Bazı İki Sıralı Arpa (Hordeum vulgare conv. distichon) Çeşitlerinin Verim ve Verim Unsurları ile Bazı Kalite Özellikleri Üzerine Bir Araştırma

Bu araştırma, 2008-2009 yetiştirme döneminde 12 adet iki sıralı arpa çeşidi (Fahrettinbey, Cumhuriyet-50, Özdemir-05, Kalaycı-97, Çıldır-02, İnce-04, Efes-98, Erciyes, Çumra-2001, Sladoran, Tarm-92 ve Tokak-157/35) ile Gökhöyük, Suluova ve Tokat lokasyonlarında Tesadüf Blokları Deneme Deseninde 4 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Değişen çeşit ve çevre tane verimi ve diğer incelenen tüm özelliklerin istatistiki olarak (P<0.01) önemli olduğu tespit edilmiştir. Çeşitlerin bitki boyu 92.26-119.29 cm, m2’deki başak sayısı 324.30-430.96 adet, başak uzunluğu 6.58-9.11 cm, başaktaki tane sayısı 21.72-26.15 adet, tane verimi 280.55-426.71 kg/da, bin tane ağırlığı 32.14-41.54 g, hektolitre ağırlığı 63.60-68.76 kg ve protein oranı ise %12.38-14.00 arasında değişmiştir. En yüksek tane verimi ve en yüksek bin tane ağırlığına Fahrettinbey ve Sladoran çeşitleri (sırasıyla 426.71 kg/da ve 41.54 g; 418.82 kg/da ve 40.70 g), en yüksek hektolitre ağırlığına Sladoran ve Fahrettinbey çeşitleri (sırasıyla 68.76 ve 67.63 kg) ve en yüksek protein oranına ise Çıldır-02 çeşidi (%14.00) sahip olmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Arpa, lokasyon, tane verimi ve verim unsurları

A Research on Yield and Yield Components with Some Quality Traits of Some Two-Rowed Barley (Hordeum vulgare conv. distichon) Cultivars

This research was carried out on 12 two-rowed barley varieties (Fahrettinbey, Cumhuriyet-50, Özdemir-05, Kalaycı-97, Çıldır-02, İnce-04, Efes-98, Erciyes, Çumra-2001, Sladoran, Tarm-92 and Tokak-157/35) in a Randomized Complete Block Design with four replications in 2008-2009 growing season in Gökhöyük, Suluova and Tokat locations. It was determined that the effects of genotype and environment were significant at 1 %level of probability for grain yield and all investigated traits. Plant height, spike number per m2, spike length, kernel number per spike, grain yield, 1000-seed weight, hectoliter weight and protein content values were determined for investigated genotypes respectively as between 92.26 and 119.29 cm, 324.30 and 430.96, 6.58 and 9.11 cm, 21.72 and 26.15, 280.55 and 426.71 kg/da, 32.14 and 41.54 g, 63.60 and 68.76 kg, 12.38 and 14.00% .The cultivars Fahrettinbey and Sladoran sowed the highest grain yield and 1000-seed weight (426.71 kg/da and 41.54 g; 418.82 kg/da and 40.70 g, respectively). The cultivars Sladoran and Fahrettinbey sowed the highest hectoliter weight (68.76 and 67.63 kg), whereas the cultivars Çıldır-02 showed the highest protein content (14.00%).

Keywords:

