2010

İş Stres Düzeyinin Çalışanlarda Beslenme Durumu, Diyet Kalitesi ve Antropometrik Ölçümlere Etkisinin Değerlendirilmesi

Amaç: İş yaşamında stresin artması ile çalışanlarda depresyon ve kaygı gibi psikolojik; obezite ve kalp hastalıkları gibi fizyolojik zararlar oluşabilmektedir. Stresin, diyetteki sağlıksız seçimlerle ve iştah üzerindeki etkileriyle sağlık sorunlarına yol açabileceği ileri sürülmektedir. Bu çalışmada, iş stresi ve geriliminin beslenme durumu ve antropometrik ölçümler üzerine etkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bireyler ve Yöntem: Araştırma, bir devlet üniversitesinde idari personel, temizlik personeli ve aşçı olarak çalışan 20-65 yaş arası 34 kadın ve 150 erkek ile yürütülmüştür. Bireylerin beslenme alışkanlıklarını, iş stres durumlarını belirlemek amacıyla anket formu uygulanmıştır. Bireylerin 24 saatlik besin tüketim kayıtları ile Sağlıklı Yeme İndeksi (SYİ) puanları hesaplanmış; antropometrik ölçümleri alınmıştır. Bulgular: İş gerilimi olmayan ve SYİ puanı kötü düzeyde olanların oranı idari personelde daha düşük bulunmuştur. İş gerilimi olmadığı durumda da aşçıların %76.9’unun, temizlik personelinin %89.5’unun ve idari personelin %67.9’unun bel kalça oranlarının yüksek olduğu ve bu durumun obezite ile ilişkili hastalıklar açısından risk oluşturabileceği belirlenmiştir. İş gerilim durumuna göre temizlik personelinin yağ, posa, B1, B2, C vitamini, niasin, magnezyum ve demir alımları anlamlı bir fark göstermiştir (p

Evaluation of the Effect of Job Stress Level on Employment Conditions, Diet Quality and Anthropometric Measurements

Aim: As a result of increased stress in work life, psychological problems such as depression and anxiety; physiological damages such as obesity and heart diseases can occur in employees. It has been suggested that stress can cause health problems, with unhealthy choices in diet and overall effects on appetite. The aim of this study was to evaluate the relationship between job stress (JS) level, work strain (WS) and nutritional status and anthropometric measurements. Subjects and Method: This study included 34 women and 150 men aged 20-65 years working as administrative staff (AS), cleaning staff (CS) and cook at a public university. A questionnaire was applied to determine the nutritional habits and JS situations of individuals. The individuals’ 24-hour food consumption recalls and Healthy Eating Index (HEI) scores were calculated; anthropometric measurements were taken. Results: The ratio of those who have poor work strain (WS) and HEI score was lower in AS. In cases where there was no WS, it was determined that 76.9% of the cooks, 89.5% of the CS and 67.9% of the AS have high waist-hip ratios and this may cause a risk for obesity related diseases. The intake of fat, fiber, magnesium, iron, niacin, vitamins B1 , B2 and C showed a significant difference according to the WS status in CS (p

