Esra TÜRE, Abdullah YAZAR, Adem AYDIN, Fatih AKIN

KRONİK HASTA ÇOCUKLARA BAKIM VERENLERİN BAKIM VERME YÜKÜNÜN DEĞERLENDİRİLMESİ

Amaç: Çocuk acil kliniğimize başvuran kronik hastalığı olan çocukların bakım verenlerinin epidemiyolojik özelliklerinive bakım verme yükünü araştırıp, bunlar arasındaki ilişkiyi değerlendirmeyi amaçladık.Gereç ve Yöntem: 18 yaş altında, kronik hastalık nedeni ile takip edilen 105hastanın bakım vereni çalışmayadahil edildi. Bakım verenlerin yaşadığı stresi değerlendirmek amacıyla Zarit Bakım Verme Yükü Ölçeği (ZBYÖ)kullanıldı.Bulgular: ZBYÖ puanları 24–83 arasında değişmekte olup ortalama 47,64±15,31 olarak bulundu. Bakım verenlerin%68,6’sı (n=72) ilk öğretim, %20’si (n=21) orta öğretim, %9,5’i (n=10) yüksek öğretim mezunu idi. Sadece%1,9’u (n=2) okuma yazma bilmiyordu. Bakım verenlerin %96,2’si (n=101) evli, %3,8’i (n=4) bekar idi. Bakımverenlerin meslekleri incelendiğinde en sık %86,7’sinin (n=91) ev hanımı olduğu görüldü; bunu öğretmen,devlet memuru, hemşire ve serbest meslek mensupları izliyordu. Bakım yükü ile bakım verenlerin yaş gruplarıincelendiğinde, 40 yaş üzerinde olan 21 bakım verenin 13’ü (p= 0,001) ağır derecede yüke, 18-25 yaş arasındaki25 bakım verenin 14’ü istatistiksel anlamlı olarak (p= 0,001) hafif derecede yüke sahip idi. Bakım verenleringelir düzeyi incelendiğinde; ağır derecede yüke sahip 41 hastanın 19’u istatistiksel anlamlı olarak 1000 TL’ninaltında gelire sahip idi (p= 0,004). Hastane ziyaret sayıları incelendiğinde; yılda 5’den az hastane ziyareti olan34 hastanın bakım vereninin 33’ü (p= 0,001) hafif yüke, yılda 10’dan fazla hastane ziyareti olan 25 hastanınbakım vereninin 16’sı (p= 0,001) istatistiksel olarak anlamlı ağır yüke sahip idi.Sonuç: Bakım verenlerinin bakım verme yüklerini belirlemek, yaşadıkları güçlükleri tanımlamak, gerekli sosyalve ekonomik desteği sağlamak, yaşam kalitelerini artırmak hastaların daha kaliteli hizmet alması için gereklidir.

Evaluation of Caregiving Burden in Caregivers of Children with Chronic Illness

Objective: We aimed to evaluate epidemiological characteristics and caregiving burden of caregivers of children with chronic illness who referred to our pediatric emergency department and evaluate the relationship between them. Material and Methods:Caregivers of 105 patients under 18 years of age who were followed for any chronic disease were included in the study. Zarit Burden Interview (ZBI) was used to assess the stres experienced by caregivers. Results: The mean scores of ZBI were ranged from 24 to 83, with a mean of 47,64 ± 15,31. 68.6% (n = 72) of the caregivers were primary school graduates, 20% (n = 21) of secondary school graduates and 9.5% (n = 10) of higher education graduates. Only 1.9% (n = 2) were illiterate. 96.2% (n = 101) were married and 3,8% (n = 4) of single. When the professions of caregivers were examined, it was seen that 86.7% (n = 91) of them were housewives, followed b yteachers, government officials, nurses and self-employed people. When the age groups of caregivers according to the degree of careburden were examined, while 13 of the 21 caregivers over 40 years old (p= 0,001) and burdened severe, 14 of the 25 caregivers in the18-25 age group were burdened mild (p= 0,001). Income levels of caregivers were evaluated and 19 of the 41 patients with severe burden were found to have an income less than 1000 TL which was statistically significant (p= 0.004). The number of hospital visits revealed that; 33 of 34 patients with less than 5 per year hospital visit had a mildburden (p= 0.001) and 16 of 25 patients with more than 10 per year hospital visit had severe burden (p= 0.001). Conclusion: Determining caregiver burden of caregivers, identifying the difficulties they experience, providing necessary social and economic support, increasing quality of life is necessary for patients to receive beter quality services.

