Türkiye’de Faktoring Şirketlerinin Sermaye Yapısının Belirleyicileri

Türkiye’de banka dışı finansal kuruluş olarak adlandırılan finansal kiralama, faktoring vefinansman şirketleri, finans sektörünün en büyük aktörü olan bankalardan sonra önemli birer fonsağlayıcısı konumundadır. Faktoring şirketleri ise banka dışı finansal kuruluşlar arasında sayı veişlem hacmi bakımından ilk sırada yer almaktadır. Bu çalışma, Türkiye’de faaliyet gösterenfaktoring şirketlerinin sermaye yapısının belirleyicilerinin tespiti amacıyla yapılmıştır. Buçerçevede, 57 adet faktoring şirketine ait 2013-2017 yılları arasındaki şirketlere özgü faktörlerinyanında makroekonomik faktörler de dikkate alınarak gerçekleştirilen panel veri analizisonucunda; kârlılık, büyüklük ve gecikmeli (T-1) kaldıraç oranının sermaye yapısı (kaldıraç)üzerinde anlamlı ve pozitif yönlü etkisi olduğu tespit edilmiştir. Bu bağlamda, çalışmasonuçlarının Ödünleşme (trade-off) teorisiyle uyumlu olduğu anlaşılmıştır.

Capital Structure Determinants of Factoring Companies in Turkey

Leasing, factoring and finance companies which are called non-bank financial intitutions in Turkey, are part and parcel of finance sector after the banks. In terms of company numbers and transaction volumes, factoring companies are leader of non-bank financial intitutions. The aim of this study is, through the concept “capital structure”, to reveal the determinants of the capital structure of Factoring Companies in Turkey. Firm-specific data which belong to 57 factoring companies and macroeconomic indicators are analyzed for 5 years (2013-2017) via Panel Data Analysis. According to our findings, profitability, firm size and lagged dependent variable (T-1 leverage ratio) have significant positive effect on capital structure (leverage), which is consistent with Trade-off Theory.

PDF

___

Acaravcı, S. K. ve Doğukanlı, H. (2004). Türkiye’de sermaye yapısını etkileyen faktörlerin imalat sanayiinde sınanması. İktisat, İşletme ve Finans Dergisi, 19 (225), 43-57.
https://www.researchgate.net/publication/23532939_Turkiye''de_sermaye_yapisin i_etkileyen_faktorlerin_ımalat_sanayiinde_sinanmasi (Erişim Tarihi: 06.01.2019)
Albayrak, A. S. (2005). Çoklu doğrusal bağlantı halinde en küçük kareler tekniğinin alternatifi yanlı tahmin teknikleri ve bir uygulama. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1 (1), 106-126.
http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423937309.pdf (Erişim Tarihi: 18.02.2019)
Ata, H. A. ve Ağ, Y. (2010). Firma Karakteristiğinin sermaye yapısı üzerindeki etkisinin analizi. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, 11, 45-60.
https://www.researchgate.net/publication/46560320_Firma_Karakteristiginin_Ser maye_Yapisi_Uzerindeki_Analizi (Erişim Tarihi: 28.12.2018)
Berk, J. ve Demarzo, P. (2017). Corporate Finance (954). 4. England: Pearson Education Limited.
Brealey, A. R., Myers, C. S. ve Allen, F. (2014). Principles of Corporate Finance (465-466). 11. USA: McGraw-Hill.
Brigham, F. E. ve Houston, F. J. (2015). Fundamentals of Financial Management Concise Edition (224). 9. Canada: Cengage Learning.
