Türkiye'de çocuk koruma sistemi ve koruyucu aile bakım yönteminde yeni yaklaşımlar

Korunmaya ihtiyacı bulunan çocukların bakım ve korunması aile ve kurum bakım temelliyöntemlerle gerçekleştirilmektedir. Koruyucu aile bakım yöntemi de aile temelli bakımyöntemlerinden birisidir. Bu çalışmada öncelikle korunmaya ihtiyacı bulunan çocuklara sunulanbakım ve koruma yöntemleri hakkında genel bilgi verilmiştir. Daha sonra, Türkiyede çocukkoruma sistemi içerisinde önemli bir yeri olan koruyucu aile bakım yöntemi incelenerek bu bakımyönteminde yaşanan gelişmeler ortaya konulmuştur. Çalışma, genel bir değerlendirme ilesonlandırılmıştır.

Child protection system in Turkey and new approaches in Foster family care method

The children in need of care and protection are carried out with methods base d on family andinstutional care. Foster family is one of these based on family methods. In this study, first of all,the information about the methods of caring children who need protection is given. After thatfoster family which has an important place in the system child protection in Turkey is examinedand it have been set forth the developments experienced in foster family method. The study wasconcluded with general assessment.

___

  • Aile Sosyal Politikalar Bakanlığı, http://www.cocukhizmetleri.gov.tr/upload/Node/10539/files/Koruyucu_Aile _Birimi_2014.pdf (Erişim : 10.05.2014).
  • Aile Sosyal Politikalar Bakanlığı, http://www.cocukhizmetleri.gov.tr/upload/Node/10542/files/Mart_2014.pdf (Erişim: 10.05.2014).
  • Akyüz, E. (1995). Evlat Edinmeye İlişkin Uluslar arası Sözleşmeler, Çağdaş Hukuk Sistemleri ve Türk Medeni Kanunu, Hamide Topçuoğlu’na Armağan içinde (153 - 169). Ankara: Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayını.
  • Akyüz, E. (2000). Ulusal ve Uluslar arası Hukukta Çocuğun Haklarının ve Güvenliğinin Korunması , Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
  • Akyüz, E. (2008). Velayet, Çocuğun Korunması ve Koruyucu Aile Hizmeti, N. Erol, (Ed). (55- 122) Koruyucu Aile, Evlat Edinme Hizmetleri ve Ruh Sağlığı içinde, Ankara: Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Yayınları.
  • Arnaz, Z. (1983). Koruyucu Aile Bakımındaki Çocuğun Gelişim Ö zellikleri, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksek Okulu Dergisi, 1 (2- 3), 111 - 155.
  • Bıyıklı, L. (1983). Koruyucu Aile Bakımı, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 16(1), 11 - 15.
  • Bıyıklı, L. (1995). Korunmaya Muhtaç Çocuklar ve S.O.S Çocuk Köyleri, Özel Eğitim Dergisi, 2(1), 171 - 187.
  • Çengelci, E. (1998), Korunmaya Muhtaç Çocuklara Yönelik Sosyal Hizmetler ve Mülki Amirlere Düşen Başlıca Görevler, Türk İdare Dergisi, 378, 203 - 234.
  • Çocuk Koruma Kanunu (5395 sayılı), 15.07.2005 tarih ve 25876 sayılı Resmi Gazete.
  • Demirbilek, S. (1998). Korunmaya Muhtaç Çocuklar Sorunu, Metin Kutal'a Armağan içinde, Ankara: Mavi Ofset, 615- 628.
  • Doğan, R. (2013), Bir Koruma Tedbiri Olarak Koruyucu Aile Kurumu ve Koruyucu Aile Yönetmeliği, Ankara Barosu Dergisi, http://www.ankarabarosu.org.tr/siteler/ankarabarosu/tekmakale/2013 - 2/2013 - 2- 5.pdf, (Erişim: 29.04.2014).
  • Duman, N. (2008). Amerika Birleşik Devletlerinin OHIO Eyaletinde Çocuk Koruma Sistemi İçinde Koruyucu Aile Hizmetleri, N. Erol. (Ed.). Koruyucu Aile, Evlat Edinme Hizmetleri ve Ruh Sağlığı içinde (271 - 290). Ankara: Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Yayını.
  • Erkan, G. ( 1995), Korunmaya Muhtaç Çocuklar, Ankara.
  • Erol, N., Şimşek Z. ve Üstüner , S., (2005). Çiçekli Dünyamda Elimi Yalnız Bırakma: Dünya’da ve Türkiye’de Çocuk Koruma Sistemleri, Koruyucu Aile Evlat Edinme. Ankara: Ümit Matbaacılık.
  • Erol, N; Şimşek, Z. (2008), Korunma Gereksinimi Olan Çocuklar; Kurum Bakımı ve Koruyucu Aile Sistemi, N. Erol, (Ed). Koruyucu Aile, Evlat Edinme Hizmetleri ve Ruh Sağlığı içinde (129- 167). Ankara: Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Yayını.
  • Gürcan, A. (2008), Türk Toplumunda Koruyucu Aile ve Evlat Edinme Hizmetlerine İlişkin Bakış Açısı ve Yaklaşımı, N. Erol, (Ed). Koruyucu Aile, Evlat Edinme Hizmetleri ve Ruh Sağlığı içinde (29- 39). Ankara: Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Yayını.
