Bankacılık Uygulamasında Elektronik İletişim Araçlarından Gönderilen Havale Talimatının Adi Yazılı Şekil Yerine Geçmesinin Şartlarına İlişkin Bazı Düşünceler
Havale işlemi ticari hayatta sık kullanılan bir ödeme yöntemidir. Havale işlemi Türk Borçlar Kanununda (TBK) 555. madde ile 560. maddeler arasında düzenlenmiştir. Buna göre havale, havale edenin havale ödeyicisini bir miktar parayı havale alıcına ödemeye, havale alıcısını ise bu parayı kendi adına kabul etmeye yetkili kıldığı hukuki işlemdir." Havale hukuki ilişkisinin kurulması emredici şekil şartına bağlanmamıştır. Ancak, belirli bir tutarın üstündeki havale işleminin ispatı senetle yapılmasıyla mümkün olabilir (HMK m. 200) Bu kapsamda, iletişim araçlarıyla gönderilen havale talimatının teyidiyle birlikte adi yazılı şekil ile ispat şekil şartı aynı anda gerçekleşir. Günümüzde ticari hayatta işlemin hızlı ve süratli şekilde sonuçlandırılması konusundaki ihtiyaç bankacılık uygulamasında faks ve benzeri iletişim araçlarının kullanılmasını zorunlu hale getirmiştir. Kanun koyucu, bu ihtiyacı görerek "teyit edilmiş olmaları kaydıyla faks veya buna benzer iletişim araçları ile gönderilip saklanabilen metinler de yazılı metin yerine geçer (TBK m. 14, f. 2)." şeklinde bir hüküm vaz etmiştir. Bu hükümle, ticari hayatta iletişim araçları kullanılarak yapılan havale talimatlarına hukuki zemin kazandırılmıştır. Ancak, teyidin nasıl yapılacağına dair bir hüküm getirmemiştir. Bu nedenle, gönderilen havale talimatını teyidinin nasıl yapılacağı konusu doktrinde tartışmalıdır. Bu çalışmada, teyit işleminin nasıl yapılması gerektiğine yönelik düşünceler ortaya konulmaya çalışılmıştır
Some Remarks Regarding Money Transfer Instruction Sent by Electronic Communication Devices Conditionsto Be Supersededa Simply Written Form in the Banking Practice
The transfer process (remittance) is a commonly used payment method in commercial life (commercial environment). The transfer process (remittance) is legalized between art. 560 and art. 555 in Turkish Obligations Code (TOC). According to the relevant article; the principle gives authority bank to remit an amount of money to payee and the payee is authorized to accept on his behalf. The establishment of the remitment is not conditional on the mandatory form. However, proof of the remittance, above a certain amount, can be made possible with a bond (Code of Civil Procedure art. 200). In this context, with the confirmation of the transfer instructions (remmitance), requirement of written form is performed simultaneously. Today, in the process of quick and expeditious manner needs to be finalized on banking practices have made it mandatory the use of fax and other communication tools in commercial life. The legislator (law maker), that seeing the need, has put a provision, provided that they have been confirmed; fax, or text replaces written texts that can be stored sent with similar communication tools (TOC art. 14, sub art. 2). This provision gave a legal basis for the transfer instructions made with communication tools (devices) using in commercial life. However, it is not specified how to do the confirmation (verification). Therefore, this issue is controversial in doctrine. In this study, we have tried to put forward ideas for how the confirmation (verification) process should be done
___
- Akçan, R. (2001). Medeni Usul Hukuku Açısından Faks Metinlerinin Önemi ve Delil Niteliği, SÜHFD-2001, 9(1-2), 159-187.
- Altaş, H. (1998).Şekle Aykırılığın Olumsuz Sonuçlarının Düzeltilmesi, Ankara: Yetkin.
- Antalya, O. G. (2015). Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C. I, İstanbul; Legal Kitapevi.
- Berkin, M. N. (1946). İspat Hukukunda Senet Delili ve Yazılı Şekil, İÜHFM, 12(4), 1175-1192.
- Çeker, M. (2008), Banka Hukuku Açısından Havale İşlemi ve Karşılaşılan Sorunlar, GÜHFD, XII(1-2), 63-76.
- Deliduman, S. (2000). Medeni Usul Hukukunda Senet ve Senetlerle Yazılı Şekil Arasındaki İlişki, AÜHFD, IV(1-2), 413-435.
- Eren, F. (2015). Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, 19. Bası Ankara: Yetkin.