PDF

___

1. Beard JR, Officer A, de Carvalho IA, Sadana R, Pot AM, Michel JP, et al. The World report on ageingandhealth: a policyframeworkforhealthyageing. Lancet. 2016;21;387(10033):2145-54.
2. Zarit J. AssessmentandInterventionwithFamilyCaregivers. Qualls SH, Zarit SH, editors. Agingfamiliesandcaregiving. 1th ed. New Jersey:JohnWiley&Sons; 2009. p.113-31
3. Zarit SH, Reever KE, Bach-Peterson J. Relatives of theimpairedelderly:correlates of feelings of burden. Gerontologist. 1980;20(6):649-55.
4. İnci FH, Erdem M. Bakım Verme Yükü Ölçeği’nin Türkçe'ye Uyarlanması Geçerlilik ve Güvenilirliği. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences. 2008;11(4):85-95.
5. Fazlıoğlu K, Hocaoğlu Ç, Sönmez FM. Çocukluk çağı epilepsisinin aileye etkisi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 2010;2(2):190-205
6. Chiou CJ, Chang HY, Chen IP, Wang HH. Socialsupportandcaregivingcircumstances as predictors of caregiverburden in Taiwan. ArchGerontolGeriatr. 2009 May-Jun;48(3):419-24.
7. Babaoğlu E, Öz F. Terminal dönem kanser hastasına bakım veren eşlerin duygusal ve sosyal sorunları arasındaki ilişki. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2003;2:24-33.
8. Atagün Mİ, Balaban ÖD, Atagün Z, Elagöz M, Özpolat AY. Kronik hastalıklarda bakım veren yükü. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 2011;3(3):513-52
9. Etters L, Goodall D, Harrison BE. Caregiverburdenamongdementiapatientcaregivers: a review of theliterature. J AmAcadNursePract. 2008;20(8):423-28.
10. Alahan NA, Aylaz R, Yetiş G. Kronik hastalığı olan çocuğa sahip ebeveynlerin bakım verme yükü. İnönü Üniversitesi Sağlık bilimleri Dergisi. 2015;4(2):1-5
11. Karahan AY, İslam S. Fiziksel engelli çocuk ve yaşlı hastalara bakım verme yükü üzerine bir karşılaştırma çalışması. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2013;3(1):1-7
12. Özden D, Karagözoğlu Ş, Güler N, Bülbüloğlu S. Evde Enteral Tüple Beslenen Hastaların Beslenmeye İlişkin Yaşadığı Sorunlar ve Yakınlarının Bakım Yükü. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2016;9(4): 134-41
13. Ergh TC, Hanks RA, Rapport LJ, Coleman RD. Socialsupportmoderatescaregiver life satisfactionfollowingtraumaticbraininjury. J ClinExpNeuropsychol. 2003;25(8):1090-101.
14. van den Heuvel ET, de Witte LP, Schure LM, Sanderman R, Meyboom-de Jong B. Risk factorsforburn-out in caregivers of strokepatients, andpossibilitiesforintervention. ClinRehabil. 2001;15(6):669-77
15. Shakya D, Tuladhar J, Poudel S. BurdenandDepressionamong- Caregivers of Hemodial-ysisPatients. PalliatMedCare. 2017; 4(1): 1-6.
16. Crespo M, López J, Zarit SH. Depressionandanxiety in primarycaregivers: a comparativestudy of caregivers of dementedandnondementedolderpersons. Int J GeriatrPsychiatry. 2005;20(6):591-92.
17. Roick C, Heider D, Toumi M, Angermeyer MC. Theimpact of caregivers'characteristics, patients' conditionsandregionaldifferences on familyburden in schizophrenia: a longitudinalanalysis. ActaPsychiatrScand. 2006;114(5):363-74.
18. Tel H, Demirkol D, Kara S, Aydın D. KOAH'lı Hastaların Bakım Vericilerinde Bakım Yükü ve Yaşam Kalitesi. TurkToraksDerg 2012;13(3):87-92
19. Akşit S, Cimete G. Çocuğun yoğun bakım ünitesine kabulünde, annelere uygulanan hemşirelik bakımının annelerin anksiyete düzeyine etkisi. C. Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2001;5 (2):25-36
20. Angold A, Messer SC, Stangl D, Farmer E, Costello EJ, Burns BJ. Perceivedparentalburdenand service useforchildandadolescentpsychiatricdisorders. Americanjournal of publichealth. 1998;88(1):75-80.
21. Datta SS, Russell PSS, Gopalakrishna SC. Burdenamongthecaregivers of childrenwithintellectualdisability: associationsand risk factors. Journal of Learning Disabilities. 2002;6(4):337-50.
22. Argyrakouli E, Zafiropoulou M. Self-esteem of Greekmothers of childrenwithintellectualdisabilities. International Journal of Disability, Development and Education. 2003;50(2):181-95.