Özel Okul Öğretmenlerinin Performanslarının Değerlendirilmesi ve Covid-19 Küresel Salgınının Performans Değerlendirme Sürecine Etkileri

Bu araştırmanın amacı, öğretmen ve yöneticilerin görüşlerine dayalı olarak özel okullarda uygulanan öğretmen performans değerlendirme süreçlerinin bütüncül bir bakış açısıyla incelenmesidir. Bu bağlamda uygulamada yaşanan sorunların belirlenmesi ve performans değerlendirmesinin okullara katkılarının anlaşılması da amaçlanmıştır. Ayrıca Covid-19 küresel salgınının öğretmen performansının değerlendirmesine yönelik etkileri de belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmanın amaçlarına uygun olarak, nitel araştırma yöntemlerinden olgu bilim fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Bu kapsamda özel okullarda öğretmenlerin performanslarının değerlendirilmesi sürecinin farklı açılardan değerlendirilmesi için farklı görevlerde bulunan 13 katılımcı ile yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Araştırma verilerinin içerik analiziyle çözümlenmesi neticesinde elde edilen bulgulara ilişkin; “Kamusal denetime ilişkin görüşler”, “Kurumsal performans değerlendirme süreci”, “Performans değerlendirmede bireylere ilişkin sorunlar” ve “Covid-19 küresel salgını ve sonrasındaki performans değerlendirme süreci” temaları elde edilmiştir. Araştırma sonucunda özel okullardaki performans değerlendirme çalışmalarında önemli sorunlar yaşandığı, iyi kurgulandığı takdirde kurumsal ve bireysel gelişimin sağlanmasında önemli katkılar sağlayabileceği ve Covid-19 salgınının etkisiyle gittikçe dijitalleşen eğitimin, öğretmenlerin performanslarının değerlendirilmesi açısından önemli fırsatlar getirebilmesinin yanında yeni sorunlara yol açabileceği ve henüz uzaktan eğitime özgü bir öğretmen performans değerlendirme sisteminin oluşturulmadığı sonuçlarına ulaşılmıştır.

Evaluation of the Performance of Private School Teachers and the Effects of the Covid-19 Pandemic on the Performance Evaluation Process

The aim of this research is to examine the teacher performance evaluation processes applied in private schools from a holistic perspective, based on the opinions of teachers and administrators. In this context, it is also aimed to determine the problems experienced in practice and to understand the contributions of performance evaluation systems to schools. Additionally, the effects of the Covid-19 pandemic on the evaluation of teacher performance process also attempted to be determined. In accordance with the aims of the research, the phenomenological design, one of the qualitative research methods was used. In terms of assessing the private schools’ teacher performance evaluation process in different dimensions, semi-structured interviews were conducted with 13 participants working in different positions. Regarding the findings obtained as a result of analyzing the data in the research with content analysis, following themes have been identified; “Views regarding public inspection”, “Institutional performance evaluation process”, “Issues involving individuals in performance appraisal”, “The Covid-19 pandemic and its subsequent performance evaluation process”. This research has shown that; the process for evaluating teacher performance in private schools poses significant challenges, if it is designed well, it can make important contributions to the provision of institutional and individual development, and also education has been increasingly digitalized with the effect of the Covid-19 pandemic, can bring new problems as well as important opportunities in terms of evaluating the performance of teachers and a teacher performance evaluation system specific to distance education has not been established yet.

___

  • Aguilar, O. G., Pérez, A. B. D., & Aguilar, A. G. 2020, October . Teacher performance evaluation model in Covid- 19 times. In 2020 XV Conferencia Latinoamericana de Tecnologias de Aprendizaje LACLO pp. 1-6 . IEEE.
  • Ağaoğlu, S, Selı̇m, Y. 2020 . Okul Müdürlerinin Okul Denetim Sorumlulukları. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 15 1 , 219-226.
