Arşivcilik Alanında Uygulayıcıların Makalelerdeki Yazarlık Katkıları ve Araştırma İş Birlikleri Üzerine Bir Analiz

Bu çalışma; arşivcilik alanındaki uygulayıcıların araştırma süreçlerine katılımlarını ve araştırmacılar başta olmak üzere farklı profildeki yazarlar ile kurdukları bilimsel iş birliklerinin düzeyini ortaya çıkartmayı amaçlamaktadır. Çalışma kapsamında, arşivcilik alanına yönelik yayımlanan beş ulusal dergideki (Arşiv Dünyası, Bilgi ve Belge Araştırmaları, Bilgi Yönetimi, Hazine-i Evrak Arşiv ve Tarih Araştırmaları ve Library, Archive and Museum Research) toplam 219 makale yazar özellikleri açısından incelenmiştir. Yazarlar, belli kategorilere (araştırmacılar, uygulayıcılar, öğrenciler ve diğer yazarlar) göre ayrılarak analiz edilmiştir. Uygulayıcı yazarlar arşivci ve kütüphaneci olarak ayrılmışlardır. Yapılan kategori oluşturma ve kodlama çalışmaları, erişime açık olan araştırmanın verileri üzerinde görülebilir. Bu çalışmanın bulguları, ulusal alanyazında daha önce sunulan Türk Kütüphaneciliği ve Bilgi Dünyası dergilerine ilişkin bulgular ile birlikte değerlendirilmiş ve karşılaştırılmıştır. Buna göre; incelenen beş derginin, Türk Kütüphaneciliği ve Bilgi Dünyası dergilerine kıyasla, daha fazla uygulayıcılara hitap ettiği görülmüştür. İncelenen beş dergide en az bir uygulayıcının katkısı ile yazılmış makale oranı %22,37’dir. İlgili dergilerde arşivcilerin yazarlık katkısı ile oluşturulmuş makale oranı ise %10,95’dir (N=219). Bu dergilerden; Arşiv Dünyası, Bilgi Yönetimi ve Hazine-i Evrak Arşiv ve Tarih Araştırmaları dergileri, diğer dergilere göre, arşivci makaleleri yayımlama oranı açısından ön plana çıkmaktadır. Makalelerin sadece %0,91’inde araştırmacılarla iş birliği kuran arşivcilerin, bu alanın önemli araştırmacılarından olan tarih alanı araştırmacıları ile hiçbir yayında iş birliği kurmadığı tespit edilmiştir. Türk Kütüphaneciliği ve Bilgi Dünyası dergileri ile çalışmamız kapsamında incelenen dergiler bir arada ele alındığında, toplam yedi dergide 30 arşivci makalesinin yer aldığı tespit edilmiştir. Bu rakam, yedi dergide incelenmiş makalelerin sadece %4,15’idir (N=722). Bu bulgulara bağlı olarak; arşivcilerin makalelere yazarlık katkısının ve araştırma iş birliklerinin sınırlı bir düzeyde kaldığı kanaati oluşmuştur. Arşivcilik alanındaki uygulayıcıların araştırma süreçlerine katkısının artırılması için dergilere, üniversitelerdeki akademik bölümlere ve arşiv uygulayıcılarının çalıştıkları kurumlara çeşitli sorumluluklar ve görevler düştüğü değerlendirilmektedir. Konuya ilişkin çalışmaların çeşitlenerek artması, arşivcilerin araştırma yapmaları ve yayımlamaları konusunda bir farkındalık oluşturabilir. Bu farkındalık, arşivcilik alanında araştırma-uygulama ilişkisinin etkili bir biçimde kurulması açısından önemlidir.

An Analysis of the Authorship Contributions and Research Collaborations of Practitioners in the Field of Archiving in the Articles

This study aims to reveal the extent of the involvement of practitioners in the archival field in research processes and the level of scientific collaboration they establish with authors of different profiles, particularly researchers. As part of the study, a total of 219 articles published in five national journals (The Archival World, Information and Documentation Studies, Information Management, Hazine-i Evrak Journal of Archival and Historical Researches and Library, Archive and Museum Research) related to the archival field were examined in terms of author characteristics. Authors were separated and analyzed according to specific categories (researchers, practitioners, students, and other authors). Practitioner authors are divided into archivists and librarians. The categorization and coding studies can be observed on the data of the research that is open to access. The findings of this study were evaluated and compared with the findings related to Turkish Librarianship and Information World journals previously presented in the national literature. According to this; it has been observed that the five examined journals appeal to more practitioners compared to the Turkish Librarianship and Information World journals. The proportion of articles written with the contribution of at least one practitioner in the five examined journals is 22.37%. The proportion of articles created with the authorship contribution of archivists in the related journals is 10.95% (N=219). Among these journals; The Archival World, Information Management and Hazine-i Evrak Journal of Archival and Historical Researches and Library journals stands out in terms of the publication rate of articles by archivists compared to other journals. It was found that archivists who collaborate with researchers in only 0.91% of the articles did not establish any collaboration with historians, who are significant researchers in this field, in any publication. When the journals examined within the scope of our study and the Turkish Librarianship and Information World journals are considered together, it was determined that a total of 30 articles by archivists were included in seven journals. This figure represents only 4.15% of the articles examined in the seven journals (N=722). Based on these findings, it has been perceived that the contribution of archivists to articles and research collaborations remains limited. It has been considered that various responsibilities and tasks fall upon journals, academic departments in universities, and the institutions where archival practitioners work in order to enhance the contribution of practitioners in the archival field to research processes. Various responsibilities and tasks have been considered to be incumbent upon journals, academic departments in universities, and the institutions where archival practitioners work in order to enhance the contribution of practitioners in the archival field to research processes. The diversification and increase of studies on the subject can create an awareness among archivists to conduct research and publish. This awareness is important for establishing an effective research-practice relationship in the field of archiving.