  • Halisçelik, M. (2001). Sosyal Devlet Açısından Planlama ve Sosyal Hizmetler, Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi, Ankara: Türkiye Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü.
  • Işık, M. (2005 ). Evlat Edinme, Ankara: Adalet Yayınları.
  • Karataş, K. (2008). Türkiye’de Çocuk Koruma Sistemi ve Koruyucu Aile Uygulamaları Üzerine Bir Değerlendirme, N. Erol, (Ed). Koruyucu Aile, Evlat Edinme Hizmetleri ve Ruh Sağlığı, içinde (41 - 45). Ankara: Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Yayını.
  • Koruyucu Aile Yönetmeliği, 14.12.2012 tarih ve 28497 sayılı Resmi Gazete.
  • Koşar, N.G. (1992). Sosyal Hizmetlerde Aile ve Çocuk Refah Alanı , 2. Baskı. MN Ofset.
  • Laklija, M. , Foster Care Models in Europe - Results of a Conducted Survey Zagreb, October 2011, http://www.udomiteljizadjecu.hr/admin/fckeditor/File/publikacije/Foster%2 0care%20models%20in%20Europe%20- 20results%20of%20a%20conducted%20survey%20- %20Maja%20Laklija.pdf, (Erişim: 25.04.2014).
  • Mohd, A, Nadhilah, A. (2012). Protection of Children in Malaysia Through Foster Care Legislation And Policy, International Journal Of Social Sciences and Humanity Studies. 4 (1), Issn, 1309 - 8063 (Online), http://www.sobiad.org/eJOURNALS/journal_IJSS/arhieves/2012_1/azizah_ mohd.pdf, (Eri şim: 25.04.2014).
  • Özdemir, N., Sefer, N. ve Türkdoğan, D. (2008). Bir Sosyal Sorumluluk Projesi Örneği: Korunmaya Muhtaç Çocuklar. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 32 (2), 283 - 305.
  • Riskler ve Çocuk Koruma, http://www.unicef.org.tr/sayfa.aspx?id=22&mnid=65 (Erişim: 11.05.2014).
  • SHÇEK Çocuk Evleri Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik, 05.10.2008 tarih ve 27015 sayılı Resmi Gazete.
  • SHÇEK, 2008 Faaliyet Raporu, http://www.youblis her.com/p/4513 - SHCEK- 2008- Faaliyet - Raporu, (Erişim: 20.05.2014).
  • Sosyal Hizmetler Kanunu (2828 sayılı), 27.05.1983 tarih ve 18059 sayılı Resmi Gazete.
  • Şenocak, H. (2005). Korunmaya Muhtaç Çocuklar: İstanbul Yetiştirme Yurtları Üzerine Bir Alan Araştırması, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Şenocak, H. (2006). Korunmaya Muhtaç Çocuklara Sağlanan Bakım Yöntemleri Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 5, 176- 228.
  • Şimşek, Z., Erol, N., Öztop, D. ve Özcan, Ö.Ö ., (2008). Kurum Bakımındaki Çocuk ve Ergenlerde Davranış ve Duygusal Sorunların Epidemiyolojisi; Ulusal Örneklemde Karşılaştırmalı Bir Araştırma, Türk Psikiyatri Dergisi, 19(3). 235- 246.
  • Taştekil, S. (1992). Korunmaya Muhtaç Çocuklara Yönelik Bakım Yönte mleri, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(1), 312- 327.
  • Taştekil, S. (1989). Korunmaya Muhtaç Çocuklara Yönelik Sosyal Hizmetler- Koruyucu Aile Bakımı İzmir Örneği , Yayınlanmamış Doktora Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Topal, Ş. (2006). Korumaya Muhtaç Çocukların Bakımı ve Gözetimi Açısından İslam Hukukunda Velayet ve Vesayet Yetkisi, Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 3, 227- 251.
  • Tümkaya, S. (2005). Ailesi Yanında ve Yetiştirme Yurdunda Kalan Ergenlerin Umutsuzluk Düzeylerinin Karşılaştırılması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi , 3(4), 445- 459
  • Türk Medeni Kanunu (4721 sayılı), 08.12.2001 tarih ve 24607 sayılı Resmi Gazete.
  • Yalçınduran, T. (2006). Evlatlık İlişkisinde Evlenme Yasağı, Özer Seçili’ye Armağan içinde, (631 - 655). Ankara: Seçkin Yayınları.
  • Yazıcı, E. (2012). Korunmaya Muhtaç Çocuklar ve Çocuk Evleri, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(18), 499- 525.
  • Yılmaz, G. (2006). Yetiştirme Yurdu ve Yuvalarda Yaşayan Çocuklar, Pediatrik Bilimler, 2(2), 103 - 108.
  • Yörükoğlu, A. (2004). Koruma Altındaki Çocuklar ve Hakları, R. Uslu (Ed.). Koruma Altındaki Çocuklar içinde (3 - 7). Ankara: Prof. Dr. Mualla Öztürk Anısına XVII. Sempozyum Sunumları, Ankara Üniversitesi Yayınları.
  • Zevkliler, A. (1968). Türk Hukukunda Korunmaya Muhtaç Çocuklar, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 25(1), 173 - 236.