Burucu, H. ve Öndeş, T. (2016). Türk imalat sanayi firmalarının sermaye yapısını etkileyen faktörlerin analizi. Çankırı Karatekin Üniversitesi Dergisi, 6 (1), 201-225. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/382415 (Erişim Tarihi: 28.12.2018)
Demirhan, D. (2009). Sermaye yapısını etkileyen işletmeye özgü faktörlerin analizi:İMKB hizmet firmaları üzerine bir uygulama. Ege Akademik Bakış Dergisi. 9 (2) 677-697.
https://www.researchgate.net/profile/Dilek_Demirhan/publication/227428279_Ser maye_Yapisini_Etkileyen_Firmaya_Ozgu_Faktorlerin_Analizi_IMKB_Hi zmet_Firmalari_Uzerine_Bir_Uygulama/links/5555a39708ae6943a871cf6 b/Sermaye-Yapisini-Etkileyen-Firmaya-Ozgu-Faktorlerin-Analizi-IMKBHizmet-Firmalari-Uzerine-Bir-Uygulama.pdf (Erişim Tarihi:18.02.2019)
Dinçergök, B. (2017). Sermaye yapısı kararlarında firma büyüklüğünün rolü: BİST imalat sektörü firmalarında bir uygulama. İşletme Araştırmaları Dergisi, 9 (2), 89-109.
http://isarder.com/2017/vol.9_issue.2_article05_full_text.pdf (Erişim Tarihi:28.12.2018)
Erem, I. (2013). Sermaye yapısına etki eden faktörlerin belirlenmesi. 17. Finans Sempozyumu Muğla 23-26 Ekim 2013, 329-338.
http://www.academia.edu/9884992/Sermaye_Yap%C4%B1s%C4%B1na_Etki_E den_Fakt%C3%B6rlerin_Belirlenmesi_T%C3%BCrk_Bankac%C4%B1l %C4%B1k_Sekt%C3%B6r%C3%BC_%C3%96rne%C4%9Fi (Erişim Tarihi:28.12.2018)
Esen, F. S., Öztürk, S. P. ve Esen, Ü. B. (2014). Sermaye yapısını belirleyen faktörler: Borsa İstanbul’da İşlem gören gıda firmaları üzerine bir uygulama. Journal of Economics, Finance and Accounting, 1 (3), 173-183.
http://dergipark.gov.tr/download/article-file/374666 (Erişim Tarihi:28.12.2018)
Fıratoğlu, B. (2005). Şirketlerin sermaye yapısını etkileyen faktörler ve kriz dönemlerinde şirket davranışlarında meydan gelen değişiklikler, sermaye piyasası kurulu araştırma raporu, 1-39.
http://www.spk.gov.tr/SiteApps/Yayin/YayinGoster/937 (Erişim Tarihi: 18.02.2019)
Frank, M. Z. ve Goyal, V. K. (2009), Capital structure desicion: Which factors are reliably ımportant? Financial Management, 38 (1), 1-37.
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/j.1755- 053X.2009.01026.x (Erişim Tarihi:03.01.2019)
Guo, L., Liu, Y., Dai, Y. ve Zhang, H. (2018). A Re-Examination of the capital structure theory: evidence from chinese listed companies. Theoretical Economic Letters, 8, 935-959.
https://www.scirp.org/journal/PaperInformation.aspx?PaperID=83698 (Erişim Tarihi: 03.01.2019)
Güler, S. (2010). İstanbul Menkul Kıymetler Borsasına (İMKB) kayıtlı küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin (KOBİ) sermaye yapıları üzerine bir uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15 (3), 353-371.
http://dergipark.gov.tr/download/article-file/194555 (Erişim Tarihi: 18.02.2019) Gülşen, A. Z. ve Ülkütaş, Ö. (2012). Sermaye yapısının belirlenmesinde finansman hiyerarşisi teorisi ve ödünleşme teorisi: İMKB sanayi endeksinde yer alan firmalar üzerinde bir uygulama. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (15), 49-60.
http://ijmeb.org/index.php/zkesbe/article/download/58/38 (Erişim Tarihi: 03.01.2019)
Güner, A. (2016). The determinants of capital structure desicion: new evidence from Turkish companies. Procedia Economics and Finance, 38 (2016), 84-89. https://core.ac.uk/download/pdf/82551845.pdf (Erişim Tarihi: 28.12.2018)
Halaç, U. ve Durak, M. G. (2013). İMKB’de işlem gören işletmeler için para politikası ve sermaye yapısı ilişkisi. Ege Akademik Bakış Dergisi, 13 (4), 497-504. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/559979 (Erişim Tarihi: 18.02.2019)
Hall, G. C., Hutchinson, P. J. ve Michaelas, N. (2004). Determinants of the capital structures of European SMEs. Journal of Business, Finance and Accounting, 31 (5-6), 711-728.
