Van Hiele Geometrik Düşünme Düzeyleri ile Başarı ve Tutum Arasındaki İlişki: Bir Meta-Analiz Çalışması

Bu çalışmada, Türkiye’de van Hiele geometrik düşünme düzeyleri ile başarı ve tutum arasındaki ilişkileri araştıran çalışmaların meta-analiz yöntemi ile incelenmesi amaçlanmıştır. Alanyazın taraması sonucunda van Hiele geometrik düşünme düzeyleri ve araştırma ölçütlerine uygun çalışmalardan başarı değişkeni için 18 etki büyüklüğü, tutum değişkeni için 6 etki büyüklüğü hesaplanmıştır. Bu çalışmalardan van Hiele geometrik düşünme düzeyleri ile başarı arasındaki ilişkiyi inceleyen çalışmalardan pozitif yönde orta düzeyde bir ortalama etki büyüklüğü (r=0,503) olduğu görülmüştür. Bu etki konu alanı ve yayın türü moderatör değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık göstermezken öğrenim kademesine göre anlamlı farklılık göstermiştir. Geometrik düşünme düzeyleri ile tutum arasındaki ilişkiyi inceleyen çalışmalardan pozitif yönde orta düzeyde bir etki büyüklüğü (r=0,394) olduğu görülmüş ve bu etki yayın türü moderatör değişkenine göre anlamlı değil iken konu alanı ile öğrenim kademesi değişkenlerine göre anlamlıdır. Sonuç olarak, öğrencilerin başarı ve tutumları olumlu yönde değişim gösterdikçe van Hiele geometrik düşünme düzeyleri de gelişmektedir.

The Relationship Between Van Hiele Geometric Thinking Levels with Achievement and Attitude: A Meta-Analysis Study

The aim of study is to examine the general effect of the relationship between van Hiele levels of geometric thinking, attitudes and success using meta-analysis. 18 effect sizes for success variable and 6 effect sizes for attitude variable were calculated. From studies examining the relationship between geometric thinking levels and achievement, it was found that there is a moderate average effect size (r=0,503) in the positive direction. While this domain does not differ significantly according to the moderator variables, subject area and publication type, there is a significant difference according to the educational level. From studies examining the relationship between geometric thinking levels and attitude, it was seen that there was a moderate effect size (r=0,394) in the positive direction, and this effect was significant according to the variables of subject area and education level, while it was not significant according to the publication type. As success and attitude increase in a positive way, geometric thinking levels increase.