  • Akı, E., Demirbilek, T. 2010 . Performans Değerlendirme Sistemi ve Performans Düşüklüğü Nedeniyle İş Sözleşmesinin Feshi. Sosyoekonomi, 11 11 , 79-96.
  • Altınok, V., Tezel, M. ve S. Güngör, S. 2020 . Okullarda Denetimin Gerekliliği Üzerine Öğretmen Görüşleri. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40 1 , 225-253.
  • Altun Aslan, E. 2019 . Türkiye'de Özel Okullaşma. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8 1 , 263-276.
  • Altunay, E. 2020 . Okul Yöneticilerinin Ders Denetimlerine İlişkin Yönetici ve Öğretmen Görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 55 , 95-127.
  • Arabacı, İ., Şanlı, Ö. ve Altun, M. 2015 . Okul Yöneticilerinin Yetiştirilme ve Atama Yöntemlerine İlişkin Sendika Temsilcilerinin, Maarif Müfettişlerinin ve Okul Yöneticilerinin Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12 31 , 166-186.
  • Aseltine, J., Faryniarz, J. ve Rigazio-DiGilio, S. 2006 . Supervision For Learning: A Performance-Based Approach to Teacher Development and School Improvement. Alexandria: ASCD Association of Supervision and Curriculum Development.
  • Barry, D. 2020 . The Value of The Australian Professional Standards for Teachers as an Evaluation Tool to Enhance Teacher Quality. Unpublished doctoral dissertation, Griffith University, Australia.
  • Boran, A., Atalmıs, E. ve Sağır, E. 2015 . Özel Öğretim Kurs Merkezi Öğretmenleri ve Çalışma Koşulları. Turkish Journal of Education, 4 4 , 17-29.
  • Burgess, S., & Sievertsen, H. H. 2020 . Schools, skills, and learning: The impact of COVID-19 on education. CEPR Policy Portal. https://voxeu.org/article/impact-covid-19-education adresinden 14.08.2021 tarihinde erişilmiştir.
  • Bülbül, M. 2017 . Eğitim Denetimi Sisteminde Yapılan Güncel Değişikliklerin Milli Eğitim Şura Kararları Bağlamında Değerlendirilmesi. 12. Uluslararası Eğitim Yönetimi Kongresi pp. 621-623 . Ankara, Turkey.
  • Bülbül, M. 2020 . Eğitimde Teftiş Sistemi ve Politikaları Politika Notu: 2020/13 . İstanbul: İLKE İlim Kültür Eğitim Vakfı. DOI: 10.26414/pn013
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. 2018 . Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Pegem Akademi, Ankara.
  • Can, E., Gündüz, Y. 2016 . İlkokullarda Çalışan Öğretmenlerin, Maarif Müfettişleri ve Okul Müdürlerinin Yapmış Olduğu Rehberlik Çalışmalarından Yararlanma Düzeylerinin İncelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 22 1 , 1-28.
  • Ceylan, M., Can, S. 2019 . Evaluation of Teachers’ Views on School Managers’ Classroom Supervision. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 10 4 , 490-510.
  • CIS, 2021 . The Council of International Schools. https://www.cois.org/ adresinden 07.08.2021 tarihinde erişilmiştir.
  • Christensen, L. B., Johnson, R. B. ve Turner, L., A. 2015 . Araştırma Yöntemleri Desen ve Analiz. Çev. Ed. Ahmet Aypay . Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Creswell, J. W. 2019 . Eğitim Araştırmaları 2.Baskı . İstanbul: EDAM Yayıncılık.
  • Çakın, M., Külekçi Akyavuz, E . 2020 . Covid-19 süreci ve eğitime yansıması: öğretmen görüşlerinin incelenmesi. International Journal of Social Sciences and Education Research, 6 2 , 165-186.
  • Çelik, Z. 2020 . Covid-19 salgınının gölgesinde eğitim: Riskler ve öneriler. Odak Analiz No. 5, pp. 2-52.