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/j.0306- 686X.2004.00554.x (Erişim Tarihi: 14.01.2019)
Harris, M. ve Raviv, A. (1991). The Theory of capital structure. The Journal of Finance, 46 (1), 297-355. https://www.jstor.org/stable/2328697?seq=1#metadata_info_tab_contents (Erişim Tarihi: 03.01.2019)
İskenderoğlu, Ö., Karadeniz, E. ve Ayyıldız, N. (2016). Türkiye enerji sektöründe sermaye yapısını belirleyen değişkenlerin analizi: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası sektör bilançoları üzerinde bir araştırma. Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, 17 (51), 73-92.
https://www.researchgate.net/publication/316280895_The_Analysis_Of_The_Var iables_That_Affect_Capital_Structure_In_Turkey_Energy_Sector_A_Rese arch_On_Central_Bank_Of_Republic_Of_Turkey_Company_Accounts (Erişim Tarihi: 28.12.2018)
Korkmaz, T., Albayrak, A. S. ve Karataş, A. (2007). Hisse senetleri İMKB'de işlem gören KOBİ'lerin sermaye yapısının incelenmesi 1997-2004 Dönemi. İktisat, İşletme ve Finans Dergisi, 22 (253), 79-96.
https://www.researchgate.net/publication/23533275_Hisse_senetleri_IMKB'de_isl em_goren_KOBI'lerin_sermaye_yapisinin_incelenmesi_1997- 2004_donemi (Erişim Tarihi: 03.01.2019)
Köksal B., Orman C. ve Oduncu A. (2013). Determinant of capital structure: evidence from A major emerging market economy. Munich Personal RePEc Archive, 1-48.
https://mpra.ub.uni-muenchen.de/48415/1/MPRA_paper_48415.pdf (Erişim Tarihi: 28.12.2018)
Matias, F. ve Serrasqueiro, Z. (2017). Are there reliable determinant factors of capital structure desicion? Empirical study of SMEs in different regions of Portugal. Research in International Business and Finance, 40 (2017), 1933. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0275531916302975 (Erişim Tarihi: 08.01.2019)
Myers, S. C. (1984). The capital structure puzzle. The Journal of Finance, 39 (3), 575-592. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1111/j.1540- 6261.1984.tb03646.x (Erişim Tarihi: 10.01.2019)
Okuyan, A. H. ve Taşçı, M. H. (2010). İMKB’de işlem gören reel sektör işletmelerinde sermaye yapısının belirleyicileri. Ekonomik Yaklaşım, 21
(76), 55-72. https://docplayer.biz.tr/897793-Imkb-de-islem-goren-reelsektor-isletmelerinde-sermaye-yapisinin-belirleyicileri.html (Erişim Tarihi: 28.12.2018)
Okuyan, A. H. (2013). Türk bankacılık sektöründe sermaye yapısı. Ege Akademik Bakış Dergisi, 13 (3), 295-302. http://dergipark.gov.tr/download/articlefile/559858 (Erişim Tarihi: 18.02.2019)
Özkan, A. (2001), Determinant of capital structure and adjustment to long run target: evidence from UK company panel data. Journal of Business, Finance and Accounting, 28 (1-2), 175-198.
