Vasárnapi Ujság Örneğinde Macar Basınında I. Dünya Savaşı’nın İlk Yansımaları ve Osmanlı Devleti’nin Savaşa Girmesi

Öz Milyonlarca insanın ölümüne, sosyal, kültürel ve ekonomik anlamda büyük bir yıkıma neden olan I. Dünya Savaşı sırasında pek çok gazete ve mecmua faaliyet göstermekteydi. Savaşa taraf olan ülkelerdeki bu tür yayın organlarının tamamen yansız ve tarafsız olduğu söylenemese, hatta zamanla bunların bir propaganda aracı olarak kullanılabildikleri görülse dahi bu, yine de bu yayımların önemini azaltmamaktadır. Zira bu yayımlar bulundukları coğrafyadaki insanların savaşı kendi pencerelerinden algılayış biçimlerini yahut onlara algılatılmak istenen düşünceyi sergilemeleri bakımından son derece önemlidir. Bu yayım organlarından biri de Macaristan’da faaliyet göstermiş olan Vasárnapi Ujság idi. Bu çalışmada, I. Dünya Savaşı’nın başlamasının, ilk etkilerinin ve Türklerin bu savaşa katılmasının Vasárnapi Ujság’ın sayfalarında o dönem nasıl yer bulduğu ve bunların Macarlar tarafından nasıl algılandığı gösterilmeye çalışılmıştır.

PDF

___

Buszinkay, Géza, Kis magyar sajtó történet, Budapest 1993.
Kemény, Györy. Magyarország Időszaki Sajtója 1911-től 1920-ig, A Magyar Nemzeti Múzeum Országos Széchényi Könyvtára, Budapest, 1942. (http://mek.oszk.hu/11700/11792/pdf/11792_1.pdf).
Lukács József, A magyar katonai hírlapok és folyóiratok bibliográfiája II.Rákóczi Ferenctől napjainkig (1705-1941), Budapest, 1942.
Orosz, Noémi, Vasárnapi Ujság Története (1854-1922). Tmv: Dr. Miklós Berényi, Debreceni Egyetem Informatikai Kar, Debrecen 2009 (Tez çalışması). (https://dea.lib.unideb.hu/dea/bitstream/handle)
Süld, Erzsébet, Magyar Hírmondó, az első magyar nyelvű újság rövid története és repertórumának webs alkalmazása, Budapest 1999.
Szilágyiné Gálos, Ildiko, A magyar nyelvű sajtó kialakulása, A Magyar Hírmondó és Rát Mátyás tevékenysége, Szegedi Tudomány Egyetem Média Intézete, Szeged 2005.
Çolak, Melek, “Macar Kaynaklarına Göre Gyula Andrássy ve Osmanlı-Macar İlişkileri (1875-1878)”, Tarih İncelemeleri Dergisi, cilt: XXVI, sayı:1, Temmuz 2011, s.51-65.
Güngörmüş, Naciye, “Mór Jókai ve Eserleri Üzerine Bir İnceleme”, Gündoğan Edebiyat, cilt 4, sayı 14, s.63-72, Ankara, 1997.
Karadoğan, Umut C. “XIX. Yüzyıl Avrupası’nda Yaşanan İhtilal Hareketleri ve Bu Hareketlerin Osmanlı Devleti ile Türkiye Cumhuriyeti’ne Etkileri”, Akademik Bakış Dergisi, Sayı:35, Mart-Nisan 2013, İktisat ve Girişimcilik Üniversitesi, Türk Dünyası Kırgız-Türk Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2013, Celalabat, Kırgızistan. (http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423867856.pdf)
Nazır, Bayram, “II. Abdülhamid Dönemi Osmanlı-Macar Dostluk İlişkileri”, A.Ü Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi [TAED],43, Erzurum 2010, s.309-317.
Özkan, Ayşe, “I. Dünya Savaşı’nda Sırbistan’ın Müslümanlara Karşı Tutumu”, Gazi Akademik Bakış, cilt:7, sayı:14, Ankara 2014, s 49-70.
Varagya, Szilva, “Magyar Hírmondó, az első magyar nyelvű időszaki lap”, Fórum Társadalomtudományi Szemle, 7.évf. 2.sz. s.131-143, Somorja 2005.