HIRİSTİYANLIĞIN ARNAVUTLUK VE KOSOVA’YA GİRİŞ VE YAYILIŞ SÜRECİNE KISA BİR BAKIŞ – (1)

Her ne kadar aynı kaynaktan gelseler de tarihe dönüp bakıldığında insanların birbirleriyle sürekli savaştıkları ve büyük kargaşaların içine girdikleri müşahede edilir.  İnsanlar tüm bunları ötekine hâkim olabilmek amaçlı yapmışlar. Bunu yapabilmek için, kullanılan bütün vasıtaların başına, insanın temel değeri olan dini koymuşlar.Günümüzde de dünyanın dört tarafında olduğu gibi Balkanlarda ve özellikle Arnavutluk ve Kosova’da çeşitli güçler hâkimiyetlerini sürdürmek amacıyla din üzerinden insanları etkilemeye çalışmaktadırlar. Özellikle bu iki ülkede bulunan misyonerler halka atalarının dinine (Hıristiyanlığa) dönmeleri konusunda çağrı ve baskı yapmaktadırlar. Çünkü onlara göre Arnavutların ataları (İliryalılar) Hıristiyanlığı havariler döneminden itibaren kabul etmişlerdir. Bu makalede Hıristiyanlığın ortaya çıkışından itibaren Balkanlardaki dini gelişmelere kısa bir giriş yapıldıktan sonra İliryalılar hakkında genel bilgi verilmiş ve akabinde Hıristiyanlığın bu bölgeye girişi ve yayılışı ile ilgili görüşler değerlendirilmeye çalışılmıştır.Her ne kadar aynı kaynaktan gelseler de tarihe dönüp bakıldığında insanların birbirleriyle sürekli savaştıkları ve büyük kargaşaların içine girdikleri müşahede edilir.  İnsanlar tüm bunları ötekine hâkim olabilmek amaçlı yapmışlar. Bunu yapabilmek için, kullanılan bütün vasıtaların başına, insanın temel değeri olan dini koymuşlar. Günümüzde de dünyanın dört tarafında olduğu gibi Balkanlarda ve özellikle Arnavutluk ve Kosova’da çeşitli güçler hâkimiyetlerini sürdürmek amacıyla din üzerinden insanları etkilemeye çalışmaktadırlar. Özellikle bu iki ülkede bulunan misyonerler halka atalarının dinine (Hıristiyanlığa) dönmeleri konusunda çağrı ve baskı yapmaktadırlar. Çünkü onlara göre Arnavutların ataları (İliryalılar) Hıristiyanlığı havariler döneminden itibaren kabul etmişlerdir. Bu makalede Hıristiyanlığın ortaya çıkışından itibaren Balkanlardaki dini gelişmelere kısa bir giriş yapıldıktan sonra İliryalılar hakkında genel bilgi verilmiş ve akabinde Hıristiyanlığın bu bölgeye girişi ve yayılışı ile ilgili görüşler değerlendirilmeye çalışılmıştır.

...

Although they have the same origin, human beings have always been fighting each other and creating chaos ever since. They did that in order to gain sovereignty. In doing so, they established the religion, which is the main value of human beings, above all the other means. Today, as in the other parts of the world, various forces have been trying to continue their control on Balkans, especially on Albania and Kosovo, by using religion. These two countries especially witness the Christian missionaries who summon the local people to convert to the religion of their ancestors, that is, Christianity. They claim that the ancestors of Kosovo people (the Illyrians) adopted Christianity since the apostolic times. Giving a general information on Illyrians and the entrance of Christianity into Balkans, this article discusses the various opinions about the entrance and the spread of Christianity in Balkans.

___

  • Bibliyografya
  • Anamali, Skënder, Historia e Popullit Shqiptar, Akademia e Shkencave e Shqipërisë-Instituti i Historisë, Botimet Toena, Tiranë 2002.
  • Aref, Mathieu, Shqipëria Odiseja e Pabesueshme e Një Populli Parahelen,( çev. İliri-ana Angoni), Plejad Yay., Tiranë 2007.
  • Bozbora, Nuray, “Arnavutların Kökeni”, Balkanlar El Kitabı, Vadi Yay., I, Ço-rum/Ankara 2006.
  • Durham, Edith, Shqipëria Dje Dhe Sot, “Bujku”, Günlük Gazete, 9 Kasım 1996.
  • Feri, Naser, Latronët – Lëvizje e Rezistencës Kundër Romanizimit, “Bujku”, Gün-lük Gazete, 23 Kasım 1996.
  • Gjini, Gaspër, İpeshkvia Shkup Prizren Nëpër Shekuj, Drita Yay., Ferizaj 1992.
  • Hoti, Afrim, “Aspekte të Përhapjes së Krishterimit Të Hershëm Në Provincën e Epirit të Ri”, 2000 Vjet Art Dhe Kulturë Kishtare Në Shqipëri, Simpozium Ndërkombëtar 16-18 Nëntor 2000, Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipërisë, Tiranë 2003.
  • İbrahimi, Nexhat, İslami Në Trojet İliro-Shqiptare Gjatë Shekujve, M.D.I., Prish-tinë 2000.
  • Jubani, Bep, Historia e Popullit Shqiptar, Libri Shkollor, Prishrinë 1999.
  • Kutsal Kitap, Kitabı Mukaddes Şirketi, 3. Basım, İstanbul 2003.
  • Nesimi, Qani, Ortodoksizmi te Shqiptaret (Historia e Religjioneve), Tetovë 2005.
  • Marku, Kastriot, Kishat e Kurbinit, Geer, Tiranë 2008.
  • Mirdita, Zef, “Gjashtë Shekujt e Parë Të Krishtenizmit Në Trevat İliro-Shqiptare”, Krishtërimi ndër Shqiptarë, Konferenca Ipeshkvnore e Shqipërisë, Shkoder 2000.
  • Qiriazi, Dhori, Krishterimi Në Shqipëri, Argeta-LMG, Tiranë 2000.
  • Stipçeviq, Aleksandër, İlirët, Historia, Jeta, Kultura Simblet e Kultit, Botimet Toena, Tiranë 2002.
  • Schramm, Gottfried, Fillet e Krishterimit Shqiptar, (çev. Skënder Gashi), Al-banisches İnstitut, St. Gallen 2006. Xhufi, Pëllumb, “Krishtërimi Roman Në Shqipëri, Shek. VI-XVI”, Krishtërimi Ndër Shqiptarë, Konferenca Ipeshkvnore e Shqipërisë, Shkodër 2000.
  • Xhufi, Pëllumb, “Shqipëria Në Perandorinë Bizantine (Shek. V-X)”, Historia e Popullit Shqiptar, Akademia e Shkencave e Shqipërisë – Instituti i Histor-isë, Botimet Toena, Tiranë 2002.
  • Zefi, Shan, Islamizimi i Shqiptarëve Gjatë Shekujve, Drita Yay., Prizren 2000.