___

  • Alex, J. K., & Mammen, K. J. (2012). A survey of south african grade 10 learners’ geometric thinking levels in terms of the van Hiele theory. Anthropologist, 14(2), 123-129. doi:10.1080/09720073.2012.11891229
  • Baki, A. (2008). Kuramdan uygulamaya matematik eğitimi (4. baskı). Harf Eğitim Yayıncılık.
  • Bal, A., P. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının geometrik düşünme düzeyleri ve tutumları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 12(3), 97-115.
  • Bal, A., P. (2012). Öğretmen adaylarının geometrik düşünme düzeyleri ve geometriye yönelik tutumları. Eğitim Bilimleri Araştırma Dergisi, 2(1), 18-34.
  • Bal, A., P. (2014). Predictor variables for primary school students related to van Hiele geometric thinking. Journal of Theory and Practice in Education, 10(1), 259-278. DOI:10.17244/EKU.19805
  • Baykul, Y. (2014). Ortaokulda matematik öğretimi (5-8. Sınıflar)(2. baskı). Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Binbay, T., Ulaş, H., Elbi, H., & Alptekin, K. (2011). Türkiye’de psikoz epidemiyolojisi: yaygınlık tahminleri ve başvuru oranları üzerine sistematik bir gözden geçirme. Türk Psikiyatri Dergisi, 22(1), 40-52.
  • Bloom, B., S. (1998). İnsan nitelikleri ve okulda öğrenme. (Çev. D. A. Özçelik). Milli Eğitim Basımevi.
  • Borenstein, M. (2009). Effect size for continuous data. In H. Cooper, L. V. Hedges & J. C. Valentine (Eds.), The handbook of research synthesis and meta-analysis (2nd edition, pp. 221–235). Russell Sage Foundation.
  • Choi Koh, S., S. (1999). A student’s learning of geometry using the computer. Journal of Educational Research, 92(5), 301-311.
  • Cohen, L., Manion L., & Morrison, K. (2007). Research methods in education (6th edition). Routledge.
  • Cooper, H., Hedges, L., V., & Valentine, J., C. (2009). The handbook of research synthesis and metaanalysis (2nd edition). Russell Sage Publication.
  • Coşkun, F. (2009). Ortaöğretim öğrencilerinin van hiele geometri anlama seviyeleri ile ispat yazma becerilerinin ilişkisi (Tez No. 233661). [Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi-Trabzon]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Çepni, S. (2012). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş (Altıncı Baskı). Celepler Matbaacılık.
  • Dağyar, M., & Demirel, M. (2015). Probleme dayalı öğrenmenin akademik başarıya etkisi: bir meta-analiz çalışması. Eğitim ve Bilim, 40(181), 139-174. doi:10.15390/EB.2015.4429
  • Demir, Ö. (2018). 5E öğrenme modeli ile 7. sınıf öğrencilerinin dönüşüm geometrisi başarı ve van hiele dönüşüm geometrisi düşünme düzeylerinin gelişim (Tez No. 508292). [Yüksek Lisans Tezi, Osmangazi Üniversitesi-Eskişehir]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Demir, S. (2013). Bilgisayar destekli matematik öğretiminin (BDMÖ) akademik başarıya etkisi: bir meta analiz çalışması (Tez No. 350209). [Yüksek Lisans Tezi, Gazi Osman Paşa Üniversitesi-Tokat]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Duatepe Paksu, A. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının geometri hazırbulunuşlukları, düşünme düzeyleri, geometriye karşı özyeterlikleri ve tutumları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(33), 203-218. doi:10.9779/PUJE585
  • Duatepe Paksu, A. (2016). Van Hiele geometrik düşünme düzeyleri. E., Bingölbali, S., Arslan, İ., Ö., Zembat (Ed.), Matematik eğitiminde teoriler (ss. 266-275) içinde. Pegem Yayıncılık.
  • Er, G. (2019). Ortaokul öğrencilerinin van Hiele geometri düşünme düzeylerinin ve geometriye yönelik tutumlarının incelenmesi (Tez No. 567441). [Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi-Trabzon]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Ersoy Yiğiter, M. (2019). 7. sınıf öğrencilerinin dörtgenler konusundaki matematiksel başarıları ile van Hiele geometrik düşünme düzeyleri ilişkisinin incelenmesi (Tez No. 545305). [Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi-Kayseri]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Fidan, Y., & Türnüklü, E. (2010). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin geometrik düşünme düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(27), 185-197.
  • Gökbulut, Y., Sidekli, S., & Yangın, S. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının van Hiele geometrik düşünce düzeylerinin, bazı değişkenlere (lise türü, lise alanı, lise ortalaması, ÖSS puanları, lisans ortalamaları ve cinsiyet) göre incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(2), 375-396.
