Between East and West: Mimar Kemaleddin and ‘Ahmed Ratib Paşa Mansion’

This study focuses on the Late Period Ottoman Architecture through the summer mansion designed for Ahmed Ratib Paşa by Mimar Kemaleddin, built between 1900-1908. Ahmed Ratib Paşa Mansion’s classical planary discipline is oversailed with numerous cantilevers, balconies, and eaves placed on different levels and the angle braces that support them. On the façade, the eave adornments and the angle braces differ from classical decorative details and allude to an Ottoman Baroque past where curvilinear features are dominant. Floral Art Nouveau decorations in unique woodwork are used in all the architectural elements like balconies, windows and doors. In addition, the basket arches above the windows point to the building's affinity with the Art Nouveau movement in a rather striking fashion. Art Nouveau “Tarz-ı Cedid” showed up in Istanbul architecture, where almost all modes of Historicism were already represented, at the turn of the century. Although mostly applied by foreign architects, Art Nouveau was also practised by local ones who had received formal training. In Istanbul, where Art Nouveau buildings were common, the portfolio included mostly large scale urban residences such as apartment buildings, mansions and villas, countryside residences and office buildings. These buildings were favoured mostly by Ottoman high level bureaucrats, by the section of the society affiliated with the court, Levantine bourgeoisie and members of foreign missions. Considering Ahmed Ratib Paşa’s Western style and modern education, and likewise that of Mimar Kemaleddin's, it is not surprising that the former would wish for this new style in his residence and the latter would implement it. However, it is worth noting that it was also in the period where he was building Ahmet Ratip Paşa Mansion that Mimar Kemaleddin began forming his notion of “National Architecture”. Is it possible to consider Mimar Kemaleddin, who was influenced by Ottoman Baroque Architecture and designed a residence adorned with Art Nouveau details, merely within the confines of the “National Architecture Movement”?

Anahtar Kelimeler:

Late Period Ottoman Architecture, Art Nouveau, Ahmed Ratib Paşa, Mimar Kemaleddin, Ahmed Ratib Paşa Mansion, Ahmed Ratib Paşa Köşkü, baroque architecture

Between East and West: Mimar Kemaleddin and 'Ahmed Ratib Paşa Mansion'

Keywords:

