Bir Sosyal Koruma Olarak İş Kanunu’nda Gebe ve Yeni Doğum Yapan Kadın Çalışanlara Yönelik İzinler ve Kısmi Süreli Çalışma Hakkı Üzerine Güncel Gelişmelerin Değerlendirilmesi

İzin çalışanlar için kanuni bir hak olmasının yanında insani bir gerekliliktir. Kanunda asgari sürelerle zorunlu izin haklarının düzenlenmesi de bu gereklilikten kaynaklanmaktadır. Çalışanların insanca koşullarda çalışmasının olmazsa olmazlarından biri izin hakkıdır. Durum bu şekilde olmakla birlikte izin konusu, uygulamada hem çalışan hem de işveren tarafından bilgi eksikliği gibi nedenlerle yanlış yorumlanabilmektedir. Oysa asgari izin hakları yasalarda çok açık olarak ifade edilip, teminat altına alınmıştır. Gebe ve yeni doğum yapmış kadınlara yönelik izin ve çalışma koşullarındaki güncel gelişmeler ise detaylı bazı düzenlemeleri içermektedir. Çalışma hayatında hem çalışanların hem de işverenlerin, izin ve esnek çalışma modellerinin yasal boyutu konusunda bilinçli olmaları her iki taraf açısından da süreçlerin doğru yürütülmesinde, hak kaybı yaşanmamasında fayda sağlamaktadır. Bu makalede de Türkiye’de gebe ve yeni doğum yapmış kadın çalışanların izin hakları ve Resmi Gazete’de 8 Kasım 2016 tarihinde yayınlanan Analık İzni veya Ücretsiz İzin Sonrası Yapılacak Kısmi Süreli Çalışmalar Hakkında Yönetmelik, uygulamaya yönelik olarak detaylı şekilde incelenmektedir.

Permission is a humanitarian requirement as well as a legal right for employees. For this reason, the minimum right of permission is regulated. One of the obligations of employees to work in human conditions is the right to leave. In this way, the issue of permission is misinterpreted in practice by both the employee and the employer for reasons such as lack of information. However, the minimum permits are clearly stated and guaranteed in the law. Recent developments in permissive and working conditions for pregnant and newborn women include some detailed regulations. The fact that both the employees and the employers in the working life are conscious about the legal dimension of the permissive and flexible working models is beneficial for both parties in the correct execution of the processes and without loss of rights. This article also examines in detail the permission of pregnant and newborn female employees in Turkey and the Regulation on Maternity Leave or Partial Period Work after Free Permission, Official Gazette published on November 8, 2016

___

Kar, B. ve Göktaş, Ş. (2007) “Türk İş Hukukunda İşçinin Yasadan Kaynaklanan Mazeret İzinleri”, Sicil Dergisi, S.6., Haziran, s. 27-37.

Bayındır, B. (2013) “4857 sayılı İş Kanunu’na Göre Ücretsiz İzin Uygulaması”, İş Müfettişi Yardımcılığı Etüdü, T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İş Teftiş Kurulu Başkanlığı, İstanbul.

Demir, F. (2013) En Son Yargıtay Kararları Işığında İş Hukuku ve Uygulaması, Albi Yayınları, 7. Baskı, ISBN 978-975-2700-00-4.

Eurostat (2015) Employment Statistics, http://ec.europa.eu/eurostat/statisticsexplained/ index.php/Employment_statistics.

Eurofound (2013) “Women, Men and Working Conditions in Europe”, Publications Office of the European Union Luxembourg, http://www.eurofound.europa.eu/publications/htmlfiles/ef1349.htm

Benmayor, G. (2016) “Büyümenin Anahtarı Kadın İşgücü”, Hürriyet Gazetesi, 23.12.2016.

Özer M. ve Biçerli, K. (2003-2004) “Türkiye’de Kadın İşgücünün Panel Veri Analizi”, Sosyal Bilimler Dergisi, ss. 55-86.

OECD, (2016) “How Does Turkey Compare?”, Employment Outlook 2016, https://www.oecd.org/turkey/Employment-Outlook-Turkey-EN.pdf, July.

Özdemir, Ö. (2016) “Türkiye’nin Potansiyel İşgücü: Kadınlar”, http://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-38315742, 15/12/2016.

Taşkent, S. ve Kurt, D. (2014) “Uluslararası Düzenlemeler Çerçevesinde Türk İş Mevzuatında Kadın İşçinin Korunması”, Çalışma ve Toplum.

T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu (2016) “Kadın Sigortalıların Hakları”, http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/emekli/kadin_sigortalilarin_hakl ari/analik_halinde, 16/12/2016.

Centel, T. (1992) “Kısmi Çalışma”, Kazancı Hukuk Yayınları, No: 106, İstanbul.

Tüik (2016) “İstatistiklere Kadın 2015”, Haber Bülteni, 07 Mart 2016, Sayı: 21519.

Tüsiad (1999) “Türkiye’nin Fırsat Penceresi, Demografik Dönüşüm ve İzdüşümleri”, TÜSİAD, Ocak 1999, Yayın No.TÜSİAD-T/99-1-251.

Yeates, N. (2004) “Global Care Chains”, International Feminist Journal of Politics, 6(3): 369-391.