İşçinin İş İlişkisinde Kişilik Haklarının Korunması: Mobbing ve Yargı Kararları

Herkesin kişilik haklarını her yerde ve herkese karşı hukuka aykırı saldırılara karşı korunmasını isteme hakkı bulunmaktadır. Kişilik hakları Anayasa, uluslararası sözleşmeler ve yasalarla korunma altına alınmıştır. İşçilerin işverenle kurdukları iş ilişkisinde işveren emir ve talimat verme hakkına sahip, kural koyma yetkisi olan ekonomik ve sosyal olarak işçiden güçlü taraf olarak yer almaktadır. İş hukuku işverenin bu otoritesini işçinin haklarına güvence getirerek korumak için ortaya çıkmış bir hukuk dalıdır. İş ilişkisinde işverence kullanılan emir ve talimat verme hakkının en önemli sınırı işçinin kişilik haklarıdır. Hiçbir işveren talimatı işçinin kişilik haklarını ortadan kaldıracak boyutta olmaz. Diğer yandan işçi birden fazla insanla bir arada fiziki bir mekanda çalışmak zorunda olan kişidir. Bu mekânda diğer işçilerden gelebilecek saldırılara karşı da kişilik haklarının korunması gereksinimi altındadır. İşçiler, basın başta olmak üzere uygulamada işyerinde işçinin kişilik haklarını ihlal eden tüm davranışlar genel olarak mobbing olarak algılanmakta ve mobbing olarak ifade edilmektedir. Bu çalışmada yargı kararları ekseninde işyerinde işçinin kişilik haklarına dönük saldırılar, bu saldırlar kaşında işçinin hukuki korunma yolları ve mobbing kavramı ele alınacaktır. Özellikle mobbing ile işçinin kişilik haklarına dönük her saldırının, her kötü muamelenin mobbing olmadığı gösterilmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler:

İş İlişkisi, işyeri, kişilik hakları, kişilik haklarına saldırı, mobbing

The Protection of the Employee’s Personality Rights in the Employment Relationship: Mobbing and Judgments

Everyone has the right to demand that their personal rights be protected against unlawful attacks everywhere and against everyone. Personal rights are protected by the Constitution, international conventions and laws. In the employment relation that the workers establish with the employer, the employer has the right to give orders and instructions, the power to set rules, and is economically and socially stronger than the worker. Labor law is a branch of law that has emerged to protect the employer's authority by ensuring the rights of the worker. The most important limit of the right to give orders and instructions used by the employer in the employment relation is the personal rights of the employee. No employer's instructions can be of such a size as to abolish the employee's personal rights. On the other hand, a worker is a person who has to work in a physical place with more than one person. In this place, it is under the need to protect personal rights against attacks from other workers. In practice, all behaviors that violate the employee's personal rights in the workplace, especially in the workers and the press, are generally both perceived and expressed as mobbing. In this study, the attacks on the employee's personal rights in the workplace in the axis of judicial decisions, the legal protection of the worker against these attacks and the concept of mobbing will be discussed. Especially with mobbing, it will be tried to show that every attack against the employee's personal rights and every ill-treatment is not mobbing.

Keywords:

Employment relation, workplace, personal rights, attack on personal rights, mobbing,

PDF

___

Birbaum, N. (1998) “Sosyal Güvenliğin Geleceği: Rekabet mi dayanışma mı?,” Avrupa’da Sosyal Koruma; “Değişim ve Sorunları” ETUC-ETUI Konferansı, (der.) Alessandra Bosco ve Martin Hutsebaut, Harb-İş Yayınları.
Çakır, G., Acar, B., Mutlutürk, H., Topal, F., Sali, S., Yaman, Ö.M. (2020) “Tekstil ve Hazır Giyim Atölyelerinde Çalışan Genç Yetişkin Kadın İşçilerin Çalışma Koşulları” Çalışma ve Toplum Dergisi, 2020/1, Sayı 64.
Çöl, S.Ö. (2008) “İşyerinde Psikolojik Şiddet: Hastane Çalışanları Üzerine Bir Araştırma”,Çalışma ve Toplum Dergisi, 2008/4, Sayı 19.
Demirkaya, S., Güler, C. (2021) “Çalışma Yaşamında İşçinin Kişilik Haklarının Korunması Bağlamında ILO’nun 190 sayılı Şiddet ve Taciz Sözleşmesinin Değerlendirilmesi”,Çalışma ve Toplum Dergisi, 2021/4, Sayı 71.
Ekmekçi, Ö., Yiğit, E. (2020) Bireysel İş Hukuku Dersleri, İstanbul, On iki Levha Yayınları.
Güzel, A., Ertan, E. (2008) “Karar İncelemesi: İşyeri Sendika Temsilcisine Yönelik Psikolojik Taciz ve Kötüniyet Tazminatı” Çalışma ve Toplum Dergisi, 2008/1, Sayı 16.
Güzel, A. (2016) “İş Hukukunda Yetki ve Özgürlük” Prof. Dr. Turhan Esener'e Armağan Cilt I, İstanbul Kültür Üniversitesi Dergisi Özel Sayısı, Ankara, 2016.
Işık, İ. (2015) “İnsan Kaynakları Yönetimi Profesyonellerinin İş Ortamındaki Zorbalık Davranışlarına Dair Perspektifleri: Zorbalığın Tanımı, Nedenleri ve Sonuçları”, Çalışma ve Toplum Dergisi, 2015/4, Sayı 47.
Taşkın, A., (2015) “İşyerinde Mobbingin Ceza Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi,” Çalışma ve Toplum Dergisi, 2015/1, Sayı 44.
TİHEK, Bilgi notu İ.T. 11.2021 file:///Users/murat/Desktop/I%CC%87s%CC%A7c%CC%A7i%20Hukuku%202.%20bo%CC%88lu%CC%88m/mobing%20o%CC%88nemli.pdf