaşılabilir örnekleme kullanılmıştır. Buna göre araştırmaya, 13-16 yaş aralığında 108 kadın, 99 erkek olmak üzere toplam 207 sporcu katılmıştır. Verilerin toplanmasında, Arslan (2015) tarafından Türkçe’ ye uyarlanan Çocuk ve Genç Psikolojik Sağlamlık Ölçeği (ÇGPSÖ-12)’nin 12 maddelik kısa formu kullanılmıştır. Verilerin dağılımı Kolmogorov- Smirnov testi ile belirlenmiştir. Buna göre ikili karşılaştırmalarda t-testi, ilişkisel analizlerde ise Pearson korelasyon testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda erkek sporcuların psikolojik sağlamlık düzeylerinin kadın sporculardan daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Ayrıca sporcu ergenlerin yaşları arttıkça psikolojik sağlamlık düzeylerinin azaldığı fakat sporcu ergenlerin spor yapma sürelerinin (spor yaşının) psikolojik sağlamlık düzeyleri üzerinde bir etkisi olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Sporcu, Ergen, Psikolojik Sağlamlık

Psychological Resilience in Athlete Adolescents

The aim of this study is to investigate the psychological resilience of 13-16 year old athletes who are interested in individual and team sports according to some variables. The research was designed with a quantitative research approach. Convenient sampling, one of the purposeful sampling methods, was used to determine the study group of the research. In the range of 13-16 year old, 108 female 99 male, 207 athletes participated research. The 12-item short form of the Child and Young Psychological Resilience Scale (ÇGPSÖ-12), which was adapted by Arslan (2015) into Turkish, was used in collection of datas. The distribution of the data was determined by Kolmogorov-Smirnov test. T-test was used for pairwise comparisons and Pearson correlation test was used for relational analyzes. As a result of the research, it was determined that psychological resilience levels of male athletes were higher than female athletes. In addition, it was concluded that as the age of athlete adolescents increased, their psychological resilience levels decreased. But, it was determined that sports age of athlete adolescents has no effect on their psychological resilience level

Keywords:

