___

• Aristoteles (2011). Ruh Üzerine (çev. Z. Özcan). Ankara: Birleşik Yayıncılık.
• Baier, A. (1998). Hume. Routledge Encyclopedia of Philosophy, vol. IV (ed. E. Craig). London & New York: Routledge.
• Caillé, A. (2007). Faydacı Aklın Eleştirisi (çev. D. Çetinkasap). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Cevizci, A. (2014). İlkçağ Felsefesi. İstanbul: Say Yayınları.
• Çelebi, E. (2008). David Hume'da Nedensellik Bağlamında Ahlak ve Hürriyet Problemi. Doktora Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Doğu, İ. (2004). Felsefe Metinleri: Pragmatizm (çev. A. Doğan & B. Genç & C. Türer). İstanbul: Üniversite Kitabevi.
• Eames, S. M. (2003). Experience and Value: Essays on John Dewey and Pragmatic Natu- ralism (eds. E. R. Eames & R. W. Field). Carbondale: Southern Illinois Uni- versity Press.
• Erkızan, H. N. & Çüçen, K. (2013). Felsefe Tarihi I: Antikçağ ve Ortaçağ Felsefesi Tarihi. Bursa: Sentez Yayınları.
• Finnis, J. (2004). Natural Law and Natural Rights. The Oxford Handbook of Jurisp- rudence and Philosophy of Law (eds. J. Coleman & S. Shapiro). Oxford & New York: Oxford University Press.
• Friedrich C. J. (1963). The Philosohy of Law in Historical Perspective. Chicago & London: University of Chicago Press.
• Gökberk, M. (1984). Felsefe Tarihi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Green, L. (2004). Law and Obligation. The Oxford Handbook of Jurisprudence and Philosophy of Law. (ed. J. Coleman & S. Shapiro). Oxford & New York: Oxford University Press.
• Güriz, A. (2009). Hukuk Felsefesi. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Harris, J. W. (2004). Legal Philosophies. Oxford & New York: Oxford University Press.
• Harrison, R. (1998). Bentham. Routledge Encyclopedia of Philosophy, vol. I (ed. E. Craig). London & New York: Routledge.
• Hart, H. L. A. (2010). Positivism and the Separation of Law and Morals. The Philosophy of Law (ed. R. M. Dworkin). Oxford: Oxford University Press.
• Hirschberger, J. (1976). History of Western Philosophy. London: Lutterworth Press.
• Holmest, O. W. (1897). The Path of The Law. Harvard Law Review, 10, 457-178.
• Ide, H. A. (1999). Sophist. The Cambridge Dictonary of Philosophy (ed. R. Audi). Cambridge: Cambridge University Press.
• James, W. (1986). Pragmacılık, (,Çev. M. Aşkın). İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Kamm, F. M. (2004). Rights. The Oxford Handbook of Jurisprudence and Philosophy of Law (eds. J. Coleman & S. Shapiro). Oxford & New York: Oxford University Press.
• Lee, K. (1989). The Positivist Science of Law. Avebury & Aldershod: Brookfield.
• Lyons, D. (1978). Rights, Utility and Racial Discrimination. Philosophical Law (ed. R. Bronaugh). London: Greenwood Press.
• Lyons, D. (1984). Utility and Rights. Theories of Rights (ed. J. Waldon). Oxford & New York: Oxford University Press.
• Morawetz, T. (1980). The Philosophy of Law. New York & London: Macmillian Publishing.
• Nickel, J. (2007). Making Sense of Human Rights. Oxford: Blackwell Publishing.
• Öktem, N. (1995). Sosyoloji ve Felsefenin Verileriyle Devlet ve Hukuk Felsefesi Akımla- rı. İstanbul: Der Yayınları.
• Peczenik, A. (2009). On Law and Reason. New York: Springer.
• Peters, F. E. (2004). Antik Yunan Felsefesi Terimleri Sözlüğü. (çev. H. Hünler). İs- tanbul: Paradigma Yayınları.
• Pierce, J. (2008). Dewey, Pragmatizm Pratik Bir Felsefe Seçme Yazılar (çev. & der. S. Çelik). İstanbul: Doruk Yayınları.
• Rorty, R. (1998). Pragmatizm. Routledge Encyclopedia of Philosophy, vol. VII (ed. E. Craig). London & New York: Routledge.
• Scanlon, T. (2010). The Theory of Freedom of Expression. The Philosophy of Law (ed. R. M. Dworkin). Oxford: Oxford University Press.
• Sedley, D. (1998). Epicureanism. Routledge Encyclopedia of Philosophy, vol. III (ed. E. Craig). London & New York: Routledge.
• Shook, J. (2003). Amerikan Pragmatizminin Öncüleri (çev. C. Türer). İstanbul. Üni- versite Kitabevi.
• Skorupsiki, J. (1998). Mill. Routledge Encyclopedia of Philosophy, vol. VII (ed. E. Craig). London & New York: Routledge.
• Suckiel, E. K. (2003). William James'in Pragmatik Felsefesi (çev. C. Türer). İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Tebbit, M. (2005). Philosophy of Law An Introduction. London & New York: Rout- ledge.
• Till, J. E. (1998). Pragmatizm in Ethics. Routledge Encyclopedia of Philosophy, vol. VII (ed. E. Craig). London & New York. Routledge.
• Türer, C. (2003). Amerika"da Felsefe. Felsefe Ansiklopedisi, cilt I (ed. A. Cevizci). İstanbul: Etik Yayınları.
• Türer, C. (2003). Charles S. Peirce'ün Felsefesi. İstanbul: Üniversite Kitabevi.
• Wilson, F. (1999). Mill. The Cambridge Dictionary of Philosophy (ed. R. Audi). Cambridge: Cambridge University Press.
• Öz: Çağdaş hukuk felsefesi ana akımlarından biri olan pragmatizm
• özellikle 18. yüzyıl sonrası İngiltere'sinde faydacılık temelinde, 19.
• yüzyıl sonrasında ise ABD ve İskandinav ülkelerinde realizm teme
• linde meşhur olmuştur. Hukuk felsefesi veya hukuk teorisi başlıklı
• kitaplarda bu akımlar, faydacı, pragmatist ve realist hukuk felsefe
• leri başlıkları altında ele alınmakta ve İngiliz ve Amerikan felsefele
• rinin bir nevi devamı olarak sunulmaktadır. Hâlbuki epistemolojik
• açıdan deneyci ve duyumcu, ontolojik açıdan realist, etik açıdan ise
• faydacı ve rölativist olan bu hukuk akımlarının kökleri felsefe tari
• hinin bütününde ve özellikle de Antik Yunan Felsefesinde aranma
• lıdır. İşte bu tarihi arka planı görünür kılmak için bu makalede,
• faydacılık, pragmatizm, realizm ve rölativizmin felsefedeki tarihine
• yeniden dönülmekte ve pragmatizmin kökleri aranmaktadır. Maka
• lenin son bölümünde, pragmatizmin günümüz karmaşık ve etkile
• şimli sosyal gerçekliğine nasıl cevap verdiği, özellikle çağdaş realist
• ve pragmatist hukuk felsefecileri üzerine yapılan değerlendirmeler
• den alınan örnekler yardımıyla açıklanmaktadır.
• Anahtar Kelimeler: Pragmatist hukuk, realist hukuk, hukuk felsefe
• si, İngiliz faydacılığı, Amerikan faydacılar.