Samsun Müzesi’nden Klasik Döneme Ait Bir Mezar Steli Üzerine Düşünceler

Yunan sanatında görülen mezar stelleri farklı bölge ve dönemlerde kendine özgü şekilleriyle, farklı tipolojik özellikler gösterse de birçoğu Attika mezar stelleri geleneğini devam ettirir. Bunun yanında Anadolu’da İon heykeltıraşlık okullarının etkisi de açık bir şekilde kendini gösterir. Çalışmaya konu olan stelde bu etkilerin en iyi şekilde izlendiği örneklerden biridir. Bu kapsamda stel benzerleriyle karşılaştırılarak, üzerindeki figürlerin stilistik ve tipolojik incelemelerinden yola çıkarak, tarihlendirmeye çalışılmıştır.

Thoughts on a Grave Stele From the Classical Period in Samsun Museum

Most of the grave steles observed in Greek art, even though they demonstrate specific typological characteristics depending on the region and the era, continue the tradition of Attica grave stele. Moreover, the impact of Ion sculpture schools is also observed clearly in Anatolia. The stele that is the subject of this study is one of the examples on which these impacts could be followed most clearly. In this context, the aim of this study is to date the stele by comparing it to the similar ones and based on the stylistic and typological examination of the figures on it.

Keywords:

Samsun, Amisos, Grave Stele Classical Period,

PDF

___

Akurgal, Ekrem, Zwei Grabstelen Vorklassischer Zeit Aus Sinope Winckel mannsprogramm der Archäologischen Gesellschaft zu Berlin, 111, (1955), ss. 5-38.
, Die Kunst Anatoliens, von Homer bis Alexander, Walter de Gruyter, Berlin 1961.
Ashmole, Bernard, Architect and Sculptor in Classical Greece, In Great Britain By Phaidon Press, London 1972
Berger, Ernst, Das Basler Arztrelief. Studien zum griechischen Grab und Votivrelief um 500 v. Chr und zur vorhippokratischen Medizin, Bant 1, Basel 1970.
Blümel, Carl, Die Archaisch Griechischen Skulpturen der Staatlichen Museen zu Berlin, Akademie-Verlag, Berlin 1964.
Boardman, John, Dörig Jose, Fuchs Werner, Hirmer Max, Die Griechische Kunst, Hirmer Vertlag, München 1976.
Boardman, John, Yunan Heykeli, Klasik Dönem, çev. Gürkan Ergin, Homer Kitabevi, İstanbul 2005.
, Yunan Sanatı, çev. Yasemin İlseven, Homer Kitabevi, İstanbul 2005.
, Greek Sculpture, The Late Classical Preiod, Thames and Huston, London 1995.
Bol, Peter C. - Kreikenbom Marienne, Klassische Plastik, Philipp von Zabern, Mainz 2004.
Borbein, Adolf H., Das Alte Griechenland. Geschichte und Kultur der Hellenen, Bertelsmann Verlag, München 1995.
Boysal, Yusuf, Grek Klasik Devir Heykeltraşlığı - İ.Ö. 5. ve 4. Yüzyıllar, Güzel İstanbul Matbaası, Ankara 1967.
Charbonneaux, Jean - Martin Roland and - Villard Francois, Das Klassische Griechenland: 480-330 v. Chr, C.H. Beck, München 1971.
Durugönül, Serra, Zwei Grabstelen einer Familie aus Amisos (Samsun), Epigraphica Anatoloica 19, (1992), ss. 61-70.
, Grabstele der Nana aus Sinope, AMS 8, Studien zum antiken Kleinasien II, (1992), ss. 97-107.
Fuchs, Werner, Die Skulptur Der Griechen, Hirmer Verlag, München 1979.
Hiller, Hilde, Ionische Grabreliefs der Ersten hälfte des 5. Jahrhunderts v.Chr., Verlag Ernst Wasmuth, Tübingen 1975,
Karagöz, Şehrazat, Anadoludan Mezar Stelleri Arkaik-Greko Pers-Hellenistik-Roma Bizans Çağlar-Anatolian Steles Archaic-Greek/Persian-Hellenistic-Roman Byzantium Periods, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul 1984.
Langlotz, Ernst, Studien zur Nordostgriechischen Kunst, Published by Philip von Zabern, Mainz 1975.
Lullies, Reinhard, Griechische Plastik von den Anfangen bis zum Ausgang des Hellenismus, Hirmer Verlag, München 1956.
Özgan, Ramazan, Adana Arkeoloji Müzesinde Bulunan Klasik Çağ Sonlarına Ait Bir Mezar Taşı Prof. Dr. Haluk Abbasoğluna 65. Yaş Armağanı, 891-898, Antalya 2008.
Pasinli, Alpay, İstanbul Arkeoloji Müzesi, Akbank Yayınları, İstanbul 2003.
Pedley, John Griffiths, Greek Art and Archaeolog y, Pearson/Prentice Hall, London 2002.
Pfuhl, Ernst ve Möbius Hans, Die Ostgriechischen Grabrelief, Published by Philip von Zabern, Maiz 1977.
Richter, Gisela, Yunan Sanatı, çev. Beral Madra, Cem Yayınevi, İstanbul 1979.
Ridgway, Brunilde Sismondo, Fourth-Century Styles in Greek Sculpture, The University of Wisconsin Press, 1997
Schefold, Karl, Die Bedeutung der Griechischen Kunst für das Verständnis des Evangeliums, Verlag Phillip von Zabern, Mainz 1983.
Scholl, Andreas - Horster Platz, Die Antikensammlung: Altes Museum, Pergamonmuseum, Published By Philip von Zabern, Mainz 2007.
Spivey, Nigel, Understanding Greek Sculpture: Ancient Meanings, Thames and Hudson, London 1997.
Stewart, Andrew, Greek Sculpture, An Exploration, Yale University Press, London 1990.
Şahin, Mustafa, Miletopolis Kökenli Figürlü Mezar Stelleri ve Adak Levhaları, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 2000.