- Erturgut, M. (2004). Medeni Usul Hukukunda Elektronik İmzalı Belgelerin Delil Olarak Değerlendirilmesi, Ankara: Yetkin.
- Göksu, M. (2011). 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu Çerçevesinde Senetle İspat Kuralları ve Bunların İstisnaları, HÜHFD, I(I), 53-65.
- Gökyayla, E. (2001). Telefaks Metinleriyle İspat, Prof. Dr. Mahmut Tevfik Birsel'e Armağan, (155-172) İzmir.
- Kapancı, B. (2012). Türk Borçlar Kanunu'nun 14. Maddesinin Öngördüğü Yeni Şekil Düzenlemesinin Getirdikleri, MÜHF-HAD, 18(1), 403-430.
- Keserberber, L.(2000). "İmzalıyorum O Halde Varım" Dijital İmza Hakkındaki Yasal Düzenlemeler, Dijital İmzalı Hukuki Belgelerin Hukuki Değeri, TBBD, 200/2(13), 503-556.
- Kılıçoğlu, A. (2016). Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Genişletilmiş 19. B, Ankara: Turhan
- Kocaman, Arif (1997). Yargıtay Kararları Açısından Havale, Batider-Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyumu, 4-5 Nisan 1997,s. 339-374.
- Kocaman, A. B. (2000). Banka Havalesinde Ciro Sözleşmesi Çerçevesinde Verilen Ödeme Talimatının Hukuki Niteliği, Batider, C. XIX(3), 17-38.
- Konuralp, H.(2009). Medeni Usul Hukukunda Yazılı Delil Başlangıcı, Ankara: Yetkin.
- Kocayusufpaşaoğlu, N., Hatemi, H., Serozan, R., Arpacı, A. (2008). Borçlar Hukukuna Giriş Hukuki İşlem Sözleşme, 4. Bası, İstanbul; Filiz.
- Köse, G. (2011). Elektronik Havale ve Bankanın Hukuki Sorunluluğu, Ankara: Yetkin.
- Kuru, B., Arslan, R.,Yılmaz, E. (2013). Medeni Usul Hukuku Ders Kitabı, 24. B, Ankara: Yetkin.
- Nart, S. (2007). Türk ve Alman Hukukunda Senetle İspat, DEÜHFD, 9(1), 207-232.
- Oğuzman, M.K., Öz, T. (2015). Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, I. İstanbul: Vedat.
- Pekcanıtez, H. (2001). Elektronik Ticaretin İspat Hukukuna Getirdiği Sorunlar ve Çözüm
- Önerileri, Uluslararası İnternet Hukuku Sempozyumu, (ss. 389-428) , İzmir: DEÜ Yayını.
- Taşpınar, S. (2009). Medeni Yargılama Hukukunda İspat Sözleşmeleri, Ankara: Yetkin.
- Tekinalp, Ü. (2009).Ünal Tekinalp'in Banka Hukukunun Esasları, İstanbul: Vedat Kitapçılık.
- Tuğ, A. (1994). Türk Özel Hukukunda Şekil, 2. Bası, Konya: Mimoza.
- Türk, A. (2007). Hukuki Yönden Banka Havalesi, Ankara: Yetkin.
- Ünal, O. K. (2015). Fatura ve Teyit Mektubu, 6. Bası, Ankara: Bilge
- Wright, B., Winn, J. K. (2000). The Law Of Electronic Commerce, 3rd Edition, New York 2000: Aspen.
- Yeniocak, U. (2011). Türk Borçlar Kanunu'nun Getirdiği Yenilikler ve Değişiklikler, Genel Hükümler, Ankara: Seçkin
- Yılmaz, E. (2013) Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, Ankara: Yetkin.
- Yargıtay Kararları için bkz. www.kazanci.com Erişim tarihi 30.06.2016.
- ISSN: 1300-0217
- Başlangıç: 1990
- Yayıncı: Türkiye Bankalar Birliği
Sayıdaki Diğer Makaleler
BIST Banka Endeksi'nin (XBANK) VIX ve MOVE Endeksleri ile İlişkisinin Analizi
Bankaların Takipteki Krediler Oranını Belirleyen Faktörler: Türkiye İçin Bir Model Önerisi
Terör Örgütlerinin Finansal Sistemi Kullanımı ve Terörle Mücadelede Finans Uzmanlığının Önemi
SEYFETTİN ÜNAL, Mehmet Özgür ALTUN
Türkiye'de Son Yıllarda Enflasyonun Belirleyicileri: Çoklu Yapısal Kırılmalı Zaman Serisi Analizi