PDF

___

1. Keser A. İş Stresi Kaynakları. Ankara: Türk Metal Yayınları; 2014.
2. Oktay M. Çalışma yaşamında iş yerinde stres. Medikal açıdan stres ve çareleri, Balcıoğlu İ, editör. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri, Sempozyum Dizisi No:47, 2005; s.111-116.
3. Cevizci S. İlaç sektöründe yer alan bir firmada ofis ve saha çalışanlarında stres belirtilerinin ölçülmesi, iş sağlığı ve iş veriminin araştırılması [Doktora Tezi]. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul; 2011.
4. Gümüştekin G, Öztemiz B. Örgütsel stres yönetimi ve uçucu personel üzerinde bir uygulama. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2004;3:61-85.
5. Bacak B, Yiğit Y. İşe devamsızlığın nedenleri, ekonomik sonuçları ve azaltılması için alınması gereken önlemler. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi. 2010;5(1):29-44.
6. European Commission (Employment, Social Affairs and Equal Opportunities). Health and Safety at Work in Europe (1999-2007) A statistical portrait. Belgium: European Union; 2010. 97 p.
7. Wardle J, Steptoe A, Oliver G, Lipsey Z. Stress, dietary restraint and food intake. J Psychosom Res. 2000;48(2):195-202.
8. Blaug R, Kenyon A, Lekhi R. A report prepared for the work foundation’s principal partners: Stress at work. London: The Work Foundation; 2007.
9. Kuo LE, Kitlinska JB, Tilan JU, Li L, Baker SB, Johnson MD, et al. Neuropeptide Y acts directly in the periphery on fat tissue and mediates stress-induced obesity and metabolic syndrome. Nat Med. 2007;13:803-11.
10. Ely DR, Dapper V, Marasca J, Correa JB, Gamaro GD, Xavier MH, et al. Effect of restraint stress on feeding behavior of rats. Physiol Behav. 1997;61:395-8.
11. Pekcan G. Beslenme durumunun saptanması. 5. Baskı. Baysal A, Aksoy M, Besler HT, Bozkurt N, Keçecioğlu S, Kutluay-Merdol T ve ark., editörler. Diyet El Kitabı. Ankara: Hatiboğlu Yayınevi; 2008. s. 67-142.
12. World Health Organization. Obesity: preventing and managing the global epidemic: report of a WHO consultation. Geneva: World Health Organization; 2000. Rapor No: 894.
13. Karasek R, Brisson C, Kawakami N, Houtman I, Bongers P, Amick B. The job content questionnaire (JCQ): An instrument for internationally comparative assessments of psychosocial job characteristics. J Occup Health Psychol. 1998;3(4):322-55.
14. Demiral Y, Ünal B, Kılıç B, Soysal A, Bilgin AC, Uçku R, et al. İş stresi ölçeğinin İzmir Konak Belediyesi’nde çalışan erkek işçilerde geçerlik ve güvenilirliğinin incelenmesi. Toplum Hekimliği Bülteni. 2007;26(1):11-8.
15. Meseri R, Öztürk Ş, Demiral Y. Mutfak ve servis çalışanlarında iş gerilimi ve etkileyen etmenler. Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi. 2015;10(37):44-50.
16. Guenther PM, Casavale KO, Reedy J, Kirkpatrick SI, Hiza HA, Kuczynski KJ, et al. Update of the healthy eating index: HEI-2010. J Acad Nutr Diet. 2013;113(4):569-80.
17. Guenther PM, Kirkpatrick SI, Reedy J, Krebs-Smith SM, Buckman DW, Dodd KW, et al. The Healthy Eating Index-2010 is a valid and reliable measure of diet quality according to the 2010 Dietary Guidelines for Americans. J Nutr. 2014;22:1-9.
18. Kennedy E, Ohls J, Carlson S, Fleming K. The Healthy Eating Index: design and applications. J Am Diet Assoc. 1995;95(10):1103-8.
19. Acar TN, Yildiran H, Akbulut G, Bilici S, Koksal E, Gezmen KM, et al. Evaluation of dietary quality of adolescents using Healthy Eating Index. Nutr Res Pract. 2011;5(4):322-8.
20. Hayran M ve Hayran M. Sağlık Araştırmaları için Temel İstatistik. Ankara: Omega Araştırma; 2011.
21. Erdoğan T, Ünsar AS, Necdet ST. Stresin çalışanlar üzerindeki etkileri: bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2009;14(2):447-61.