  • Çetin, M., Büyüktaş, Ş. 2017 . Okul Yöneticilerinin Denetime İlişkin Görüşleri: Fenomenolojik Bir Çözümleme. The Journal of Academic Social Science, 5 45, 530-546.
  • Çimen, B., Karadağ, E. 2020 . Özel Okullarda Çalışan Öğretmenlerin Çalışma Şartları ve Gelecek Kaygıları Üzerine Görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21 2 , 518-541.
  • Çopur, A.K., Olgun, D., Coşkun, N., Akgül, K., Doğan, H.A., Üzkurt, İ., Şenligil, M. ve diğerleri 2009 . E- performance in inspection, Procedia Social and Behavioral Sciences, 1 1 , 2642-2647.
  • Dee, T., Wyckoff, J. 2017 . A Lasting Impact: High-Stakes Teacher Evaluations Drive Student Success in Washington, DC. Education Next, 17 4 , 58-67.
  • Douglas, D. 2003 . Inductive theory generation: A grounded approach to business inquiry. Electronic journal of business research methods, 2 1 , 47-54.
  • Dönmez, B., Demirtaş, Ç. 2018 . Okul Müdürlerinin Ders Denetimi Görevlerine İlişkin Okul Müdürleri ve Öğretmenlerin Görüşleri Adıyaman İli Örneği . Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10 29 , 454-478.
  • Duman, S. 2020 . Salgın Döneminde Gerçekleştirilen Uzaktan Eğitim Sürecinin Değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, Salgın Sürecinden Türkiye’de ve Dünyada Eğitim, 49 1 , 95-112.
  • Eğitim-Sen. 2021 . 2020-2021 Eğitim-Öğretim Yılı Sonunda Eğitimin Durumu Raporu. https://egitimsen.org.tr/ adresinden 07.07.2021 tarihinde erişilmiştir.
  • Erfidan A. 2019 . Derslerin Uzaktan Eğitim Yoluyla Verilmesiyle İlgili Öğretim Elemanı ve Öğrenci Görüşleri: Balıkesir Üniversitesi Örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
  • Ergen, H., Eşiyok, İ. 2017 . Okul Müdürlerinin Ders Denetimi Yapmasına İlişkin Öğretmen Görüşleri. Çağdaş Yönetim Bilimleri Dergisi, 4 1 , 2-19.
  • Fernández, E., LeChasseur, K. ve Donaldson, M. L. 2018 . Responses To Including Parents in Teacher Evaluation Policy: A Critical Policy Analysis. Journal of Education Policy, 33 3 , 398-413.
  • Flores, Maria A., Swennen A. 2020 . The COVID-19 pandemic and its effects on teacher education. European Journal of Teacher Education, DOI: 10.1080/02619768.2020.1824253
  • Fraenkel, A., Hyun, H.H. ve Wallen, N.E. 2012 . How To Design and Evaluate Research in Education. 8th Edition New York: Mc. Graw Hill.
  • Gezer, Y. 2021 . Okul Müdürlerinin Yöneticilikte Profesyonelleşmeye İlişkin Görüşleri. Muallim Rıfat Eğitim Fakültesi Dergisi, 3 1 , 60-73.
  • Günbaş, N., Gözüküçük, M. 2020 . Views of Elementary School Children’s Parents about Distance Education during the Covid-19 Pandemic. Sakarya University Journal of Education, 10 3 , 686-716.
  • Gündüz, Y., Can, E. 2013 . Türkiye’de Eğitim Denetimi Uygulamalarında Karşılaşılan Temel Sorunlar. V. Uluslararası Katılımlı Eğitim Denetimi Kongresi. Bildiri Kitabı 717-723 . Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Eğitim Fakültesi-TEMSEN, 20-22 Haziran, Kahramanmaraş.
