Analitiklik, Özcülük ve Bütüncülük

W. V. Quine’ın analitik-sentetik ayrımına yönelik eleştirisi, eşanlamlılığın belirlenebildiği fikri ve eşanlamlılık fikrinin kendisine dayandığı Aristotelesçi özcülüğün kabulü ve anlamın belirlenebilirliği gibi bazı varsayımlar üzerine şe-killenmektedir. Bu nedenle, Quine’ın analitikliğe yönelik eleştirilerini, anlamın belirlenebildiği varsayımına itirazı, tanımın yapılabilirliğine itirazı, yer değişti-rebilirlik yöntemiyle eşanlamlılığın belirlenebileceğine itirazı ve anlambilimsel kurallara göre analitikliğin belirlenebileceğine itirazı çerçevesinde daha önce eşanlamlılık fikrine dayalı geliştirilmiş bir dizi yöntem üzerinde ele alacağım. Analitik cümleleri belirlemek için kullanılan yöntemlerin yetersizliği bir yana, Quine’ın bütüncü felsefesi açısından bu yöntemlerde gizlenmiş olan ciddi bir epistemolojik kusur söz konusudur. Bu kusurun, Carnap tarafından kullanılan anlambilimsel kurallara göre analitik cümlelerin tanımlanmasında daha da belir-ginleştiği görülmektedir. Bu çalışmada ilk olarak analitik yargıları belirlemede kullanılan ölçütlerin geçerliliğini Quine’ın eşanlamılık fikri çerçevesinde geliş-tirdiği eleştirileri doğrultusunda inceleyeceğim. İkinci olarak, analitikliğin belir-lenebileceğine inanmanın Aristotelesçi özcülükle ilişkisini göstereceğim. Son olarak da metodoloji ile epistemolojiyi birbirinden ayrı olarak ele alan Carnap’ın epistemoloji yaklaşımına alternatif olarak Quine’ın bütüncülüğünün tercih edilmeye değer olup olmadığını tartışacağım.

Analyticity, Essentialism and Holism

W. V. Quine's critique of the analytic-synthetic distinction is based on some presuppositions such as the acceptance of Aristotelian essentialism and the determinacy of meaning. Therefore, I will discuss Quine's criticism on analyticity in four respects: the appeal to meanings, the appeal to a definition, the appeal to interchangeability and the appeal to semantic rules. Aside from the inadequacy of the methods used to identify analytical sentences, there is a serious epistemological defect concealed in these methods for Quine's holistic approach. This defect has become apparent in the definition of analytical sen-tences according to the semantic rules used by Carnap. In this study, I have three aims. First, I want to examine the validity of the criteria used in deter-mining analytical sentences, in terms of Quine's critique. Second, I want to show the relation of Aristotelian essentialism with the belief that analyticity can be determined. Third, I want to discuss whether Quine's holism, as an al-ternative to Carnap's epistemological approach in which one can handle the methodology and epistemology separately, is worthy of preference.

PDF

___

Başdağ Baş, H. (2013). W. V. Quine’da Anlambilimsel Bütüncülük. Doktora Tezi.
İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Başdağ Baş, H. (2017). Klasik Epistemoloji Yaklaşımıyla Yeni Epistemolojiyi Değerlendirmek. Felsefe Dünyası, 66, 131-156.
Batuhan, H. & Grünberg, T. (1970). Modern Mantık. Ankara: ODTÜ Yayınları.
Carnap, R. (1956). Meaning and Necessity. Chicago: The University of Chicago Press.
Grünberg, Teo, (1999). Anlama, Belirsizlik ve Çok-Anlamlılık. Ankara: Gündoğan Yayınları
Frege, G. (1948). Sense and Reference. The Philosophical Review, 57 (3), 209-230.
Haack, S. (1978). Philosophy of Logics. New York: Cambridge University Press.
Kant, I. (1995). Prolegomena. (Çev. I.Kuçuradi & Y. Örnek). Ankara: Türkiye Fel-sefe Kurumu Yayınları.
Kemp, G. (2006). Quine: A Guide for Perpexled. New York: Continuum.
Korkut, Buket, (2003). On the Signifificance of Analyticity: A Study on The Contro-versy between Carnap and Quine. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Boğaziçi Üni-versitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Magee, Bryan, (1985). Yeni Düşün Adamları. (Çev. Füsun Akatlı). Ankara.
McDermott, M. (2001). Quine's Holism and Functionalist Holism. Mind, 440, 977-1025.
Özel, A. (2017). İnsanın Tanımında Kullanılan Hayvan Sözcüğünün Canlı Olarak Çevrilememesinin Gerekçeleri. Felsefe Dünyası, 66, 5-17.
Öztürk, A. B. (2017). Çağdaş Mantık, Matematik ve Bilgi Felsefelerinde A Priori Gerek-çelendirme Sorunu. Doktora Tezi. Antalya: Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilim-ler Enstitüsü.
Quine, W. V. (1943). Notes on Existence and Necessity. The Journal of Philosophy, 40 (5), 113-127.
Quine, W. V. (1980). From a Logical Point of View. Cambridge: Harvard University Press.
International Astronomical Union. (2013). Pluto and the Developing Landscape of Our Solar System. http://www.iau.org/public/pluto.
Tarski, A. (1970). The Semantic Conception of Truth. Semantics and The Philosophy of Language. (Ed. L. Linsky). Chicago: University of Illinois Press, 13-47.