ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN ETKİLEŞİM KAYGISININ KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNE VE SOSYAL MEDYA KULLANIMINA GÖRE İNCELENMESİ

Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinin etkileşim kaygısı düzeylerini kişilik özelliklerine ve sosyal medya kullanım süresine göre incelemektir. Araştırmaya bir devlet üniversitesinde öğrenim gören 156’sı erkek, 490’ı kadın olmak üzere 646 öğrenci gönüllü katılım sağlamıştır. Araştırmada verilerin toplanması amacıyla Etkileşim Kaygısı Ölçeği ve Beş Faktör Kişilik Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde korelasyon analizi, çoklu regresyon analizi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Araştırma sonucunda dışa dönüklük, nörotiklik ve deneyime açıklık kişilik özelliklerinin üniversite öğrencilerinin etkileşim kaygısını anlamlı düzeyde yordadığı bulunmuştur. Dışa dönüklük ve deneyime açıklık kişilik özellikleri arttıkça, etkileşim kaygısı azalmakta, nörotiklik kişilik özelliği arttıkça etkileşim kaygısı artmaktadır. Regresyon katsayısına göre yordayıcı değişkenlerin etkileşim kaygısı üzerindeki önemi; dışa dönüklük, nörotiklik ve deneyime açıklık şeklinde sıralanabilir. Ayrıca araştırma sonucunda sosyal medya kullanım süresi 5 saatten fazla olan öğrencilerin etkileşim kaygısı düzeylerinin sosyal medya kullanım süresi 0-1 saat olanlardan istatistiksel olarak daha yüksek olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Elde edilen bulgular ilgili literatür çerçevesinde tartışılmıştır.

EXAMINATION OF SOCIAL INTERACTION ANXIETY OF UNIVERSITY STUDENTS ACCORDING TO THEIR PERSONALITY TRAITS AND SOCIAL MEDIA USE

This study aims to examine the levels of social interaction anxiety of university students according to their personality traits and the time duration of social media use. A total of 646 students, 156 of whom were males and 490 females, studying at a public university, voluntarily participated in the study. Social Interaction Anxiety Scale and Big Five Personality Traits Scale were used to collect data in the study. Correlation analysis, multiple regression analysis and one-way analysis of variance (ANOVA) were used to analyze the data. As a result of the research, it was found that among the personality traits, extraversion, neuroticism, and openness to experience significantly predict social interaction anxiety of university students. As extraversion and openness to experience increase, social interaction anxiety decreases, and social interaction anxiety increases as neuroticism increase. According to the regression coefficient, the importance of predictor variables on social interaction anxiety can be sorted as; extraversion, neuroticism, and openness to experience. Besides, as a result of the study, it was found that the level of social interaction anxiety of students who spend time in social media more than 5 hours was statistically higher than those who spend 0-1 hour. The findings were discussed within the relevant literature.

