ROMA’LI GİLES ve “ERRORES PHILOSOPHORUM” İSİMLİ ESER ÜZERİNE

Ortaçağda, Müslümanlarla Latin Batı Hıristiyan dünyası arasındaki yakın ilişkiden dolayı, İslam düşüncesine ait pek çok eser Latince'ye çevrilmiştir. İlk zamanlarda bu eserler astronomi ve tıp ile alakalı eserler iken, daha sonraları İbn Sînâ'nın eş-Şifâ: İlahiyat'ı, Gazâlî'nin Makâsıdu'l-Felâsife'si ve İbn Rüşd'ün, Aristoteles'in Metafizik, Fizik vb. eserlerine yazmış olduğu şerhler de çevrilmeye başlanmıştır. Bu vesileyle, İslam düşüncesinde carî olan, Tanrı'nın tikelleri kendi zatlarında bilip bilmediği, Tanrı'nın zatı gereği fiilde bulunup bulunmadığı, din ve felsefenin uzlaşıp uzlaşmayacağı gibi tartışmalı pek çok mesele Batı'ya intikal etmiştir. Roma'lı Giles de, Hıristiyan akidesi açısından hangi düşüncenin doğru, hangisinin yanlış olduğunu göstermek için Errores Philosophorum (Filozofların Yanılgıları) adlı bir eser kaleme alarak Hıristiyan akidesine aykırı gördüğü bir takım fikirleri derlemiştir. Giles'in çalışmasına baktığımız zaman, yanılgılarını derlediği düşünürlerin bir kısmının Kindî, İbn Sînâ, Gazâlî ve İbn Rüşd gibi Müslüman düşünürler olduğunu görebiliriz. Bu minvalde bu çalışmamızda, İslam düşüncesinin Ortaçağ'da, Latin Batı dünyasının entelektüel hayatını ve tartışmalarını nasıl etkilediğini Giles'in söz konusu eserini temele alarak göstermeye çalışılmıştır

ON GILES OF ROME and HIS WORK “ERRORES PHILOSOPHORUM”

In the middle ages, because of close relationship between Muslims and Latin Christian West, many books which are written in the Islamic tradition were translated into Latin language. In the first period of the translation, most of these translated books were about to astronomy and medicine. After a while, some theological and philosophical works, like Avicenna’s eş-Şifâ: İlahiyat (The Healing: Metaphysics), al-Ghazâlî’s Makâsıdu’l-Felâsife (The Aims of Philosophers), and Averroes’s commentaries on Aristotle’s books, were translated into Latin. Because of these works, many controversial issues in the Islamic thought, like whether “God knows particulars in their essence”, “whether God acts necessarily because of His nature”, and “whether reason and revelation can be reconciled or not” etc., conveyed into Latin West. This movement created a tension between Christian faith and science/philosophy. In order to demonstrate which idea is correct or not with respect to Christian faith, Giles of Rome wrote Errores Philosophorum. In this book, he tried to give philosopher’s errors. Looking at his work, we can see that most of these philosophers are Muslim thinkers, like al-Kindî, Avicenna, al-Ghazâlî, and Averroes. In this article, it was tried to show how Islamic thought affected Latin West’ intellectual life in the Middle Ages based on Giles’ work

PDF

___

AKDAĞ, Özcan, Gazâlî ve Aquino’lu Thomas’a Göre Tanrı’nın Özgürlüğü, ERÜ. Sos. Bil. Ens. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Kayseri, 2015.
BURREL, David, Freedom and Creation in Three Tradations. Notre Dame Uni. Press. Notre Dame, 1993.
COPLESTON, Frederic, A History of Philosophy, II. Image Books, New York, 1962.
FAKHRY, Majid, Islamic Occasionalism and Its Critique by Averroes and Aquinas. George Allen and Unwind Ltd. London, 1958.
GAZÂLÎ, el-İktisâd fi’l-İtikâd. (Tah. İbrahim Agâh Çubukçu ve Hüseyin Atay). AÜİF Yay. Ankara, 1962.
________, İtikat’da Orta Yol. (Çev. Kemal Işık). AÜİF Yay. 1971.
GILES of Rome, Errores Philosophorum. (Ed. ve Çev. John O Riedl ve Joseph Koch). Marquette Uni. Press. Milwaukee, 1944.
GRANT, Edward, Ortaçağda Fizik Bilimleri. (Çev. Aykut Göker). Verso Yay. Ankara, 1986. GILSON, Etienne, Ortaçağda Felsefe. (Çev. Ayşe Meral). Kabalcı Yay. İstanbul. 2007.
GRIFFEL, Frank, “Maimonides as a Student of Islamic Thought: Revisiting Sholomo Pines’ “Translator’s Introduction” Pines’ Maimonides: The History of the Translation and Interpretation. Yayımlanmamış sempozyum bildirisi. Chicago, Ocak, 2014.
İBN MEYMUN, Delâletü’l-Hâirîn. (Tah. Hüseyin Atay). AÜİFY. Ankara, 1974. KARLIĞA, Bekir, İslam Düşüncesi’nin Batı Düşüncesi’ne Etkisi, Litera Yay. İstanbul, 2004.
KAYA, Mahmut, “Kindî” DİA, C. 26. 2002.
KEMPSHALL, M. S., The Common Good in Late Medieval Political Thoughts. http://www.oxfordscholarship.com.
KORKUT, Şenol, “Latin İbn Rüşdçülüğü, Reddiyeler ve Yasaklamalar”, İslam Araştırmaları, Mayıs, 2011.
MINNEMA, Antony, The Latin Readers of Algazel: 1150-1600. Tenesse Uni. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). 2013.
YALIN, Salih, İbn Rüşd ve Sühreverdî’de Töz Kavramının Karşılaştırmalı İncelemesi, ERÜ Sos. Bil. Ens. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Temmuz, 2008, Kayseri.
https://en.wikipedia.org/wiki/Giles_of_Rome 16.11.2015.
http://plato.stanford.edu/ entries/giles/ 27.11.2015.