Türkiye’de Startup Yatırımları ve Finansmanı

Startuplar bir ekonominin gelişmesinde katma değeri yüksek ürün ve hizmetler üreterek kısa sürede etkin bir büyümenin sağlanmasında oldukça önemlidir. Bu bağlamda başarıya ulaşamamış birçok iş fikrinin önünde çeşitli engellerin olduğu görülmektedir. Startupların karşılaştığı bu engellerin başında ise finansman kaynaklarına erişim gelmektedir. Startupların nakit akışları, başlangıç aşamasında negatif olduğu için yatırımcılar açısından riskli yatırımlar olarak değerlendirilmektedir. Bu sebeple startupların geleneksel finansman yöntemlerini kullanarak kaynak sağlamaları oldukça güçtür. Dolayısıyla ekonominin gelişmesinde önemli bir yere sahip olan startuplarla ilgili yatırımların ve bu yatırımların finansman yöntemlerinin incelenmesi oldukça önemlidir. Bu bağlamda çalışmada, Türkiye’deki startup yatırımlarının güncel durumu ve finansman yöntemlerinin yıllar itibariyle gelişimi analiz edilmiştir. Analiz sonucunda Türkiye’de startup yatırımları ve finansman yöntemleri ile ilgili olarak son yıllarda önemli gelişmelerin olduğu ancak henüz yeterli seviyelerde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Startup Investments and Financing in Turkey

Startups are very important in the development of an economy and in providing effective growth in a short time by producing products and services with high added value. In this context, it is observed that there are various obstacles in front of many business ideas that have not been successful. Access to financial resources is at the forefront of these obstacles faced by startups. Since the cash flows of startups are negative at the beginning stage, they are considered as risky investments for investors. For this reason, it is very difficult for startups to obtain resources using traditional financing methods. Therefore, it is very important to examine the investments related to startups, which have an important place in the development of the economy, and the financing methods of these investments. In this context, in study, the current situation of startup investments in Turkey and the development of financing methods over the years have been analyzed. As a result of the analysis, it has been concluded that there have been significant developments in recent years regarding startup investments and financing methods in Turkey, but they are not yet at sufficient levels.

