DİYARBAKIR VE MARDİN MÜZELERİNDE BULUNAN BATMAN BÖLGESİNE HELLENİSTİK DÖNEME AİT BELLİ BAŞLI SİKKELER

Büyük İskender’le başlayan M.Ö.334 ve M.Ö. 30 yılındaki Actium Savaşı’na kadar süren ve modern tarihçiler tarafından Hellenistik Çağ olarak nitelenen dönemde, Diyarbakır ve Mardin Müzelerinde, yayınlanmış resmi ve özel koleksiyonlarda bulunan sikkeler kapsamlı olarak yerinde ve çeşitli literatür taraması yapılarak incelenmiş ve karşılaştırma yapılmıştır. Sikke, belli bir ölçüye göre altın, gümüş, bakır, tunç, pirinç ve kalay gibi değerli metallerle darp edilen, devletin resmi damgasıyla garantilenmiş, madeni bir paradır ve ilkel çağlardan beri ticarette geçerli olan değiş-tokuş yöntemleri yerine daha kullanışlı bir değişim aracı olarak, M.Ö. 7. yüzyılda Anadolu’da Lidyalılar tarafından icad edilmiştir. Aynı zamanda sikkeler, yüzyıllar önce yaşamış toplumlar hakkında bilgiler veren ve tarihi konuşturan belge niteliğindedir. Hellenistik dönemdeki krallar inşa ettikleri şehirlerde halkın ve ordunun ihtiyacını karşılamak ve ticari hayatı canlı tutmak için darphaneler kurarak, kendi adlarına sikke basımını gerçekleştirmişlerdir. Askeri hareketler ile ücretli askeri birliklerden yararlanılması ve sonra da terhis edilmesi sikke dolaşımında önemli rol oynamıştır. Diyarbakır ve Mardin müzelerinden temin edilen ve incelenen örneklerden bu sonuca ulaşılmıştır. Sikkelerin ön ve arka yüzeylerindeki figürler, yazıtlar, sikke yapımında kullanılan metal veya alaşımın özellikleri, ağırlığı, sikkenin geometrik şekli, sikkenin birimi, çapı ve et kalınlığı darp edildiği şehrin, yılın ve kralların hakimiyet dönemine göre farklılıklar gösterirler.

Named as the Hellenistic period by modern historians starting in early 334 BC with Alexander the Great until the Battle of Actium in 30 BC , comprehensive literature review of Hellenistic Age coins published in the official collections and a variety of private museums were examined and compared with the coins in Diyarbakir and Mardin Museums A Coin is precious metal coin from ancient times minted gold, silver, copper, bronze, brass,tin to a certain extent, in the state guaranteed with the official stamp invented in 7th century BC, by the Lydians in Anatolia used as a useful for the current trade exchange in place of bartering in primitive eras. At the same time the coins provides information about the communities who lived centuries ago and also they are historic documentary evidences. Figures on the front and rear faces of the coins, inscriptions, alloy used in the coins, metal or construction specifications, weight, the geometrical shape of the coin, the coin unit, the city minted , diameter and thickness, are differ in the period of sovereignty of each king . Hellenistic kings established mints and issued money for their names to keep alife the commercial life in cities they built and meet the needs of public and to provide supply to army. printing had implemented on their behalf. Utilization of paid military troops in military movements and then demobilization of the troops, played an important role in the circulation of coins. This conclusion is.examined after the samples obtained from museums in Diyarbakir and Mardin.