  • Hamutoğlu, N. B., Sezen Gültekin, G. ve Savaşçı, M. 2019 . Öğretmen Adaylarının Uzaktan Eğitime Yönelik Görüşleri: Açıköğretim Uygulamaları. Yükseköğretim Dergisi, 9 1 , 19–28.
  • Hoşgörür, V. & Kaplan, İ. 2017 . Devlet ve Özel İlköğretim Okullarının Kurum Teftiş Raporlarına Göre Karşılaştırması. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 21 3 , 577-601.
  • İş, E. 2021 . Okul Müdürlerinin Okul Temelli Denetim Yaklaşımlarının Öğretmen Deneyimlerine Dayalı Olarak İncelenmesi: Bir Karma Yöntem Çalışması. Yayımlanmamış doktora tezi. Gaziantep Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Kara, G. 2019 . Öğretmen Performans Değerlendirmelerine İlişkin Öğretmen Görüşlerinin İncelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Bahçeşehir Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Karabatak, S., Şengür, D. 2020 . Öğretmen Performans Değerlendirmesine İlişkin Görüşlerin İncelenmesi. SDU International Journal of Educational Studies, 7 1 , 99-113.
  • Karaca, Ş., Kelam, D. 2020 . Covid-19 Gölgesinde Uzaktan Eğitim Hizmet Kalitesinin İncelenmesi. Sivas Interdisipliner Turizm Araştırmaları Dergisi, 5 , 7-18.
  • Kızılkaya, H. 2019 . Öğretmen Performans Değerlendirme Süreciyle İlgili Öğrenci, Öğretmen ve Yönetici Görüşlerinin İncelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul Kültür Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
  • Koçak, S., Arslan, S. 2018 . Ortaöğretim Kurumlarında Görev Yapan Öğretmenlerin Performans Değerlendirme Uygulamalarına İlişkin Görüş ve Önerileri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19 1 , 602-620.
  • Konan, N., Yılmaz, S. 2018 . Öğretmen Performans Değerlendirmeye İlişkin Öğretmen Görüşleri: Bir Karma Yöntem Araştırması. Milli Eğitim Dergisi, 47 219 , 137-160.
  • La Velle, L., Newman, S., Montgomery, C., & Hyatt, D. 2020 . Initial teacher education in England and the Covid- 19 pandemic: Challenges and opportunities. Journal of Education for Teaching, 46 4 , 596-608.
  • MEB 2020 . Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü. http://ookgm.meb.gov.tr/ adresinden 03.11.2020 tarihinde erişilmiştir.
  • MEB İstatistik. 2020 . Resmî İstatistikler. https://sgb.meb.gov.tr/www/resmi-istatistikler/icerik/64 adresinden 16.11.2020 tarihinde erişilmiştir.
  • MEB, Teftiş Kurulu Başkanlığı, 2020 . Bakanlık maarif müfettişleri görev standartları. https://tkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_06/19145017_BakanlYk_Maarif_MuYfettisYleri_GoYrev_ StandartlarY.pdf adresinden 19.11.2020 tarihinde erişilmiştir.
  • Memduhoğlu, H., Zengin, M. 2012 . Çağdaş Eğitim Denetimi Modeli Olarak Öğretimsel Denetimin Türk Eğitim Sisteminde Uygulanabilirliği. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 5 1 , 131-142.
  • Merchie, E., Tuytens, M., Devos, G. ve Vanderlinde, R. 2018 . Evaluating Teachers’ Professional Development Initiatives: Towards An Extended Avaluative Framework. Research Papers in Education, 33 2 , 143-168.
  • Mert, İ. 2020 . İnsan Kaynakları Yöneticilerinin Performans Değerlendirme Sistemi Sorun. Çözüm ve Etkinliğine İlişkin Değerlendirmeleri. Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 6 1 , 79-96
  • Morrison, J. A. 2014 . Scientists’ Participation in Teacher Professional Development: The Impact on Fourth to Eighth Grade Teachers’ Understanding and Implementation of Inquiry Science. International Journal of Science and Mathematics Education, 12 4 , 793-816.