Athlete, Adolescent, Psychological Resilience,

PDF

___

Arslan, G. (2015). Çocuk ve genç psikolojik sağlamlık ölçeği’nin (ÇGPSÖ-12) psikometrik özellikleri:Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Ege Eğitim Dergisi 16(1), 1-12.
Basım, H.N. ve Çetin, F. (2011). Yetişkinler için psikolojik dayanıklılık ölçeği'nin güvenilirlik ve geçerlilik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 22(2), 104-14.
Çelik, O.B. (2018). Elit sporcuların ve sedanter bireylerin psikolojik dayanıklılık profilleri. Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
Çutuk, S., Beyleroğlu, M., Hazar, M., Akkuş Çutuk, Z. ve Bezci, Ş. (2017). Judo sporcularının psikolojik dayanıklılık düzeyleri ile kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 11(1), 109-117.
Dehkordi, A.G. (2011). The comparison between athlete females and non-athlete females regarding to general health, mental health, and quality of life. Procedia Social and Behavioral Sciences 15, 1737–1741.
Desai, R.B. (2017). Psychological hardiness among college students. The International Journal of Indian Psychology, 4(3), 80-84.
Erim, V. ve Küçük H. (2017). Farklı Kategorideki Kadın Milli Boksörlerin Psikolojik Dayanıklılıklarının Karşılaştırılması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(1), 147 - 154.
Gizir, C. A. ve Aydın, G. (2006). Psikolojik sağlamlık ve ergen gelişim ölçeğinin uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Türk PDR Dergisi, 3(26), 87-99.
Gizir, C. A. (2007). Psikolojik sağlamlık, risk faktörleri ve koruyucu faktörler üzerinde bir derleme çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(28), 113-128.
Gooding, P.A., Hurst, A., Johnson, J. & Tarrier, N. (2012). Psychological resilience in young and older adults. International Journal of Geriatric Psychiatry, 27(3), 262–270.
Grgurinović, T. & Sindik, J. (2015). Application of the mental toughness/hardiness scale on the sample of athletes engaged in different types of sports. Physical Culture, 69(2),77-87.
Gürgan, U. (2006). Yılmazlık ölçeği (YÖ): Ölçek geliştirme, güvenirlik ve geçerlik çalışması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 39(2):45-74.
Hollister-Wagner, G., Foshee, V. & Jackson, C. (2001). Adolescent aggression: Models of resilience. Journal of Applied Social Psychology, 31(3), 445-466.
Hosseini, S.A. & Besharat, M.A. (2010). Relation of resilience with sport achievement and mental health in a sample of athletes. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 5, 633-638
İnal, A. N. (2014). Beden eğitimi ve spor bilimi. Ankara: Nobel.
Karaırmak Ö, ve Siviş Çetinkaya, R. (2009a). Deprem deneyimini yaşamış yetişkinlerin bağlanma stilleri ve psikolojik dayanıklılıkları arasındaki ilişki. 18. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 1-3 Ekim, İzmir.
Karaırmak Ö, ve Siviş Çetinkaya, R. (2009b). Benlik saygısının ve kontrol odağının psikolojik sağlamlık üzerine etkisi: bir model test etme çalışması. 18. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 1-3 Ekim, İzmir.
Karaırmak, Ö. (2006). Psikolojik sağlamlık, risk faktörleri ve koruyucu faktörler. Türk PDR Dergisi, 26, 129-142.
Kumar, S., Singh, N.S. & Mitra, S. (2016). Comparison of mental toughness between male and female volleyball players of 12th south Asian games. International Journal of Applied Research, 2(6), 268-270.
Kumpfer, L.K. (1999). Factors and processes contributing to resilience: The resilience framework. M.D. Glantz ve J. L. Johnson (Ed.), Resilience and development: Positive life adaptations (s. 179–224). New York: Academic/Plenum.
Masten, A.S. & Coatsworth, J.D. (1998). The development of competence in favorable and unfavorable environments: Lessons from successful children. American Psychologist, 53(2), 205-220.
Masten, A.S. & Gewirtz, A.H. (2006). Resilience in development: The Importance of early childhood. Tremblay R.E., Barr R.G. ve Peters R.De.V., (Ed.), Encyclopedia on Early Childhood Development. Montreal: Centre of Excellence for Early Childhood Development, 1-6.
Meredith, L.S., Sherbourne, C.D., Gaillot, S.J., Hansell, L., Ritschard, H.V., Parker, A.M. & Wrenn, G. (2011). Promoting psychological resilience in the U.S. military. Rand Health Quarterly, 1(2).
Öğülmüş, S. (2001). Bir kişilik özelliği olarak yılmazlık. I. Ulusal Çocuk ve Suç Sempozyumu: Nedenler ve Önleme Çalışmaları, 29-30 Mart, Ankara.
Özcan, B. (2005). Anne-babaları boşanmış ve anne-babaları birlikte olan lise öğrencilerinin yılmazlık özellikleri ve koruyucu faktörler açısından karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
Saka, A. ve Ceylan, Ş. (2018). Ergenlerin psikolojik dayanıklılık düzeylerinin aile yapılarına göre incelenmesi. Eğitim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 5(1), 68-86.
Solomon, G.B. (2015). Mental toughness among college athletes. Journal of Applied Sports Science, 5(3), 171-175.
Steptoe, A. & Butler, N. (1996). Sports participation and emotional wellbeing in adolescents. Lancet, 347, 1789-1792.
Şar, N.Ş. (2016). Spor yapan ve yapmayan bireylerin psikolojik dayanıklılık ve kişilik özelliklerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Sakarya.
Tugade, M.M., Fredrickson, B. & Barret, L.F. (2004) Psychological resilience and positive emotional granularity: examining the benefits of positive emotions on coping and health. Journal of Personality, 72(6), 1161-1190.