  • Gül Bayrak, B. (2014). Ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin üçgenler konusundaki matematik başarıları ile van Hiele geometrik düşünme düzeyleri ilişkisinin incelenmesi (Tez No. 388163). [Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi-Ankara]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Gür, H. (2005). Matematik korkusu. A. Altun ve S. Olkun (Ed.) Güncel gelişmeler ışığında matematik, fen, teknoloji, yönetim (ss. 22-36) içinde. Anı Yayıncılık.
  • Hacısalihoğlu, H., H., Mirasyedioğlu, Ş., & Akpınar, A.(2004). İlköğretim 6-8 matematik öğretimi. Asil Yayın Dağıtım.
  • Halat, E. (2006). Sex-related differences in the acquisition of the van Hiele levels and motivation in learning geometry. Asia Pacific Education Review, 7(2), 173-183.
  • Higgins, J., P., & Thompson, S., G. (2002). Quantifying heterogeneity in a meta analysis. Statistics in Medicine, 21(11), 1539-1558.
  • Karakarcayıldız, R., Ü. (2016). 7. sınıf öğrencilerinin geometrik düşünme düzeyleri ile çokgenleri sınıflama becerileri ve aralarındaki ilişki (Tez No. 435986). [Yüksek Lisans Tezi, Osmangazi Üniversitesi-Eskişehir]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Karapınar, F. (2017). 8. sınıf öğrencilerinin geometrik cisimler konusundaki bilgilerinin van Hiele geometrik düşünme düzeyleri açısından incelenmesi (Tez No. 490556). [Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi-Kayseri]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Kurtuluş, A., & Akay, S. (2017). Öğretmen adaylarının geometrik düşünme düzeyleri ve beyin baskınlıklarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(41), 38-61. doi:10.21764/efd.10273
  • National Council of Teachers of Mathematics-NCTM. (2000). Principles and standards for school mathematics. Reston, VA: National Council of Teachers of Mathematics.
  • Özcan, B., N. (2012). İlköğretim öğrencilerinin geometrik düşünme düzeylerinin geliştirilmesinde bilgiyi oluşturma süreçlerinin incelenmesi (Tez No. 313078). [Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi-İzmir]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Struchens, M., E., Harris, K., A., & Martin, W., G. (2001). Assesing geometric and measurement understanding using manipualtives. Mathematics Teaching in Middle School, 6 (7), 402-405.
  • Şener Akbay, P. (2012). Cross-sectional study on grades, geometry achievement and van Hiele geometric thinking levels (Tez No. 312114) [Yüksek Lisans Tezi, Boğaziçi Üniversitesi,-İstanbul]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Tavşancıl, E. (2014). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analiz (5. Baskı). Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Terzi, M. (2010). Van Hiele geometrik düşünme düzeylerine göre tasarlanan öğretim durumlarının öğrencilerin geometrik başarı ve geometrik düşünme becerilerine etkisi (Tez No. 279529). [Doktoa Tezi, Gazi Üniversitesi-Ankara]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Topan, B., (2013). Matematik öğretiminde öğrenci merkezli yöntemlerin akademik başarı ve derse yönelik tutum üzerindeki etkililiği: Bir meta-analiz çalışması (Tez No. 354556). [Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi-Kocaeli]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Turğut, M. (2010). Teknoloji destekli lineer cebir öğretiminin ilköğretim matematik öğretmen adaylarının uzamsal yeteneklerine etkisi (Tez No. 265541). [Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi-İzmir]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Uzun, Z., B. (2019). Ortaokul öğrencilerinin geometrik düşünme düzeyleri, uzamsal yetenekleri ve geometriye yönelik tutumları (Tez No. 610343). [Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi-Balıkesir]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
  • Üstün, U., & Eryılmaz, A.(2014). Etkili araştırma sentezleri yapabilmek için bir araştırma yöntemi: Meta–analiz. Eğitim ve Bilim, 39(174), 1-32. doi: 10.15390/EB.2014.3379
  • Yenilmez, K., & Özabacı, N., Ş. (2003). Yatılı öğretmen okulu öğrencilerinin matematik ile ilgili tutumları ve matematik kaygı düzeyleri arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(14), 132-146.
  • Yıldırım Gül, Ç., & Karataş, İ. (2015). 8. Sınıf öğrencilerinin dönüşüm geometrisi başarılarının uzamsal becerileri, geometri anlama düzeyleri ve matematiğe yönelik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(1), 36-48.