___

  • AKTAN, Ercan. (2018), “Sosyal Medya ve Sosyal Kaygı: Sosyal Medya Kullanıcıları Üzerine Bir Araştırma”, Selçuk İletişim, 11(2), 35-53.
  • ALADWANI, Adel M. ve ALMARZOUQ, Mohammad (2016), “Understanding Compulsive Social Media Use: The Premise of Complementing Self- Conceptions Mismatch with Technology”, Computers in Human Behavior, 60, 575-581. doi: 10.1016/j.chb.2016.02.098
  • ALKAYIŞ, A. (2019), “Eğitim Felsefesi Bağlamında Mesleki Danışmanlık”, Azərbaycan Məktəbi, 4(689), 137–149.
  • AMERİKAN PSİKİYATRİ BİRLİĞİ (2013), Ruhsal Bozuklukların Tanısal Ve Sayımsal Elkitabı, Beşinci Baskı (DSM-5), Tanı Ölçütleri Başvuru Elkitabı (Çev. Ed.: E Köroğlu) Ankara: Hekimler Yayın Birliği, 2014.
  • ARTHUR, Winfred Jr. ve GRAZİANO, William G. (1996), “The Five-Factor Model, Conscientiousness, and Driving Accident Involvement”, Journal of Personality, 64(3), 593–618. doi: 10.1111/j.1467-6494.1996.tb00523.x
  • BONETTI, Luigi, CAMPBELL, Marilyn A. ve GILMORE, “Linda (2010), The Relationship of Loneliness and Social Anxiety with Children’s and Adolescents’ Online Communication”, Cyberpsychology, Behavior and Social Networking, 13(3), 279-285. doi: 10.1089/cyber.2009.0215
  • BURGER, Jerry M. (2006),. Kişilik,. (Çeviren: İnan Deniz, E. Sarıoğlu). (1.Baskı). İstanbul: Kaktüs Yayınları.
  • COSTA, Paul T. ve MCCRAE, Robert R. (1988), “Personality in Adulthood: A Six-Year Longitudinal Study of Self -Reports and Spouse Ratings on the NEO Personality Inventory”, Journal of Personality and Social Psychology, 54, 853-863.
  • COSTACHE, Mădălina Elena, FRICK, Andreas, MÅNSSON, Kristoffer, ENGMAN, Jonas, FARIA, Vanda, HJORTH, Olof,...FURMARK, Tomas (2020), “Higherand Lower-Order Personality Traits and Cluster Subtypes in Social Anxiety Disorder”, Plos One, 15(4): e0232187, doi: 10.1371/journal.pone.0232187
  • COŞKUN, Hamit (2009), “Etkileşim Kaygısı Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, Türk Psikoloji Yazıları, 12(23), 41-49.
  • DEASON, Daniel L., DAHLEN, Eric R., MADSON, Michael B. ve BULLOCK-YOWELL, Emily (2019), “Five-Factor Model of Personality, Social Anxiety, and Relational Aggression in College Students”, Journal of College Student Development, 60(1), 110-114. doi: 10.1353/csd.2019.0007
  • DEMİR, Yasin ve KUTLU, Mustafa (2016), “Üniversite Öğrencilerinde Sosyal Etkileşim Kaygısı ile Mutluluk Arasındaki İlişki: Yalnızlığın Aracı Rolü”, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(1), 195-210.
  • DIGMAN, John M. (1990), “Personality Structure: Emergence of The Five- Factor Model”, Annual Review of Psychology, 41(1), 417-440. doi: 10.1146/annurev.ps.41.020190.002221
  • DOĞAN, Türkan (2006), “Üniversite Öğrencilerinin İyilik Halinin İncelenmesi”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(30), 120-129.
  • GAO, Yusong, LI, Ang, ZHU, Tingshao, LIU, Xiaoqian ve LIU, Xingyun (2016), “How Smartphone Usage Correlates with Social Anxiety and Loneliness,”, PeerJ, 4:e2197; doi:10.7717/peerj.2197
  • GOFFMAN, Erving (1959), The Presentation of Self in Everyday Life, New York: Anchor Books.
  • HAIR, Joseph. F., BLACK, William. C., BABIN, Barry. J., ve ANDERSON, Rolph. E. (2014). Multivariate data analysis (7. Baskı), Essex: Pearson Education Limited.
  • HORZUM, Mehmet Barış, AYAS, Tuncay ve PADIR, Mehmet Ali (2017), “Beş Faktör Kişilik Ölçeğinin Türk Kültürüne Uyarlanması”, Sakarya University Journal of Education, 7(2), 398-408. doi: 10.19126/suje.298430
  • JACKSON, Todd (2007), “Protective Self-Presentation, Sources of Socialization, and Loneliness among Australian Adolescents and Young Adults”, Personality and Individual Differences, 43(6),1552-1562. doi: 10.1016/j.paid.2007.04.012
  • KARASAR, Niyazi (2014), Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Nobel.
