BİST’TE YER ALAN ENERJİ ŞİRKETLERİNİN FİNANSAL PERFORMANSININ SD VE WASPAS YÖNTEMLERİYLE ÖLÇÜLMESİ

Dünya nüfusunun gittikçe artması, enerji kaynakları üzerinden yürütülen politikalar, fosil enerji kaynakların tükenme riskinin olması ve ekolojik sisteme verilen zararlar, yeni enerji kaynakları arayışını hızlandırmıştır. Bu arayışlar, enerji şirketlerinin yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmesine neden olmuştur. Dünya’da olduğu gibi ülkemizde de yenilenebilir enerji kaynakları kullanan enerji şirketleri mevcuttur. Çalışmada Borsa İstanbul’a kayıtlı 15 enerji firmasının 2008-2017 yılları arasındaki finansal performansları incelenmiştir. Finansal performans göstergesi olarak 16 mali tablo kalemi dikkate alınmıştır. Araştırmada çok kriterli karar verme tekniklerinden olan SD ve WASPAS yöntemlerinden faydalanılmıştır. Analiz sonucunda, her yıl finansal performansı yüksek olan firmanın değiştiği; ancak finansal performansı en düşük olan firmanın genellikle Akenerji olduğu görülmektedir

MEASUREMENT OF FINANCIAL PERFORMANCE OF ENERGY COMPANIES IN BIST BY SD and WASPAS METHODS

Gradual growth of World population, the policies carried out on energy resources, the risk of depletion of fossil energy resources and damage caused by fossil energy resources to the ecological system accelerated the search of new energy sources. These searches have led energy companies to turn to renewable energy sources. There are energy companies that use renewable energy sources in our country like the other countries in the World. In this study, the financial performance of 15 energy companies that are registered to Borsa Istanbul between 2008 and 2017 were analysed, 16 financial statement items are taken into consideration as financial performance indicators. SD and WASPAS multi criteria decision making techniques were used in this study. As a result of the research, it is clearly visible that the company which has high financial performance has changed every year; however the company that has the lowest financial performance is generally Akenerji.