22. De Smet P, Sans S, Dramaix M, Boulenguez C, De Backer G, Ferrario M, et al. Gender and regional differences in perceived job stress across Europe. Eur J Public Health. 2005;15(5):536-45.
23. Amani R, Gill T. Shiftworking, nutrition and obesity: implications for workforce health-a systematic review. Asia Pac J Clin Nutr. 2013;22(4):698-08.
24. Klingberg S, Mehlig K, Johansson I, Lindahl B, Winkvist A, Lissner L. Occupational stress is associated with major long-term weight gain in a Swedish population-based cohort. Int Arch Occup Environ Health. 2019;92(4):569- 76.
25. Mirmohammadi SJ, Taheri M, Mehrparvar AH, Heydari M, Kanafi AS, Mostaghaci M. Occupational stress and cardiovascular risk factors in high-ranking government officials and office workers. Iran Red Crescent Med J. 2014;16(8):e11747.
26. Kottwitz MU, Grebner S, Semmer NK, Tschan F, Elfering A. Social stress at work and change in women’s body weight. Industrial Health. 2014;52(2):163-71.
27. Chao A, Grilo CM, White MA, Sinha R. Food cravings mediate the relationship between chronic stress and body mass index. J Health Psychol. 2015;20(6):721-9.
28. Ishizaki M, Nakagawa H, Morikawa Y, Honda R, Yamada Y, Kawakami N. Influence of job strain on changes in body mass index and waist circumference—6-year longitudinal study. Scand J Work Environ Health. 2008;34(4):288-96.
29. Azagba S, Sharaf MF. The relationship between job stress and body mass index using longitudinal data from Canada. Int J Public Health. 2012;57(5):807-15.
30. Miki T, Kochi T, Eguchi M, Kuwahara K, Tsuruoka H, Kurotani K, et al. Dietary intake of minerals in relation to depressive symptoms in Japanese employees: the Furukawa Nutrition and Health Study. Nutrition. 2015;31(5):686-90.
31. Park S, Sung E. ‘You gotta have something to chew on’: perceptions of stress-induced eating and weight gain among office workers in South Korea. Public Health Nutr. 2020;1-13.
32. Lin TT, Guo YL, Gordon C, Cayanan E, Chen YC, Ouyang CM, et al. Association between sugar-sweetened beverage consumption as meal substitutes, workload, and obesity in nurses: A cross-sectional study. Int J Environ Res Public Health. 2019;16(24):4984.
33. Scott C, Johnstone AM. Stress and eating behaviour: implications for obesity. Obesity Facts. 2012;5(2):277-87.
34. Kawakami N, Tsutsumi A, Haratani T, Kobayashi F, Ishizaki M, Hayashi T, et al. Job strain, worksite support, and nutrient intake among employed Japanese men and women. J Epidemiol. 2006;16(2):79-89.
35. Hellerstedt WL, Jeffery RW. The association of job strain and health behaviours in men and women. Int J Epidemiol. 1997;26(3):575-83.
36. Miki T, Eguchi M, Kurotani K, Kochi T, Kuwahara K, Ito R, et al. Dietary fiber intake and depressive symptoms in Japanese employees: The Furukawa Nutrition and Health Study. Nutrition. 2016;32(5):584-9.
37. Konttinen H, Männistö S, Sarlio-Lähteenkorva S, Silventoinen K, Haukkala A. Emotional eating, depressive symptoms and self-reported food consumption. A population-based study. Appetite. 2010;54(3):473-9.
38. Nagler EM, Viswanath K, Ebbeling CB, Stoddard AM, Sorensen G. Correlates of fruit and vegetable consumption among construction laborers and motor freight workers. Cancer Causes & Control. 2013;24(4):637-47.
39. Schwingshackl L, Hoffmann G. Diet quality as assessed by the Healthy Eating Index, the Alternate Healthy Eating Index, the Dietary Approaches to Stop Hypertension score, and health outcomes: A systematic review and meta-analysis of cohort studies. J Acad Nutr Diet. 2015;115(5):780-800.
40. Öner C, Çatak B, Yıldız M, Erdoğan A, Canpolat İ, Seğmen Ö. Kantin çalışanlarının beslenme özellikleri (dietary features of canteen workers). Smyrna Tıp Dergisi. 2013;1:7-11.