location, grain yield and yield components, Barley,

PDF

___

Akıncı C. ve Yıldırım M., 2013. Bazı Arpa (Hordeum vulgare) Genotiplerinin Adana ve Diyarbakır Koşullarında Verim ve Verim Bileşenlerinin İncelenmesi. Türkiye 10. Tarla Bitkileri Kongresi, 10-13 Eylül, s. 393-397, Konya
Anonim, 2014. FAO production year book. food and agriculture organisation of united nations, Roma. Alıntı; http://faostat.fao.org/site/567/default.aspx#ancor (http:// www.fao.org/organic ag/) (12.12.2014)
Başgül A., Engin A., Özkara R. ve Yücalan T., 1999. Efes Pilsen Arpa Geliştirme Çalışmaları. Hububat Sempozyumu, s. 602-607, Konya
Çölkesen M., Cesurer L., Yürürdurmaz C., Demirbağ V., Çiçek A., Başgül A. ve Engin A., 1999. Kahramanmaraş Koşullarına Uygun Yüksek Verimli Arpa Çeşitlerinin Belirlenmesi. Türkiye III. Tarla Bitkileri Kongresi. s: 234-239, Adana
Düzgüneş O., Kesici T., Kavuncu O., Gürbüz F., 1987. Araştırma ve Deneme Metotları (İstatistik Metotları-II). Ankara Üniv. Zir. Fak. Yay. No: 1021, Ders Kitabı, No: 295, Ankara
Karahan T. ve Sabancı C.O., 2010. Güneydoğu anadolu ekolojik koşullarında bazı arpa (Hordeum vulgare L.) çeşitlerinin verim ve verim öğelerinin belirlenmesi. Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Derim Dergisi, 27(1): 1-11
Kaydan D. ve Yağmur M., 2007. Van ekolojik koşularında bazı iki sıralı arpa çeşitlerinin (Hordeum vulgare L. conv. distichon) verim ve verim öğeleri üzerine bir araştırma. Ankara Üniv. Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi, 13(3): 269-278
Kendal E., Tekdal S., Aktaş H. ve Karaman M., 2013. Bazı Yazlık Arpa Genotiplerinin Çeşit Geliştirme Programı Kapsamında Değerlendirilmesi. Türkiye 10. Tarla Bitkileri Kongresi, 10-13 Eylül, s. 578-583, Konya
Köycü C., Sezer İ., Bulanık N. ve Kurt O., 1988. Samsun ekolojik şartlarında yetiştirilen arpanın tane verim ile bazı kalite karakterlerine n.p.k.’lı gübrelerin etkileri üzerinde bir araştırma. OMÜ Ziraat Fak. Dergisi, 3(2): 159-170
Mut Z., Gülümser A. and Sirat A., 2010. comparison of stability statistics for yield in barley (Hordeum vulgare L.). African Journal of Biotechnology, 9(11): 1610-1618
Mut Z., Sirat A. ve Sezer İ., 2014. Samsun koşullarında bazı iki sıralı arpa (Hordeum vulgare conv. distichon) genotiplerinde tane verimi ile başlıca tarımsal özelliklerin belirlenmesi ve stabilite analizi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Tarım Bilimleri Dergisi, 24(1): 60-69
Sirat A., Sezer İ. ve Mut Z., 2012. Bazı kışlık arpa (Hordeum vulgare L.) çeşitlerinin genotip x çevre interaksiyonları ve stabilitelerinin belirlenmesi. Gümüşhane Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2(2): 68-75
Sirat A. ve Sezer İ., 2013. Samsun ekolojik koşullarında bazı iki ve altı sıralı arpa (Hordeum vulgare L.) genotiplerinin verim ve verim unsurları ile kalite özelliklerinin belirlenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Tarım Bilimleri Dergisi, 23(1): 10-17
Sirat A., 2014. Orta karadeniz bölgesi koşullarına uygun maltlık ve yemlik arpa (Hordeum vulgare L.) çeşitlerinin belirlenmesi. Namık kemal Üniv., Tekirdağ Zir. Fak. Derg., 11(1): 9-17
Şehirali S., Orta H. ve Başer İ., 2001. Trakya bölgesinde üretilen ekmeklik buğdayların çeşit-su- verim–kalite kriterlerinin belirlenmesi. Proje No: Tarp-2110
Townsend N., 2008. Barley Outlook for 2008. http://www.cwb.ca/public/en/newsroom/events/ grainworld/present/pdf/ 022508_ ntownsend.pdf (Erişim tarihi: 17.08.2013).