Late Period Ottoman Architecture, Art Nouveau, baroque architecture,

PDF

___

Adıgüzel, H., “İstanbul Yapılarında Art Nouveau Üsluplu Çiniler”, İstanbul Art Nouveau’su, pp.225-252, editor Müjde Dila Gümüş, alBaraka Yayınları, İstanbul, 2023.
Adıgüzel, H., “Raimondo D’aronco’nun İstanbul Art Nouveau Mimarisine Katkıları”, pp.117-174, İstanbul Art Nouveau’su, editor Müjde Dila Gümüş, alBaraka Yayınları, İstanbul, 2023.
Akbay, H., “Çamlıca Kız Lisesi”, İstanbul Ansiklopedisi, Volume 7 pp.3719- 3720, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul, 1946.
Akın, G., “Sadece başlamış bir proje olarak 1908 romantizmi ve Vedad Tek”, M. Vedad Tek: Kimliğin İzinde Bir Mimar, pp. 21-38, hazırlayan Afife Batur, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2003.
Ali Kemaleddin and Ali Tal’at, Fenn-i Mimari, Mühendis Mektebi Kütübhanesi, İstanbul, 2. Baskı (iki cilt, metin ve şekiller), 1926.
Ali Kemaleddin and Ali Tal’at, Fenn-i Mimari, Mühendis Mektebi Kütübhanesi, İstanbul, 1. Baskı (tek cilt), 1911.
Aslanoğlu, İ., “1930’lar Türk Mimarisinde Erken Modernizm”, Cumhuriyet’in Mekânları Zamanları İnsanları, pp.25-29, edition Elvan Altan Ergut and Bilge İmamoğlu, Dipnot Yayınları, Ankara, 2010.
Aslanoğlu, İ. N., “1923 – 1938 Erken Cumhuriyet Dönemi Mimarlığı (Sosyal, Ekonomik, Kültürel Ortam Değişimi ve Mimarlığa Yansıması)”, İstanbul Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, ODTÜ Mimarlık Fakültesi Basım İşliği, Ankara, 1980.
Barillari, D. and Godoli, E., “İstanbul 1900: Art Nouveau Mimarisi ve İç Mekanları”, Yapı Endüstri Merkezi Yayınları, İstanbul, 1996.
Batur, A., “Art Nouveau Mimarlığı ve İstanbul”, Avrupa’dan İstanbul’a Art Nouveau, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul, 2005.
Batur, A., M. Vedad Tek: Kimliğin İzinde Bir Mimar, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2003.
Batur, A., “Art Nouveau”, Yapı Dergisi, S.161, pp.44-63, YEM Yayınları, İstanbul, 1995.
Batur, A., “Ahmed Ratib Paşa Köşkü”, İstanbul Ansiklopedisi, Volume 1 pp.131- 132, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul, 1993.
Batur, A., “Biz, “Aşağıda İmzası Olanlar””, İstanbul Dergisi, Volume 2, pp.92- 167
Between East and West: Mimar Kemaleddin and ‘Ahmed Ratib Paşa Mansion’ 101, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul, 1992.
Batur, A., “Geç Osmanlı İstanbul’u”, Dünya Kenti İstanbul, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul, 1999.
Batur, A. and Yavuz, Y., Mimar Kemaleddin Yapıları Rehberi, editor Afife Batur, TMMB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi, İstanbul, 2008.
Ciner, S., Son Osmanlı Devri Ahşap Konutlarında Cephe Bezemeleri, İstanbul, 1982.
Godoli, E., “Türkiye’de Olbrich Yorumlar”, Volume 161, pp.64-68, Yapı Dergisi, YEM Yayınları, İstanbul, 1995.
Gümüş, M. D., “Kemaleddin Bey, Kyriakides, Yenidünya ve Karakaş Kardeşlerin Art Nouveau Eserleri Üzerine Bir Yakın Okuma”, İstanbul Art Nouveau’su, pp.175- 224, editor Müjde Dila Gümüş, alBaraka Yayınları, İstanbul, 2023.
Kuban, D., Kent ve Mimarlık Üzerine İstanbul Yazıları, YEM Yayınları, İstanbul, 1998.
Ortaylı, İ., Cumhuriyet’e Devreden Düşünce Mirası: Tanzimat ve Meşrutiyet’in Birikimi, İletişim Yayınları, İstanbul, 2006.
Plan-Proje-Kroki (PLP.p.) 1799
Sarıaslan, Ü., Cumhuriyetin Mimarları “Kuruluş Ankarası”nda Üç Mimar Kemalettin - Ernst Arnold Egli – Bruno Taut, Otopsi Yayınları, İstanbul, 2005.
Sözen, M. and Tapan, M., 50 Yılın Türk Mimarisi, Tapan, İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 1982.
Sözen, M., Cumhuriyet Dönemi Türk Mimarisi, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 1996.
Tanıl, B., Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce: Milliyetçilik -4-, İletişim Yayınları, İstanbul, 2002.
Tanyeli, U., “ Bir Ulusalcılık Açmazı Olarak Mimar Kemaleddin ve Ali Tâl’at Bey’in “Fenn-i Mimari”si, Mimar Kemalettin Anma Program Dizisi Mimar Kemalettin ve Çağı Mimarlık / Toplumsal Yaşam / Politika, pp.93-101, editor Ali Cengizkan, TMMOB Mimarlar Odası ve Vakıflar Genel Müdürlüğü ortak yayınları, Ankara, 2009.
Tanyeli, U., Mimarlığın Aktörleri Türkiye 1900–2000, Garanti Galeri Yayınları, İstanbul, 2007.
Tekeli, İ. and İlkin, S., Mimar Kemalettin’in Yazdıkları, Şevket Vanlı Mimarlık Vakfı, Ankara, 1997.
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı, Devlet Arşivleri Başkanlığı, Osmanlı Arşivi (BOA)
Ünalın, Ç., “Meşrutiyet Dönemi “Cemiyetleşme” Hareketleri ve Bir “Osmanlı Aydını” Olarak Mimar Kemalettin”, Mimar Kemalettin Anma Program Dizisi Mimar Kemalettin ve Çağı Mimarlık / Toplumsal Yaşam / Politika, pp. 151-161, editor Ali Cengizkan, TMMOB Mimarlar Odası ve Vakıflar Genel Müdürlüğü ortak yayınları, Ankara, 2009b.
Yavuz, Y., Mimar Kemalettin Anma Program Dizisi İmparatorluktan Cumhuriyete Mimar Kemalettin 1870-1927, TMMOB Mimarlar Odası ve Vakıflar Genel Müdürlüğü ortak yayınları, Ankara, 2009a.
Yavuz, Y., “Yeni Bulguların Işığında Mimar Kemaletin ve Yapıtları”, Mimar Kemalettin Anma Program Dizisi Mimar Kemalettin ve Çağı Mimarlık / Toplumsal Yaşam / Politika, pp. 129-140, editor Ali Cengizkan, TMMOB Mimarlar Odası ve Vakıflar Genel Müdürlüğü ortak yayınları, Ankara, 2009b.
Yavuz, Y., “Kemaleddin Bey”, İstanbul Ansiklopedisi, Volume 4, pp.521-522, Tarih Vakfı, İstanbul, 2003.
Yavuz, Y., Birinci Ulusal Mimarlık Dönemi ve Mimar A. Kemalettin Bey, (PhD Thesis), O.D.T.Ü. Mimarlık Fakültesi Basım İşliği, Ankara, 1981.