PDF

___

ADALI, AYTAÇ, Esra & IŞIK, TUŞ, Ayşegül (2017), “Bir Tedarikçi Seçim Problemi İçin SWARA ve WASPAS Yöntemlerine Dayanan Karar Verme Yaklaşımı”, International Review of Economics and Management, C. 5, Sy. 4, ss. 56-77.
AKÇAKANAT, Özen, EREN, Hande, AKSOY, Esra & ÖMÜRBEK, Vesile (2017), “Bankacılık Sektöründe Entropi ve WASPAS Yöntemleri ile Performans Değ erlendirmesi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C. 22, Sy. 2, ss. 285-300.
AKGÜN, Melek & SOY TEMÜR, Ayşe (2016), “BİST Ulaştırma Endeksine Kayıtlı Şirketlerin Finansal Performanslarının Topsis Yöntemi İle Değerlendirilmesi”, Uluslararası Yönetim İ ktisat ve İşletme Dergisi, C. 12, Sy. ICAFR 16 Özel Sayısı, ss. 173-186.
AKYÜZ, Yılmaz & KAYA, Zübeyde (2013), “Türkiye'de Hayat Dışı ve HayatEmeklilik Sigorta Sektörünün Finansal Performans Analiz ve Değerlendirilmesi”, Selçuk Üniversitesi İ ktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, C. 13, Sy. 26, ss. 355-371.
ARSLAN, Hasan Burak & ŞİMŞİR, Şerif Aziz (2014), “Satın Alım Öncesi ve Sonrası Türk Hedef Şirketlerinin Finansal Performansı”, İktisat İşletme ve Finans, C. 29, Sy. 345, ss. 9-40.
AYANOĞLU, Yıldız, ATAN, Murat & BEYLİK, Umut (2010), “Hastanelerde Veri Zarflama Analizi (VZA) Yöntemiyle Finansal Performans Ölçümü ve Değerlendirilmesi”, Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, C. 2, Sy. 2, ss. 40-62.
AYDIN, Gökhan & ÜLENGİ N, Burç (2011), “Tüketici Temelli Marka De ğerinin Finansal Performans Üzerine Etkisi”, İTÜ Dergisi, C. 10, Sy. 2, ss. 58-68.
BEKTAŞ, Hakan & TUNA, Kadir (2013), “Borsa İstanbul Gelişen İşletmeler Piyasası’nda İşlem Gören Firmaların Gri İli şkisel Analiz İle Performans Ölçümü”, Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C. 3, Sy. 2, ss. 185-198.
BRIGNALL, T. J. Stan (2007), “A Financial Perspective On Performance Management”, The Irish Accounting Review, vol. 14, no. 1, pp. 15-29.
CHAKRABORTY, Shankar & ZAVADSKAS, Edmundas Kazimieras (2014), “Applications Of Waspas Method In Manufacturing Decision Making”, Informatica, vol. 25, no. 1, pp. 1-20.
CHEN, Ming-Chin, CHENG, Shu- Ju & HWANG, Yuhchang (2005), “An Empirical Investigation Of The Relationship Between Intellectual Capital and Firms’ Market Value and Financial Performance”, Journal of Intellectual Capital, vol. 6, no. 2, pp. 159-176.
COOPER, Stuart (2004), Corporate Social Performance: A Stakeholder Approach, 1st Edition, England, Routledge Publishing.
ÇAKIR, Engin, AKEL, Gökhan & DOĞANER, Mustafa (2018), “ Türkiye’de Faaliyet Gösteren Özel Alışveriş Sitelerinin Bütünleşik SWARA-WASPAS Yöntemi ile Değerlendirilmesi”, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, Sy. 18.EYİ Özel Sayısı, ss. 599-616.
DIAKOULAKI, Danae, MAVROTAS, Georges & PAPAYANNAKIS, Lefteris (1995), “Determining Objective Weights In Multiple Criteria Problems: The Critic Method”, Computers & Operations Research, vol. 22, no. 7, pp. 763-770.
DUMANOĞLU, Sezai & ERGÜL, Nuray (2010), “İMKB’de İşlem Gören Teknoloji Şirketlerinin Mali Performans Ölçümü”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, C. 48, Sy. Ekim, ss. 101-111.
DÜZER, Murat & ÖNCE, Saime (2018), “Sürdürülebilirlik Performans Göstergelerine İlişkin Açıklamaların Finansal Performans Üzerine Etkisi: BİST’te Bir Uygulama”, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, C. 11, Sy. 1, ss. 93-117.
EGE, İlhan, TOPALOĞLU, Emre Esat & ÖZYAMANOĞLU, Murat (2013), “Finansal Performans İle Kurumsal Yönetim Notları Arasındaki İlişki: BİST Üzerine Bir Uygulama”, Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, C. 5, Sy. 9, ss. 100-117.
ERGÜL, Nuray (2010), “İMKB’de İşlem Gören Enerji Şirketlerinin Mali Performanslarının TOPSIS Yöntemi İle Analizi”, 1. Baskı, İstanbul, Beta Yayınları.