___

  • Arşiv Dünyası. (2023). https://dergipark.org.tr/tr/pub/ad
  • Arşiv Uzmanı (2023). F. Rukancı, H. Anameriç ve A. Başar (Haz.), Arşiv terimleri içinde. T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı.
  • Arşivcilik (2023). F. Rukancı, H. Anameriç ve A. Başar (Haz.), Arşiv terimleri içinde. T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı.
  • Bilgi ve Belge Araştırmaları. (2023). https://dergipark.org.tr/tr/pub/bel
  • Bilgi Yönetimi. (2023). https://dergipark.org.tr/tr/pub/by
  • Bitri, E. ve Keseroğlu, H. S. (2015). Türk Kütüphaneciliği ve Bilgi Dünyası dergilerinin özlerine eleştiren bir bakış. Türk Kütüphaneciliği, 29(1), 241-257.
  • Chang, Y.-W. (2015). Librarians' contribution to open access journal publishing in library and information science from the perspective of authorship. The Journal of Academic Librarianship, 41(5), 660-668. https://doi.org/10.1016/j.acalib.2015.06.006
  • Chang, Y.-W. (2016). Characteristics of articles coauthored by researchers and practitioners in library and information science journals. The Journal of Academic Librarianship, 42(5), 535-541. https://doi.org/10.1016/j.acalib.2016.06.021
  • Green, A. R. ve Lee, E. (2020). From transaction to collaboration: redefining the academic-archivist relationship in business collections. Archives and Records. 41(1), 32-51. https://doi.org/10.1080/23257962.2019.1689109
  • Güler, C. ve Keskin, İ. (2020). Türkiye’de arşivcilik alanındaki araştırma sorunları: Arşiv Dünyası dergisinde yayınlanan makalelerin içerik analizi. Bilgi ve Belge Araştırmaları Dergisi. 13, 1-31. https://doi.org/10.26650/bba.2020.13.01
  • Haddow G. ve Klobas J. (2004) Communication of research to practice in library and information science: Closing the gap. Library and Information Science Research, 26(1), 29–43. https://doi.org/10.1016/j.lisr.2003.11.010
  • Hazine-i Evrak Arşiv ve Tarih Araştırmaları. (2023). https://dergipark.org.tr/tr/pub/hed
  • Library Archive and Museum Research Journal. (2023). https://dergipark.org.tr/tr/pub/lamre
  • McNulty, P. ve O’Rourke, M. (2018). A guide to collaboration for archives and higher education. The National Archives. https://cdn.nationalarchives.gov.uk/documents/archives/2018-edition-archive-and-he-guidance-all-sections-combined-ci-final.pdf
  • Özdemirci, F. (1998). Arşivciliğe felsefi yaklaşım. I. Milli Arşiv Şurası: 20-21 Nisan 1998, içinde (ss. 461-470). T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü. https://fahrettinozdemirci.com.tr/wp-content/uploads/2018/09/arsivcilige_felsefi_yaklasim.pdf
  • Stephenson, M. (1992). The American Archivist, 1971 to 1990: A demographic analysis of the articles. The American Archivist. 55 (4), 538–561. https://doi.org/10.17723/aarc.55.4.n1318578t5461v74
  • Torunlar, M. (2019). Profesyonel arşivci. BİL-BEM.
  • Uçak, N. Ö. (2008). Kütüphanecilik ve bilgi yönetimi literatüründe kullanıcı. Bilgi Dünyası, 9(1), 20- 40. https://bd.org.tr/index.php/bd/article/view/326/323
  • Walters, W. H. ve Wilder, E. I. (2016). Disciplinary, national, and departmental contributions to the literature of library and information science, 2007–2012. Journal of the Association for Information Science and Technology, 67(6), 1487-1506. https://doi.org/10.1002/asi.23448
  • Winston, M. ve Williams, J. F. (2003). Collaboration between practitioners and teaching faculty: A study of research, publication, and citation patterns. Journal of Education for Library and Information Science, 44(3/4), 221-234. https://www.jstor.org/stable/pdf/20764036.pdf
  • YÖK (2023a). Bilgi ve belge yönetimi programı bulunan tüm üniversiteler. https://yokatlas.yok.gov.tr/lisans-bolum.php?b=10021
  • YÖK (2023b). Türlerine göre akademik birim sayıları. https://istatistik.yok.gov.tr/
  • Zencir, M. B. ve Öztürk, T. (2022). Türkiye’de kütüphanecilik ve bilgibilim alanında araştırma-uygulama boşluğu: Makaleler kapsamında yazarlık ve iş birliğinin bir analizi. Türk Kütüphaneciliği, 36(4). https://dergipark.org.tr/tr/pub/tk/issue/74477/1144164