  • NTV 2021 . Salgın özel okulları vurdu: 936 kolej kapandı, 300 bin öğrenci ayrıldı. https://www.ntv.com.tr/egitim/salgin-ozel-okullari-vurdu-936-kolej-kapandi-300-bin-ogrenci- ayrildi,MCcWcP9QP06p-CXqaLRrag adresinden 17.09.2021 tarihinde erişilmiştir.
  • Olcay, Y. 2016 . Eğitim Kurumlarında 360 Derece Performans Değerlendirme ve Geri Bildirim: Özel Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Bir Araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Yeditepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Onaran, M. A. 2018 . Özel Okullarda Çalışan Tarih Öğretmenlerinin Özel Okul Yönetimi ile İlgili Yaşadıkları Sorunlar ve Çözüm Önerileri. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5 10 , 49-67.
  • Özcan, Ş., Bakioğlu, A. 2010 . Bir Meta Analitik Etki Analizi: Okul Yöneticilerinin Hizmetiçi Eğitim Almalarının Göreve Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38 38 , 201-212.
  • Özer, N. 2010 . Özel Orta Öğretim Kurumlarında Öğretmen Performansının Değerlendirilmesi Uygulamaları: Bir Araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Özge Sağbaş, N., Özkan, C. 2019 . 360 Derece Performans Değerlendirme Sistemine İlişkin Öğretmen Görüşleri. Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi: Kuram ve Uygulama, 2 1 , 1-18.
  • Özkan, H., Çelikten, Y. 2017 . Milli Eğitim Sisteminin Örgütsel Yapısı ve Maarif Müfettişleri Alt Sisteminin İşleyişi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 7 13 , 965-990.
  • Rigby, J. G., Larbi-Cherif, A., Rosenquist, B. A., Sharpe, C. J., Cobb, P. ve Smith, T. 2017 . Administrator Observation and Feedback: Does It Lead Toward Improvement in Inquiry-Oriented Math Instruction?. Educational Administration Quarterly, 53 3 , 475-516.
  • Saygı, H. 2021 . Covid-19 Pandemi Uzaktan Eğitim Sürecinde Sınıf Öğretmenlerinin Karşılaştığı Sorunlar. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 7 2 , 109-129.
  • Şanlı, Ö., Altun, M. ve Tan, Ç. 2015 . Okul Müdürlerinin Denetmenlik Görevlerindeki Yeterlik Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Electronic Journal of Education Sciences, 4 7 , 82-99.
  • Taş, A. 2010 . İlköğretim Denetçilerinin İlköğretim Okullarının E-Denetimine İlişkin Görüşleri. Education Sciences, 5 3 , 1025-1036.
  • Tonbul, Y., Baysülen, E. 2017 . Ders Denetimi ile İlgili Yönetmelik Değişikliğin Maarif Müfettişlerinin, Okul Yöneticilerinin ve Öğretmenlerin Görüşleri Açısından Değerlendirilmesi. Elementary Education Online, 16 1 , 299-311.
  • Tonbul, Y., Çalışkan, Y. E. 2021 . Özel Eğitim Kurumları Denetim Rehberi’nin Yasal Belgeler ve Alanyazın Temelinde Tutarlılığının İncelenmesi. e-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12 1 , 214-232.
  • Tunç, Z. 2020 . Müfettiş ve Müdürlerin Ders Denetimi Uygulamalarının Çağdaş Denetim Özellikleri ve İlkeleri Doğrultusunda Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Van den Bergh, L., Ros, A. ve Beijaard, D. 2015 . Teacher Learning in the Context of A Continuing Professional Development Programme: A Case Study. Teaching and Teacher Education, 47 2015 , 142-150.
  • Yıldırım, A., Şimşek, H. 2018 . Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yılmaz, A. 2009 . İlköğretimde E-Denetim. Çağdaş Eğitim Dergisi, 34 361 , 29-36.