  • KILINÇ, Mustafa (2017), “Psikolojik İyi Oluşun Yordayıcıları Olarak Öz- yeterlik ve Etkileşim Kaygısı”, Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi (INESJOURNAL), 4(13), 207-216.
  • KONAN, Necdet, DURMUŞ, Emine., TÜRKOĞLU, Duygu ve AĞIROĞLU- BAKIR, Aslı (2018), “How Is Smartphone Addiction Related to Interaction Anxiety of Prospective Teachers?”, Education Sciences, 8(186), 1-11. doi: 10.3390/educsci8040186
  • LAKUTA, Patryk (2019), “Personality Trait Interactions in Risk For and Protection Against Social Anxiety Symptoms”, The Journal of Psychology. 153(6), 599-614.
  • LEARY, M. R. ve ALLEN, A. B. (2011), “Personality and Persona: Personality Processes in Self-Presentation”, Journal of Personality and Social Psychology”, 79(6), 1191–1218 doi:10.1111/j.1467-6494.2010.00704.x
  • LEARY, Mark R. ve KOWALSKI, Robin M. (1993), “The Interaction Anxiousness Scale: Construct and Criterion-Related Validity”, Journal of Personality Assessment, 61(1), 136-146. doi:10.1207/s15327752jpa6101_10
  • LEE, Suyinn, TAM, Cai Lian ve CHIE, Qiu Ting (2014), “Mobile Phone Usage Preferences: The Contributing Factors of Personality, Social Anxiety And Loneliness”, Social Indicators Research, 118(3), 1205-1228.
  • MCCRAE, Robert R. ve COSTA, Paul T Jr. (1991), “Adding Liebe und Arbeit: The Full Five-Factor Model And Well-Being”, Personality and Social Psychology Bulletin, 17(2), 227–232. doi:10.1177/ 014616729101700217
  • MCCRAE, Robert R. ve COSTA, Paul T. (1992), “Four Ways Five Factors are Basics”, Personality and Individual Differences, 13(6), 653-665.
  • MCEVOY, Peter M. ve MAHONEY, Alison E. (2012), “To Be Sure, to Be Sure: Intolerance of Uncertainty Mediates Symptoms of Various Anxiety Disorders and Depression”, Behavior Therapy, 43, 533-545. doi:10.1016/j.beth.2011.02.007
  • RAMMSTEDT, Beatrice ve JOHN, Oliver P. (2007), “Measuring Personalityin One Minute or Less: A 10-İtem Short Version of the Big Five Inventory in English and German”, Journal of Research in Personality, 41(1), 203-212. doi: 10.1016/j.jrp.2006.02.001
  • RYFF, Carol D. (1989), “Happiness is Everything, or is it? Explorations on the Meaning of Psychological Well-Being”, Journal of Personality and Social Psychology, 57(6), 1069-1081. doi: 10.1037/0022- 3514.57.6.1069
  • SINDERMAN, Cornelia, ELHAİ, Jon D. ve MONTAG, Christian (2020), “Predicting Tendencies Towards the Disordered Use of Facebook's Social Media Platforms: on The Role of Personality, Impulsivity, and Social Anxiety”, Psychiatry Research, 285(2020), 1-7. doi: 10.1016/j.psychres.2020.112793
  • SUČEVIĆ, Mirjana ve KURTOVIĆ, Ana (2019), “Cognitive Vulnerabilities to Anxiety: A Bridge Between Personality and Symptoms”, Psihologijske Teme, 28(2), 419-440. doi: 10.31820/pt.28.2.10
  • SULLIVAN, Harry Stack. (1953), The Interpersonal Theory of Psychiatry, New York: Norton.
  • ŞAHİN-BALTACI, Hülya, İŞLEYEN, Fatma ve ÖZDEMİR, Serap (2012), “Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Romantik İlişki Durumları ve Sosyal Ağ Kullanımlarına Göre Etkileşim Kaygısı ve Sosyal Destek Algılarının İncelenmesi”, Mersin University Journal of the Faculty of Education, 8(2), 25-36.
  • YAYCI, L. (2018), “Üniversite Öğrencilerinde Empatik Eğilim ve Etkileşim Kaygısı Arasındaki İlişki”, Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 10(18), 221-238.
  • YEH, Yu-Chun, KO, Huei-Chen, WU, Jo Yung-Wei ve CHENG, Chung-Ping (2008), “Gender Differences in Relationships of Actual and Virtual Social Support to Internet Addiction Mediated Through Depressive Symptoms Among College Students in Taiwan”, Cyberpsychology, Behavior and Social Networking, 11(4), 485- 487. doi: 10.1089/cpb.2007.0134.