Sevil Balcı, Aziz Karakaya, Arzu Çelik Oğuz, Namuk Ergün, İsmail Sayim, Sinan Aydoğan

Bazı kavuzsuz arpa çeşit ve hatlarının Cochliobolus yaprak lekesi hastalığına karşı fide dönemi tepkilerinin değerlendirilmesi

Öz Kavuzsuz 2 arpa çeşidi, bir kavuzsuz arpa çeşit adayı ve 19 kavuzsuz arpa genotipinin sera koşullarında arpada Cochliobolus yaprak lekesi hastalığını oluşturan Cochliobolus sativus’un Yozgat ve Hatay illerinden elde edilen iki izolatına karşı fide dönemi tepkileri değerlendirilmiştir. Kavuzsuz arpa çeşitleri Yalın ve Özen orta enfeksiyon tepkisi göstermiştir. Arpa genotiplerinin tepkileri orta ve yüksek enfeksiyon tepkisi arasında değişmiştir. Arpa çeşit adayı (Ankara Aday-8) düşük enfeksiyon tepkisi göstermiştir. İzolatlar arasında virülenslik yönünden farklılık bulunmuştur. Yozgat izolatı daha virülent olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Cochliobolus sativus, Bipolaris sorokiniana, Hulless barley, Spot blotch, Turkey

PDF

___

Aktaş H., Tunalı B., 1994. Türkiye’de ekimi yapılan ve ümitvar olan bazı buğday ile arpa çeşit ve hatlarının önemli hastalıklarına karşı reaksiyonlarının saptanması üzerinde araştırmalar. Bitki Koruma Bülteni, 34 (3-4), 123-133.
Arabi M.I.E., Jawhar M., 2003. Pathotypes of Cochliobolus sativus (spot blotch) on barley in Syria. Journal of Plant Pathology, 85 (3), 193-196.
Arabi M.I.E., Jawhar M., 2004. Identification of Cochliobolus sativus (spot blotch) isolates expressing differential virulence on barley genotypes in Syria. Journal of Phytopathology, 152, 461-464.
Balcı S., Karakaya A., Çelik Oğuz A., Ergün N., Sayim İ., Aydoğan S., 2017. Assessment of the seedling reactions of some hulless barley cultivars and genotypes to Cochliobolus leaf spot disease. International Conference on Agriculture, Forest Food Sciences and Technologies, 15-17 May 2017, Cappadocia, Turkey.
Bonman M.J., Bockelman H.E., Jackson L.F., Steffenson B., 2005. Disease and insect resistance in cultivated barley accessions from the USDA National Small Grains Collection. Crop Science, 45, 1271–1280.
Bhatty R.S., 1986. The potential of hulless barley-a review. Cereal Chemistry, 63, 97-103.
Clear R.M., Patrick S.K., Nowicki T., Gaba D., Edney M., Babb J.C., 1997. The effect of hull removal and pearling on Fusarium species and trichothecenes in hulless barley. Canadian Journal of Plant Science, 77, 161-166.
Çelik Oğuz A., Karakaya A., 2017. Seedling response of commonly grown barley cultivars in Turkey to spot blotch disease. Fresenius Environmental Bulletin, 26 (11), 6734-6738.
Çelik Oğuz A., Karakaya A., Mert Z., Ergün N., Sayim İ., Aydoğan S., 2016. Determination of seedling reactions of advanced barley lines to spot blotch disease caused by Cochliobolus sativus. Works of the Faculty of Agriculture and Food Sciences, University of Sarajevo, Vol. LXI, No.66/1, 244-246 p.
Edney M.J., Tkachuk R., MacGregor A.W., 1992. Nutrient composition of the hulless barley cultivar `Condor’. Journal of Science, Food, and Agriculture, 60, 451-456. FAO 2014. http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC (Erişim tarihi: 26.12.2016).
Fetch T.G.Jr., Steffenson B.J., 1999. Rating scales for assessing infection responses of barley infected with Cochliobolus sativus. Plant Disease, 83, 213-217.
Geçit H.H., Emekliler Y., İkincikarakaya S., Adak M.S., Kolsarıcı Ö., Ekiz H., Altınok S., Sancak C., Sevimay C.S., Kendir H., 2009. Tarla Bitkileri. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları. Yayın No: 1569, Ders kitabı: 521, 540 s.
Gerlegiz T.E., Karakaya A., Çelik Oğuz A., Mert Z., Sayim İ., Ergün N., Aydoğan S., 2015. Assessment of the seedling reactions of some hulless barley genotypes to Drechslera teres f. maculata. Selcuk Journal of Agriculture and Food Sciences, 28 (2), 63-68.
Harlan J.R., 1979. On the origin of barley. In: Barley: origin, botany, culture, winter hardiness, genetics, utilization, pests. Agriculture Handbook 338, Unites States Department of Agriculture, Washington, D.C., 10-36 p. SAS Institute., 2014. JMP statistical software, version 11. SAS Institute. Inc., Cary, North Carolina, USA. Karaduman Y., 2006. Kavuzsuz arpa potansiyeli. Unlu Mamuller Teknolojisi, 74, 21-26.
Kiesling R.L., 1985. The diseases of barley. In: Barley. Rasmusson D.C. (ed.), Agron. Monogr. 26, American Society of Agronomy, Madison, WI, 269–312 p.
Kikuchi S., Taketa S., Ichii M., Kawasaki S., 2003. Efficient fine mapping of the naked caryopsis gene (nud) by HEGS (High Efficiency Genome Scanning)/AFLP in barley. Theoretical Applied Genetics, 108, 73–78.
Kumar J., Schäfer P., Hückelhoven R., Langen G., Baltruschat H., Stein E., Nagarajan S., Kogel K.H., 2002. Bipolaris sorokiniana, a cereal pathogen of global concern: cytological and molecular approaches towards better control. Molecular Plant Pathology, 3 (4), 185-195.
Kün E., 1996. Tahıllar 1 (Serin İklim Tahılları). 3. Baskı. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları, Yayın No, 1451, Ankara, 322 s.
Legzdina L., Buerstmayr H., 2004. Comparison of infection with Fusarium head blight and accumulation of mycotoxins in grain of hulless and covered barley. Journal of Cereal Science, 40, 61–67.
Mathre D.E., 1997. Compendium of barley diseases. American Phytopathological Society, 120 p. Newman C.W., Newman R.K., 2008. Barley for food and health science, technology, and products. Wiley, New Jersey, 245 p.
Singh D., Pande S.K., Singh S.P., 2017. Evaluation of the barley genotypes against spot blotch disease caused by Bipolaris sorokiniana. Plant Archives, 17 (1), 167-170.
TÜİK 2015. Türkiye İstatistik Kurumu. https://biruni.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul. (Erişim tarihi: 29.12.2016). Wilcoxson R.D., Rasmusson D.C., Miles M.R., 1990. Development of barley resistant to spot blotch and genetics of resistance. Plant Disease, 74, 207-210.
Yalçın E., Çelik S., Akar T., Sayim İ., Köksel H., 2006. Kavuzsuz arpanın önemi, beta- glukan ve besin lif içeriği. Hububat Ürünleri Teknolojisi Kongresi Bildiri Kitapçığı, Gaziantep, 399-403 s.
Yalçın E., Çelik S., 2006. Kavuzsuz arpa proteinlerinin bazı fonksiyonel özelliklerinin incelenmesi, Türkiye 9. Gıda Kongresi, 24-26 Mayıs 2006, Bolu.