___

  • Agrawall, A., Catalini, C., & Goldfarb, A. (2013). Some simple economics of crowdfunding (NBER Working paper series, 19133). National Bureau of Economic Research, https://www.nber.org/papers/w19133.pdf
  • Akın, M. Ş. (2020). Risk sermayesinin yüksek maliyeti ve startuplar’ın izlemesi gereken yatırım stratejisi. İstanbul İktisat Dergisi, 70(1), 229-245. https://doi.org/10.26650/ISTJECON2020-0010
  • Altundal V. (2020). Erken aşama startupların finansmanı ve değerlemesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Anadolu Üniversitesi.
  • Anbar, A. (2020). Girişimcinin finansmanında alternatif bir yöntem: kitlesel fonlama. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (88), 237-254. https://doi.org/10.25095/mufad.801477
  • Atsan, N., & Erdoğan, E. O. (2015). Girişimciler için alternatif bir finansman yöntemi: kitlesel fonlama (crowdfunding). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 10 (1), 297-320.
  • Avansas. (2022, Temmuz 29). Startup yatırım aşamaları nelerdir? Yatırım turuna nasıl çıkılır https://www.avansas.com/blog/startup-yatirim-asamalari-nelerdir-yatirim-turuna-nasil-cikilir
  • Aydemir, (2018, Mart 4). Girişim sermayesi yatırım fonları ve ortaklığı nedir? Vergisel avantajları nelerdir? https://www.linkedin.com/pulse/giri%C5%9Fim-sermayesi%20yat%C4%B1r%C4%B1mfonlar%C4%B1-ve-ortakl%C4%B1%C4%9F%C4%B1-nedir-vergisel-mahmut/?originalSubdomain=tr
  • Doğu Marmara Kalkınma Ajansı. (2017). Melek yatırımcı ağları raporu. https://www.kalkinmakutuphanesi.gov.tr/assets/upload/dosyalar/melek-20yat-c4-b1r-c4-b1mc-c4-b1-20a-c4-9flar-c4-b1-20raporu.pdf
  • EBAN. (2020). “Measuring angel market data” sample survey and glossary of commonly defined terms. 2020 Guidebook 1-16.
  • Ertuğrul, M., & Altundal, V. (2018). Startup finansmanında katılım bankalarının potansiyel rolü üzerine bir değerlendirme. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(1), 27-40.
  • Fettahoğlu, S., & Khusayan, S. (2017). Yeni finansman olanağı: kitle fonlama. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(4), 497-521.
  • Gezgen, O. (2016, Ekim 22). Türk hukuku kapsamında melek yatırımcı. https://startuphukuku.com/turk-hukuku-kapsaminda-melek-yatirimci/
  • Griffin, Z. (2012). Crowdfunding: Fleecing the American masses. Case Western Reserve Journal of Law, Technology & the Internet. http://ssrn.com/abstract=2030001.
  • GSER. (2022). Küresel startup ekosistemleri raporu.
  • Hacıpaşaoğlu, M., & Şencan, O. (2019). Startup hukuku: avukatınızdan, yatırımcınızdan ve rakiplerinizden daha becerikli olun (2. bs.). Sola Yayınları.
  • Hazine ve Maliye Bakanlığı (HMB). (2022). BKS ilerleme raporu. https://ms.hmb.gov.tr/uploads/2022/12/BKS-4.-CEYREK-ILERLEME-RAPORU.pdf
  • Hünler, A. (2021). Startupların ekonomiye etkisi. İzmir Kalkınma Ajansı, https://kalkinmaguncesi.izka.org.tr/index.php/2021/07/02/startuplarin-ekonomiye-etkisi/
  • Işık, H. (2023). Girişim sermayesi fonuna sağlanan vergi avantajları. https://www.halkbankkobi.com.tr/tr/uzmanina-danisin/makaleler/vergi/girisim-sermayesi-fonuna-saglanan-vergi-avantajlari.html
  • Kalfaoğlu S., & Bedük A. (2018). Türkiye’nin start-up ekosisteminin incelenmesi “Osr robotics” firması örnek olay. Selçuk Üniversitesi Akşehir Meslek Yüksekokulu Sosyal Bilimler Dergisi, 2(9), 25-40.
  • KAP. (2023). Girişim sermayesi yatırım fonları. https://www.kap.org.tr/tr/YatirimFonlari/GSF
  • KOSGEB, (2022, Kasım). Destek programları değerlendirme raporları yönetici özetleri.
  • KOSGEB, (2023, Ocak). https://www.kosgeb.gov.tr/site/tr/genel/detay/8657/2023-ocak-edergi
  • Mollick, E. (2014). The dynamics of crowdfunding: an exploratory study. Journal of Business Venturing, 29(1), 1-16.
  • Ofmark. (2023). Startup yatırım aşamaları nelerdir? A-b-c yatırım serileri. https://www.ofmark.com/blog/startup-yatirim-asamalari-nelerdir-a-b-ve-c-yatirim-serileri/
  • Özdemir, C. (2020). Kitle fonlaması: paya dayalı modelde başarı faktörleri (1.bs.). Nobel Yayıncılık.
  • Pehlivanoğlu, F., & Kayan, K. (2019). Türkiye’de girişimcilik: mevcut durum analizi ve çözüm önerileri. Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), 58-78.
  • Sakarya, Ş., & Bezirgan, E. (2018). Kitlesel fonlama platformları: Türkiye ve yurtdışı karşılaştırması. Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 18-33.
  • SPK, (2022). Girişim sermayesi yatırım fonu yatırımcı bilgilendirme kitapçıkları. https://spk.gov.tr/data/61e34f9a1b41c61270320792/17Girisim%20Sermayesi%20Yat%C4%B1r%C4%B1m%20FONU.pdf
  • SPK, (2022). Girişim sermayesi yatırım ortaklığı yatırımcı bilgilendirme kitapçıkları. https://spk.gov.tr/data/61e34f9a1b41c61270320792/9Girisim%20Sermayesi%20Yat%C4%B1r%C4%B1m%20Ortakl%C4%B1klar%C4%B1%20KYD%203%20(1)%20(002)%20(2).pdf
  • SPK. (2023). Girişim sermayesi yatırım ortakları iletişim bilgileri. https://spk.gov.tr/kurumsal-iletisim/rsyo
  • SPK. (2023). Listeye alınan platformlar. https://spk.gov.tr/sirketler/kitle-fonlama-platformlari/listeye-alinan-platformlar
  • StartupCentrum. (2022). Türkiye startup ekosistemi yatırım raporu. https://startupcentrum.com/tr/rapor/2022-turkish-startup-ecosystem-investment-report
  • Startups.watch. (2022). Türkiye startup ekosistemi 2022 yılı inceleme raporu. T.C. Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi, (2022). https://www.invest.gov.tr/tr/sectors/sayfalar/financial-investments-startups.aspx
  • TGBD. (2022). http://www.tgbd.org.tr/tr/teknopark-tanimi-16.html
  • Turan, D., & Narin, M. (2022). Yeniliğin finansmanında kullanılan alternatif yöntemler: Türkiye uygulamaları üzerine bir değerlendirme. Fiscaoeconomia, 6(2), 863-883. https://doi.org/10.25295/fsecon.1093300
  • TÜBİTAK. (2023). 1501-Tübitak Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı. https://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/sanayi/ulusal-destek-programlari/icerik-1501-tubitak-sanayi-ar-ge-projeleri-destekleme-programi
  • TÜBİTAK. (2023). 1507-KOBİ Ar-Ge başlangıç destek programı. https://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/sanayi/ulusal-destek-programlari/1507/icerik-destek-kapsami
  • TÜBİTAK. (2023). 1512-BİGG girişimcilik destek programı. https://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/sanayi/ulusal-destek-programlari/icerik-1512-girisimcilik-destek-programi-bigg