Beyânî ve Burhânî epistemolojilerin yöntem tartışmaları açısından incelenmesi

Ele almaya çalıştığımız konunun temelinde, İslâm kültürünün düşünce yapısını şekillendiren beyânî ve burhânî epistemolojilere dayanan iki dünya görüşü bulunur. Buradaki temel noktanın beyân ile burhân arasındaki tartışmalarla ilgili olduğu görülür. Yöntem tartışmaları bir yandan dinsel bir yöntem olarak beyânın ve diğer yandan akıl ya da düşünce yöntemi olarak burhânın nasıl kullanıldığını açığa çıkarır.

Investigating expository and demonstrative epistemologies in terms of methodological discussions

: In the basis of the subject that we try to deal with, it stands two worldviews based on expository and demonstrative epistemologies that formalize the intellectual building of Islamic culture. It seems that the main point here is about discussions between exposition and demonstration. Methodological discussions enlighten how are used on the one hand exposition as religious method and on the other hand demonstration as rational or intellectual method.

___

  • Aristotle, Analytica Posteriora, trans. G.R.G. Mure, The Works of Aristotle, Vol. 1, ed. W. David Ross, Oxford: Clerandon Press, 1928.
  • Aristotle, Categoriae, trans. E.M. Edghill, The Works of Aristotle, Vol. 1, ed. W. David Ross, Oxford: Clerandon Press, 1928.
  • Câbirî, Muhammed Âbid, Bunyetu’l-Akli’l-Arabî, Beyrut: El-Merkezu’s-Sekâfiyyi’l-Arabî, 1997.
  • Câbirî, Muhammed Âbid, Tekvînu’l-Akli’l-Arabî, Beyrut: El-Merkezu’s- Sekâfiyyi’l-Arabî, 1991.
  • Câhız, El-Beyân ve’t-Tebyîn, thk. Abdusselâm Muhammed Hârûn, Kahire: Mektebetu’l-Hâncî, 1998.
  • Davidson, Herbert A., Alfārābī, Avicenna and Averroes on Intellect, Oxford: Oxford University Press, 1992.
  • Elkaisy-Friemuth, Maha, God and Humans in Islamic Thought: ‘Abd al-Jabbār, Ibn Sīnā and al-Ghazālī, London & New York: Routledge, 2006.
  • Eş’arî, Al-Ibānah ‘an Usūl al-Diyānah, trans. Walter C. Klein, New York: American Oriental Society, 1967.
  • Eş’arî, Makâlâtu’l-İslâmiyyîn ve İhtilâfu’l-Musallîn, thk. Muhammed Muhyiddîn Abdulhamîd, Kahire: Mektebetu’n-Nehdati’l-Mısriyye, 1950.
  • Fârâbî, Âr⒠Ehli’l-Medîneti’l-Fâdıla, thk. Albîr Nasrî Nâdir, Beyrut: Dâru’l- Maşrık, 1985.
  • Fârâbî, İhsâu’l-Ulûm, thk. Alî Ebû Mülhim, Beyrut: Dâr ve Mektebetu’l-Hilâl, 1996.
  • Fârâbî, Kitâbu’l-Burhân, thk. Mâcid Fahrî, El-Mantık inde’l-Fârâbî, Beyrut: Dâru’l-Maşrık, 1987.
  • Fârâbî, Kitâbu’l-Hurûf, thk. Muhsin Mehdî, Beyrut: Dâru’l-Maşrık, 1990.
  • Fârâbî, Kitâbu’l-Mille ve Nusûs Uhrâ, thk. Muhsin Mehdî, Beyrut: Dâru’l-Maşrık, 1968.
  • Fârâbî, Risâle fi’l-Akl, neşr. Maurice Bouyges, Beyrut: Dâru’l-Maşrık, 1983.
  • Gazâlî, El-Mustasfâ min İlmi’l-Usûl, thk. Hamza ibn Zuheyr Hâfız, Medine: El- Câmiatu’l-İslâmiyye Kullüyyetu’ş-Şerîa, 1993.
  • Gazâlî, Mihakku’n-Nazar fi’l-Mantık, thk. Refîk Acem, Beyrut: Dâru’l-Fikri’l- Lubnânî, 1994.
  • Gazâlî, Tehâfutu’l-Felâsife, thk. Süleymân Dünyâ, Kahire, Dâru’l-Maârif, 1972.
  • İbn Rüşd, Faslu’l-Makâl fî mâ beyne’l-Hikme ve’ş-Şerîa mine’l-İttisâl, neşr. Muhammed Ammâra, Kahire: Dâru’l-Maârif, 1983.
  • İbn Rüşd, Telhîsu’l-Kevn ve’l-Fesâd, thk. Cemâlüddîn Alevî, Beyrut: Dâru’l- Garbi’l-İslâmî, 1995.
  • Kâdî Abdulcebbâr, El-Muğnî fî Ebvâbi’t-Tevhîd ve’l-Adl, neşr. Tâhâ Hüseyn vd., Kahire: El-Muessesetu’l-Mısriyyetu’l-Âmme, 1962.
  • Karadâvî, Yûsuf, El-Fıkhu’l-İslâmî beyne’l-Asâle ve’t-Tecdîd, Kahire: Mektebe Vehbe, 1999.
  • Kindî, On First Philosophy, trans. & ed. Alfred L. Ivry, Alkindī’s Metaphysics, Albany: State University of New York Press, 1974.
  • Plato, The Republic, trans. Desmond Lee, London: Penguin Books, 1987.
  • Wolfson, Harry Austryn, The Philosophy of the Kalam, Cambridge: Harvard University Press, 1976.