ÇANAKKALE MUHAREBELERİ’NDE 25. PİYADE ALAYI’NIN FAALİYETLERİ VE BİR BÖLÜK KOMUTANI’NIN NOT DEFTERLERİ ÜZERİNE KISA BİR DEĞERLENDİRME

Öz Çanakkale Muharebelerinde muharebenin başından sonuna kadar cephede yer alan alaylardan birisi de 25. Piyade Alayı’dır. Seferberlik ilan edildiğinde 25. Piyade Alayı Anadolu yakasında Halileli-İntepe-Kumkale bölgelerinde dağınık bir şekilde konuşlu idi. 25/26 Mart 1915 gecesi alay Eceabat’a geçmiş ve Kabatepe bölgesinde görevlendirilmiştir. Bu bölgeye yerleşen 2. Taburun bölüklerinden birisi de 5. Bölük idi. Daha sonra 25. Piyade Alayı birlikleri Seddülbahir bölgesindeki muharebelere de katılmışlardır. Bölük komutanı Yüzbaşı Emin Efendi’nin tuttuğu defterde bölüğün konuş-kuruluşu, subay sayıları, tüfek, kasatura sayıları gibi bilgileri verilmiştir. Harp ceridesi tutulması yöntemi ile tutulmuş olan defter seferberlik ilanından bölüğün cepheden ayrılışına kadar geçen süreçte yaşananları kapsamaktadır. Defterin bölük komutanı Emin Efendi’ye ait olduğunu defterin içinde geçen ifadelerden ve bazı bilgilerden anlamak mümkün olmuştur. Defterde genel olarak bir günlük gibi tutulmuşsa da genel olarak komu kademesindeki bütün subayların tuttuğu defterlerde olduğu gibi alaydan gelen yazıların kopyalarını da görmek mümkündür.

___

1 Nolu Defter 2 Nolu Defter 25. Piyade Alayı Harp Ceridesi 25. Piyade Alayı Tarihçesi Burhan Sayılır, Yüzbaşı Hüseyin Hüsnü Efendi’nin Çanakkale Muharebeleri Günlüğü, İstanbul, 2015. Burhan Sayılır, Tarihe Sığmayanalar, Çanakkale Savaşı’nın Şehit Subaylar, 2007. MSB, Şehitlerimiz, 1998