ERGÜL, Nuray (2014), “BİST-Turizm Sektöründeki Şirketlerin Finansal Performans Analizi”, Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C. 4, Sy. 1, ss. 325-340.
ERTUĞRUL, Murat (2009), “Finansal Performans Ölçümünde Dönüş ümlerin Türkiye Açısından Değerlendirilmesi”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 9, Sy. 1, ss. 19-46.
GENÇ, Erhan, KARAKOÇ , Mehtap & TAYYAR, Nezih (2016), “Gri İlişkisel Analiz Yöntemiyle Kurumsal Yönetim Endeksinde Yer Alan Şirketlerin Finansal Performanslarının Ölçümü ve Kurumsal Derecelendirme Notları İlişkisi”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, C. 15, Sy. 59, ss. 1327-1338.
İSKENDEROĞ LU, Ömer, KARADENİZ, Erdinç & AYYILDIZ Nazif (2015), “Enerji Sektörünün Finansal Analizi: Türkiye ve Avrupa Enerji Sektörü Karşılaştırması”, İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, C. 3, Sy. 3, ss. 86-97.
İSLATİNCE, Nuray (2018), “Türkiye’deki Katılım Bankaları ve Mevduat Bankalarının (2010-2017) Dönemi Finansal Performans Farklılıklarının Kruskal Wallis Testi ve All-Pairwise Karşılaştırma Yöntemi İle Karşılaştırılması ”, Journal of Current Researches on Social Sciences, vol. 8, no. 4, pp. 255-262.
KAMUYU AYDINLATMA PLATFORMU, (2018), https://www.kap.org.tr/tr/ Erişim Tarihi: 20 Aralık 2018.
KARAMAN, Rıfat (2009), “İşletmelerde Performans Ölçümünün Önemi ve Modern Bir Performans Ölçme Aracı Olarak Balanced Scorecard”, Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, C. 8, Sy. 16, ss. 411-426.
LASHGARI, Shima, ANTUCHEVIČIENĖ, Jurgita, DELAVARI, Alireza & KHEIRKHAH, Omid (2014), “Using QSPM And Waspas Methods For Determining Outsourcing Strategies”, Journal of Business Economics and Management, vol. 15, no. 4, pp. 729-743.
MARTIN, Ray (1997), Do We Practise Quality Principles In The Performance Measurement Of Critical Success Factors? Total Quality Management, vol. 8, no. 6, pp. 429-444.
METİN, Sevda, YAMAN, Serdar & KORKMAZ, Turhan (2017), “Finansal Performansın TOPSIS ve MOORA Yöntemleri İ le Belirlenmesi: BİST Enerji Firmaları Üzerine Karşılaştırmalı Bir Uygulama”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. 14, Sy. 2, ss. 371-394.
SAKARYA, Şakir, YILDIRIM, Hasan, Hüseyin & AKKUŞ, Hilmi, Tunahan (2015), “BİST’te İşlem Gören Enerji Ş irketlerinin Finansal Performanslarının TOPS İS Çok Kriterli Karar Verme Yöntemi İle Belirlenmesi”, 19. Finans Sempozyumu, 21-24 Ekim Çorum.
SMITH, Wilbur I. & LOCKAMY III, Archie (2000), “Target Costing For Supply Chain Management: An Economic Framework”, Journal of Corporate Accounting & Finance, C. 12, Sy. 1, ss. 67-77.
ÜNLÜ, Ulaş & SAYGIN, O ğuz (2014), “Arındırılmış Ekonomik Katma Değer (REVA) Yöntemiyle Performans Ölçümü: Turizm Sektörü Uygulaması”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, C. 63, Sy. Temmuz, ss. 139-150.
ÜNLÜ, Ulaş, YALÇIN, Neş e & YA ĞLI, İbrahim (2017), “Kurumsal Yönetim ve Firma Performansı: Topsis Yöntemi İ le BIST 30 Firmaları Üzerine Bir Uygulama”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. 19, Sy. 1, ss. 63-81.
WADDOCK, Sandra A. & GRAVES, Samuel B. (1997), “The Corporate Social Performance-Financial Performance Link”, Strategic Management Journal, vol. 18, no. 4, pp. 303-319.
WU, Desheng Dash & OLSON, David L. (2006), “A Topsis Data Mining Demonstration and Application To Credit Scoring”, International Journal of Data Warehousing & Mining, vol. 2, no. 3, pp. 1-10.
YÜREĞİR, Oya H. & NAKIBOĞ LU, Gülsün (2007), “Performans Ölçümü ve Ölçüm Sistemleri: Genel Bir Bakış”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. 16, Sy. 2, ss. 545-562.
ZAVADSKAS, Edmundas Kazimieras, TURSKIS, Zenonas, ANTUCHEVI ČIENĖ, Jurgita & ZAKAREVICIUS, Algimantas (2012), “Optimization of weighted aggregated sum product assessment”, Electronics And Electrical Engineering, vol. 122, no. 6, pp. 3-6.