16. Yüzyılda Ayıntab Sancağında Zaviyeler ve Mali Kaynakları

Devletlerin siyasi ömürleri sosyal kurumlarının durumları ile çok yakından ilgilidir. Zaviyeler, Osmanlı Devletinden önce kurulan ve onun süresince de var olan, günümüze kadar ulaşmış olan kurumlardır. Toplum hayatında hayrı, hoşgörü ve yardımlaşmanın örneği olan bu kurumlar aynı zamanda mali ve yönetimsel açıdan yarı otonom kurumlar olmuşlardır.

"Zaviye"s and their Financial Resouces in the Ayıntab Province in the 16th Century

A major factor determining the length of time a state remains politically intact is the condition of the social institutions of the state. “Zaviye”s were institutions established before the foundation of the Ottoman State. They were functional during Ottoman times and have continued their existence until today. These institutions, which were examples of charity and tolerance in social life, were semi-autonomous with respect to issues of finance and administration.

___

BARKAN, Ömer Lütfi (1942), “Osmanlı İmparatorluğu’nda Bir İskân ve Kolonizasyon Metodu Olarak Vakıflar ve Temlikler”, Vakıflar Dergisi, sayı: 2, İstanbul, s. 281-365.

BARKAN, Ömer Lütfi (1955), “H. 933-934/M. 1527-1528 Mali Yılına Ait Bütçe Örneği”, İktisat Fakültesi Mecmuası, Cilt: XV, sayı: 1-4, İstanbul, s. 268.

BARKAN, Ömer Lütfi(1963), “İmaret Sitelerinin Kuruluş ve İşleyişi”, İktisat Fakültesi Mecmuası, Cilt: XXIII, sayı: 1-2, İstanbul, s.241-243.

BARKAN, Ömer L., MERİÇLİ, Enver (1988), Hüdavendigar Livası Tahrir Defterleri I, Ankara.

ERGİN, O.N. (1939), Türkiye Maarif Tarihi, Cilt.I., İstanbul.

Evliya ÇELEBİ (1935), Evliya Çelebi Seyhatnamesi, Devlet Matbaası Cilt.9.İstanbul.

EYİCE, Semavi (1962-63), “İlk Osmanlı Devrinin Dini-İctimai Bir Müessesesi: Zaviyeler ve Zaviyeli Camiler”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, İstanbul.

FAROQHI, Suraiya(1981), “Seyyid Gazi Revisited, The Foundation as Seen Through Sixteenth and Seventeenth Century Documents”, Turcica, XII.

FAROQHI, Suraiya(2004) Osmanlı’da Kentler ve Kentliler, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.

HILLENBRAND, Robert (1994), Islamic Architecture, New York.

LAPIDUS, İra M. (1992) “Sufism and Otoman Islamic Society”, Dervish Lodge (ed.) R.Lifchez, Berkeley.

LAPIDUS, İra M., (2002) A History of Islamic Societies, Cambridge Unv.Press, August.

LEWIS, Bernard(1951), “The Otoman Archives as a Source for the History of the Arab Lands, ” Journal of the Royal Asiatic Society, s.139-155.

LEWIS, Bernard(1979), “Otoman Land Tenure and Taxation in Syria”, Studia İslamica, sayı: 50, s.109-124.

OCAK, Ahmet Yaşar, FARUKİ, Suraiya FARUKİ(1997), “Zaviye”, İA, MEB., Yay., Cilt: 13, s. 468-476.

ORTAYLI, İlber (1994), Hukuk ve İdare Adamı Olarak Osmanlı Devletinde Kadı, Ankara.

ÖZDEĞER Hüseyin (1988), Onaltıncı Asırda Ayıntab Livası, İstanbul.

ÖZKILIÇ, Ahmet, COŞKUN, Ali, SİVRİDAĞ, Abdullah, YÜZBAŞIOĞLU, Murat, (2000), 373 Numaralı AyntabLivası Mufassal Tahrir Defteri (950/1543), Ankara.

ÖZTÜRK, Nazif (1983), Menşe’i ve Tarihi Gelişimi Açısından Vakıflar, Ankara.

PAKALIN, Mehmed Zeki (1993), Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, Cilt: I, İstanbul.

PEIRCE, Leslie (2005), Ahlak Oyunları 1540-1541 Osmanlı’da Ayntab Mahkemesi ve Toplumsal Cinsiyet, Tarih Vakfı Yay., Çev: Ülkün Tansel, İstanbul.

SINGER, Amy (2002), “İmarethaneler”, Türkler, Cilt: 10, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, s. 486.

SINGER, Amy (1996), Kadılar Kullar ve Kuduslü Köylüler, Çev: Sema Bulutsuz, İstanbul.