TÜRK VE KOSOVA'LI ÖĞRENCİLERİN ÖLÜM KAYGISI ÜZERİNE KARŞILAŞTIRMALI BİR ARAŞTIRMA

Ölüm istenmese de kaçınılmaz olarak her insanoğlunun karşılaşacağı bir yazgıdır. Heidegger’in dediği gibi; “birçok sorumluluklar başkalarına devredebilir fakat ölüm görevinin bir başkasına devri mümkün değildir.” Ölüm insanın elinde olmayan ve insan tarafından kontrol edilmeyen bir olaydır ve her canlı için özeldir. Bu araştırmada ölüm kaygısı ile iki farklı kültür, cinsiyet, sosyal çevre, ekonomik durum ve özel dindarlık algısı arasındaki ilişki belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmada anket tekniği kullanılmış olup araştırmanın örneklemini Türkiye’nin Marmara Üniversitesi (92 kişi-%49,5) ile Kosova’nın Priştine Üniversitesi (94 kişi-%50,5) öğrencileri oluşturmuştur. Örneklemin %64.5’i (120 kişi) erkek, %35.5’i (66 kişi) kızlardan oluşmaktadır. Araştırmada kısaca şu sonuçlar elde edilmiştir: Genel olarak öğrencilerin üçüncü dünya savaşı unsurunda en yüksek; zamanın geçmesi unsurunda ise en düşük kaygı hissettikleri belirlenmiştir. Kız öğrencilerin ölüm kaygısı düzeyi erkek öğrencilere ve Türk öğrencilerin ölüm kaygısı düzeyi Kosovalı öğrencilere göre daha yüksektir. Dindarlık, ölümü kabullenmeyi artırıcı ve ölüm kaygısını azaltıcı bir rol oynamaktadır. Gelir durumunun ve dindarlık algısının artması ölüm kaygısının azalması; şehirde yaşamak ise ölüm kaygısının artması yönünde rol oynamıştır.

Anahtar Kelimeler:

Ölüm Kaygısı, Dindarlık, Savaş Korkusu, Kültürlerarası Karşılaştırma

A comparative study Between Turkish and Kosovan Students on Fear of Death.

Death is the inevitable fate of humanity. Many responsibilities may be passed to others but death can not be passed to anyone else, as Heidegger Points out. Death is something that can not be conrolled by human-being and is particular to the self and every living creature. In this research we tried to find out the correlation between fear of death and two different culture, gender, social environment and financial situation. Through this study we used poll methode and the sample survey consists of Marmara University students (90 person, % 49,5) and Pristina University students (94 persons % 50,5). The sample survey group consists of both male (120 % 64,5) and female students (66 % 35,5). As a result we came to some conclusions. Students, as a whole, fear of the probable third world war in highest level and passing of the time (life) in lowest level. The death fear level of female students ‘is higher than male students and the death fear level of Turkish students’ is higher than Kosovan students. Religiosity plays a major role in accepting the reality of death and in lowering fear of death. Economic improvement and religiosity lowers the fear of death meanwhile living in cities raises the fear of death.

Keywords:

Fear of Death, Religiosity, Fear of War, A Comparative Study Among Cultures,

___

Bibliyografya
Ayten, Ali, Üniversite Öğrencilerinde Ölüm Kaygısı; Türk ve Ürdünlü Öğrenciler Üzerine Karşılaştırmalı Bir Araştırma, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, IX (2009), sayı: 4
Doğan, Mehmet, Büyük Türkçe Sözlük, Pınar Yayınları, İstanbul 2005
Dökmen, Üstün, Evrenle Uyumlaşma Sürecinde Varolmak, Gelişmek Uzlaşmak, Sistem Yayıncılık, İstanbul 2003
Frank Magill, Ekzistansiyalist Felsefenin Beş Klasiği, Çev.Vahap Mutal, Dergah Yayınları, 2. Baskı, İstanbul 1992
Freud, Sigmund, Uygarlık Din ve Toplum, Öteki Yayınları, Ankara 1995
Fromm, Erich, Sahip Olmak Ya Da OImamak, Çev. Aydın Arıtan, Arıtan Kitape-vi, İstanbul 2003
Fuat Tanhan ve Figer Arı, Üniversite Öğrencilerinin Ölüme Verdikleri Anlam ve Öğrenim Gördükleri Program Açısından Ölüm Kaygısı Düzeyleri, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, Aralık 2006, C III, Sayı 2.
Heidegger, Martin, Varlık ve Zaman, In: Aziz Yardımlı Ed., İdea Yayınları, İstsanbul 2004
Hökelekli, Hayati, Din Psikolojisi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara 1993
_____, Ölüm, Ölüm Ötesi Psikolojisi ve Din, Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları, İstanbul 2008
Jung Carl Gustav, Ruh ve Ölüm, Çev. Ender Gürol, Analitik Psikoloji, Paye Yayınevi, İstanbul 1997
Karaca, Faruk, Ölüm Psikolojisi, Beyan Yayınları, İstanbul 2000
Koç, Mustafa, Ölüm Korkusu Üzerine Kurumsal Açıdan Psikolojik Bir Değerlen-dirme, Sakarya Üniversitesi İlahiyat fakültesi Dergisi, 6, 2002
L.C. Dickstein, “Death Concern, Measurement and Correlates”, Psychologkal Reports, 1972, 30, s. 564. Krş. L. Klung-Boss, M., “Factorial Strucıure of the Death Concern Scale”, Psvchological Reports, 1976
Taylan, Necip, İslam Felsefesi, 2.Baskı, Ensar Neşriyat Yayınları, İstanbul 1985
Yalom, İrvin, Varolusçu Psikoterapi, Çev. Babayiyit, Đ. Z., Kabalcı Yayınları, İstanbul 2000
Yıldız, Murat, Ölüm Kaygısı ve Dindarlık, İzmir İlahiyat Vakfı Yayınları, İzmir 2006
____, Savaş Tecrübesi Yaşayan Boşnaklar Arasında Ölüm Kaygısı-Türk Örneklmele Karşılaştırmalı Bir Çalışma, D.E.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı XII, İzmir 1999