“Bankacılık Sektörü Yeniden Yapılandırma Programı” Sonrasında Kamu Bankalarının Etkinliklerinin Veri Zarflama Analizi (VZA) İle Değerlendirilmesi

Bu çalışmanın amacı, Türk bankacılık sektöründe faaliyet gösteren kamu bankalarının verimliliklerini, bankacılık sektörü yeniden yapılandırma programının yürürlüğe konmasından sonra, finansal krizin etkisini gösterdiği 2008 yılına kadar değerlendirmektir. Bu nedenle çalışma 2002-2008 dönemini kapsamaktadır. Çalışmada girdi odaklı yaklaşım kullanılmış ve etkinlik ile verimlilik değişimleri ölçeğe göre değişken getiri varsayımı altında Veri Zarflama Analiz yöntemi kullanılarak ölçülmüştür. Teknolojik değişimlerin etkisini ayırmak ve toplam faktör üretkenliğindeki değişimleri incelemek için Malmquist Üretim Endeksi hesaplanmıştır. Bankacılık sektörünün girdi ve çıktılarının ne olduğu konusunda görüş birliği bulunmadığı için banka etkinlikleri hem “Üretim” hem de “Aracılık” yaklaşımları çerçevesinde ölçülmüştür. Hem üretim hem de aracılık yaklaşımına göre analiz döneminde kamu bankalarının ortalama toplam faktör üretkenliği, sektörün ortalama faktör üretkenliğinden daha fazla artmıştır.

Measuring The Efficiency of State Banks After Restructuring Programme of Turkish Banking Sector With Data Envelopment Analysis

The aim of this study is to evaluate the efficiencies of state banks operating in Turkish banking sector after “restructuring the program of Turkish banking sector” till the financial crises occurred in 2008. So, the study covers 2002-2008 period. In the study, input oriented approach is used and the changes in the efficiency and productivity are analyzed under the assumption of variable returns to scale by using Data Envelopment Analysis (DEA) method. In order to distinguish the effect of technological developments and examine the changes of total factor productivity, the Malmquist Production Index is used. Since there is no consensus on what the inputs and/or outputs of the banking sector are, efficiencies of banks are measured in the framework of both “Production” and “Intermediation” approaches. According to both production and intermediation approaches, the average total factor productivity of state banks has increased more than the average total factor productivity of the banking sector.

___

  • Atan, M(2003), Türkiye Bankacılık Sektöründe Veri Zarflama Analizi ile Bilançoya Dayalı Mali Etkinlik ve Verimlilik Analiz”, Ekonomik Yaklaşım, C. 14, S. 48, s.71-86.
  • Atan, M,Çatalbaş, G, (2005), “Bankacılıkta Etkinlik ve Sermaye Yapısının Bankaların Etkinliğine Etkisi”, İktisat İşletme ve Finans Dergisi, Sayı: 237.
  • Ateş, F.,(2007) “Türk Bankacılık Sisteminin Etkinliğinin Ölçülmesi”, Ankara, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
  • Avcı, Ö B, Öztaş, G. Z, (2016), “Türk Bankacılık Sektöründe Etkinlik: 1998-2014 Döneminde Veri Zarflama Analizi Uygulaması” Bankacılar Dergisi, Sayı:97.
  • Aydoğan, K, Çapoglu, G, (1989), “Bankacılık Sisteminde Etkinlik ve Verimlilik: Uluslar arası Bir Karşılaştırma”, MPM Yayınları, 1989, Yayın No:397.
  • Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, (Kasım 2001), “Bankacılık Sektörü Yeniden Yapılandırma Programı Gelişme Raporu ”4 Şubat 2021 tarihinde http://docplayer.biz.tr/6310532- Bankacilik-sektoru-yeniden-yapilandirma-programi-gelisme-raporu.html adresinden erişildi.
  • Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, (Ekim 2003), “Bankacılık Sektörü Yeniden Yapılandırma Programı Gelişme Raporu VII”, 4 Şubat 2021 tarihinde http://docplayer.biz.tr/6297416-Bankacilik-duzenleme-ve-denetleme-kurumu.html adresinden erişildi.
  • Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu,(Eylül 2010), “Krizden İstikrara Türkiye Tecrübesi”,Çalışma Tebliği(Gözden Geçirilmiş Üçüncü Baskı) 4 Şubat 2021 tarihinde https://www.bddk.org.tr/ContentBddk/dokuman/duyuru_0395_02.pdf adresinden erişildi.
  • Behdioğlu,S., Ve Özcan, G.,(2009), ”Veri Zarflama Analizi Ve Bankacılık Sektöründe Bir Uygulama” Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi , C.14, S.3 s.301–326.
  • Budak, H., (2011), “Veri Zarflama Analizi ve Türk Bankacılık Sektöründe Uygulaması” Fen Bilimleri Dergisi, 23(3), S. 95-110.
  • Bumin, M., (2009), “Kamu Bankalarının Yeniden Yapılandırılması ve Sonuçları”, Bankacılar Dergisi, TBB, Sayı 70.
  • Charnes, A. Cooper,W.W., Rhodes, E., (1978), “Measuring The Efficiency of Desicion Making Units”, European Journal of Operational Research, Vol. 2.
  • Cingi, S., Tarım, A., (2000), “Türk Banka Sisteminde Performans Ölçümü DEA- Malmquist TFP Endeksi Uygulaması, TBB Araştırma Tebliğleri Serisi 2000-01.
  • Ekren, N., Emiral, F., (2002), “Türk Bankacılık Sisteminde Etkinlik Analizi (Veri Zarflama Analizi Uygulaması)” Active Bankacılık ve Finans Dergisi, Sayı:24.
  • İnan, E.A., (2000), “Banka Etkinliğinin Ölçülmesi ve Düşük Enflasyon Sürecinde Bankacılıkta Etkinlik, Bankacılar Dergisi” , Sayı: 34.
  • Karacabey, A., (2001), “Veri Zarflama Analizi”, A.Ü. SBF GETA Tartışma Metinleri, No:33.
  • Karacabey, A., (2002), “Türk Bankalarındaki Üretim Değişiklikleri ve Nedenleri”, A.Ü. SBF GETA Tartışma Metinleri, No:42.
  • Özgür, E., (2008), “Kamu Bankalarının Finansal Etkinliği”, Sosyal Bilimler Dergisi, C.10, S.3.
  • Tarım, A., (2001), “Veri Zarflama Analizi Matematiksel Programlama Tabanlı Göreli Etkinlik Ölçümü Yaklaşımı”, T.C. Sayıştay İnceleme Dizisi
  • Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası(Mayıs 2001), “Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı” 4 Şubat 2021 tarihinde https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/26640b7b-9641-4c35-99eccd10a9d4e51b/ program.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACE-26640b7b-9641- 4c35-99ec-cd10a9d4e51b-m3fB7oF adresinden erişildi.
  • Uçarkaya, Sinem., (2006), “Kamu Bankalarının Bankacılık Sistemindeki Rolü”, TCMB Bankacılık ve Finansal Kuruluşlar Genel Müdürlüğü, Uzmanlık Yeterlilik Tezi
  • Ulucan, A., (2000), “Şirket Performanslarının Ölçülmesinde Veri Zarflama Analizi Yaklaşımı”, Hacettepe Üniversitesi Finansal Araştırmalar Merkezi
  • Yolalan, R., (1993) “İşletmeler arası Göreli Etkinlik Ölçümü”, MPM Yayınları, Yayın No:483,
  • Zaim, O., (1995), “The Effect of Financial Liberalization on the Efficiency of Turkish Commercial Banks”, Applied Financial Economics, 5(4), s.257-26.