Türkiye’de Kamu Mısır Araştırmaları

Mısır bitkisi halen Dünya nüfusunu doyuran altı tahıldan bir tanesidir. Çok yönlü kullanım alanı, adaptasyon kabiliyeti ve verimliliği ile Dünya’da en fazla üretilen tahıllardır. Ülkemizde 2014 yılında 5.95 milyon ton üretime ulaşan mısır üretiminin tüketimi karşılama oranı %90 civarındadır. Melez mısır ıslah çalışmaları ülkemizde 1950 yıllarında başlamıştır. Bugüne kadar yürütülen ıslah çalışmaları ile değerli popülasyonlar, çok sayıda kendilenmiş hat ve melez mısır çeşidi geliştirilmiştir. Melez mısır çeşitlerinin daha çok çiftçiye ulaşması amacı ile tohumluk üretim hakları özel sektöre devredilmiştir. Mısır ıslah, agronomi, biyoteknoloji, bitki koruma, tane-silaj kalitesi ve fizyoloji çalışmaları yapan enstitülerin değişik mısır araştırma projeleri 2004 yılından itibaren tek bir proje altında birleştirilerek Ülkesel Mısır Entegre Ürün Yönetimi Projesi başlatılmıştır. Ülkesel proje; ıslah, abiyotik ve biyotik streslere dayanıklılık, biyoteknoloji, yetiştirme tekniği, bitki sağlığı, tescil, tohumluk, sanayi ve tarımsal ekonomi konuları ile beraber, ülkenin mısır genetik kaynaklarını zenginleştirebilecek germplasm oluşturma amaçlı çalışmaları içermektedir. Geliştirilen kendilenmiş hatlarla ortak melezler yapılarak çoklu lokasyonlarda değerlendirilmektedir. Fusarium moniliforme, Maize dwarf mosaic potyvirus (MDMV) ile Sugarcane mosaic potyvirus (SCMV)’e karşı dayanıklı mısır genotiplerini belirlemek amacıyla kendilenmiş hatlarda inokulasyon çalışmaları yapılmaktadır. Kendilenmiş hatların yüksek sıcaklığa ve kurağa toleranslarının belirlenmesi çalışmaları yürütülmektedir. Son yıllarda kendilenmiş mısır hatlarında genetik uzaklık- yakınlıkların belirlenmesi, safiyet analizi ve markör destekli seleksiyon için SSRs markörleri ile çalışmalar yapılmıştır.

Maize Researches of Public Sector in Turkey

Maize plant is still among the six cereals that feed the world’s population. It is the most widely produced cereal in the world thanks to its versatile use, adaptation capability and yield. Despite the fact that 5.95 million tons of maize was produced in Turkey in 2014, consumption coverage was 90%. Hybrid maize breeding in Turkey started in 1950. Through breeding programs carried out to present have been developed valuable populations, a large number of varieties and inbred lines. Seed production rights of varieties were transferred to the private sector with the aim to reach more farmers. Various maize research projects of public institutes engaged in maize improvement were consolidated under a single project and National Maize Integrated Product Management Project (NMIPMP) was initiated. NMIPMP covers the subjects of breeding, abiotic and biotic stress tolerance breeding, biotechnology, agronomy, plant health, registration, seed, industry and agricultural economics and enhancemenet of germplasm in Turkey. Collaborative variety development has been put into practice by means of active exchange of inbred lines developed by various public research institutes. Inoculation work is also carried out for identifying inbred lines and varieties with resistance to Fusarium moniliforme, Maize dwarf mosaic potyvirus (MDMV) and Sugarcane mosaic potyvirus (SCMV). Determination of high temperature and drought tolerance inbred lines of work are carried out. Genetic distance detection, purity analysis and marker-asisted selection are being conducted using SSR markers in recent years.

___

  • Anonim., 2015a http://www.fas.usda.gov/search /Corn%20production Erişim Tarihi: 21.01.2015
  • http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist Erişim Tarihi: 21.01.2015
  • http://www.ttsm.gov.tr Erişim Tarihi: 8.06.2015