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/1468-5957.00370 (Erişim Tarihi: 28.12.2018)
Öztürk, M. B. ve Şahin, E. E. (2013), İMKB’de işlem gören spor firmalarının sermaye yapılarının belirleyicileri üzerine bir analiz. Verimlilik Dergisi, 2013 (1), 7-24. http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex1423938490.pdf (Erişim Tarihi: 28.12.2018)
Rajan, R. G. ve Zingales, L. (1995). What do we know about capital structure? Some evidence from ınternational data. The Journal of Finance, 50 (5), 1421-1460. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1111/j.1540- 6261.1995.tb05184.x (Erişim Tarihi: 03.01.2019)
Sarıgül, H. (2015). Sendikasyon kredisi kullanım duyurularının bankaların hisse senedi getirilerine etkisi. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 7 (12), 113-129. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/4008 (Erişim Tarihi: 18.02.2019)
Sarıoğlu, S. E., Kurun, E. ve Güzeldere, H. (2013). Sermaye yapısı belirleyicileri: İMKB'de işlem gören çimento, otomotiv ve bilişim sektörlerinin sermaye yapısı. Ege Akademik Bakış Dergisi, 13 (4), 481-496.
http://dergipark.gov.tr/download/article-file/559971 (Erişim Tarihi: 02.01.2019)
Sayılgan, G., Karabacak, H. ve Küçükkocaoğlu, G. (2006), The Firm-Spesific Deteminants of Corporate Capital Structure, Evidence From Turkish Panel Data. Investment Management and Financial Innovations, 3 (3), 125-139.
https://www.researchgate.net/publication/242099579_The_Firm-Specific_Determinants_of_Corporate_Capital_Structure_Evidence_from_ Turkish_Panel_Data (Erişim Tarihi: 15.09.2018)
Sayılgan, G. ve Seda, C. (2017). Sermaye yapısı teorilerinin reel sektör firmaları özelinde test edilmesi. Verimlilik Dergisi, 2017, 2 (2), 135-161.
http://dergipark.gov.tr/verimlilik/issue/28664/306350 (Erişim Tarihi: 19.12.2018)
Sayılgan, G. ve Uysal, B. (2011). Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası sektörel bilançoları kullanılarak sermaye yapısını belirleyen faktörler üzerine bir analiz: 1996 – 2008. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 66 (4) 2011, 101- 124. http://dergipark.gov.tr/ausbf/issue/3066/42518 (Erişim Tarihi: 08.03.2018)
Terim, B. ve Kayalı, C. A. (2009). Sermaye Yapısını belirleyici etmenler: Türkiye’de imalat sanayi örneği. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (1), 125-154.
http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423874651.pdf (Erişim Tarihi: 28.12.2018) Titman, S. ve Wessels, R. (1988). The determinants of capital structure choice, The Journal of Finance, 153 (1), 1-19.
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/j.1540- 6261.1988.tb02585.x (Erişim Tarihi: 05.01.2019)
Topaloğlu, E. E. (2018). Sermaye yapısına etki eden firmaya özgü faktörlerin panel veri analizleri ile belirlenmesi: kurumsal yönetim endeksi üzerine bir uygulama. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, 640, 63-100.
http://www.ekonomikyorumlar.com.tr/files/articles/1534336159.pdf (Erişim Tarihi: 03.11.2018)
Vanlı, Y, (2016). Şirketlerin finansal kaldıraç kullanımı ve resesyona etkisi. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 8 (14), 209-227.
http://dergipark.gov.tr/download/article-file/159855 (Erişim Tarihi: 28.12.2018)
Yıldız, M. E., Yalama, A. ve Sevil, G. (2009). Sermaye yapısı teorilerinin geçerliliğinin test edilmesi: panel veri analizi kullanılarak imkb imalat sektörü üzerinde ampirik bir uygulama. İktisat, İşletme ve Finans, Bilgesel Yayıncılık, 24 (278), 25-45.
https://ideas.repec.org/a/iif/iifjrn/v24y2009i278p25-45.html (Erişim Tarihi: 28.12.2018)
Yılmaz, H. (2015). Firmalarda sermaye yapısının firma değeri ve performansı üzerindeki etkisi. Doktora Tezi, Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=WY5CM7tPNE2 z_YM6pBu0tyJFTzqmuk2iIGk33qHOmaQE1GRf6zokZ-VIINQzXezC (Erişim Tarihi: 30.09.2017)