ATAULLAH KURTİŞ EFENDİ YÖNETİMİNDEKİ MEDDAH MEDRESESİ

Üsküp şehri tarih boyunca Osmanlı Devleti’nin Rumeli ayağının en önemli dini, ilmi, kültürel ve medeniyet merkezlerinden biri sayılmıştır. Bu şehirde, Osmanlı sonrası dönemde ayakta kalan nadir eğitim kurumlarından biri de Meddah Medresesi’dir. Fatih Medresesi’nde dersiamlık rütbesine ulaşan Ataullah Kurtiş Efendi’nin gayretleriyle yeniden eski ihtişamına kavuşan bu medrese, geçen yüzyılın ortalarına kadar bölgenin Müslüman halkına manevi önderlik yapan elit bir kesim yetiştirmiştir. Sözkonusu medresenin baş müderrisi Ataullah Kurtiş Efendi ile talebelerinin hem Makedonya’da hem de Balkanlar’da siyasi ve sosyo-kültürel yankıları olmuştur. 

...

Throughout history the city of Skopje has been regarded with a great importance and pivotal such as one of the most important religious, cultural and educational centres of civilization of The Ottoman Empire in Rumelia. One of the rarest educational institutions in post-Ottoman period which has survived in this city is considered to be the Meddah Madrasa. Ataullah Kurtiş Efendi, after reaching the rank of the Dersiam/Professor from Fatih Madrasa - until the midest of the last century - with his spiritual leadership to the people of the region, has educated and cultivated the most elite group and succeeded to re-gain the former grandeur of this madrasa. Ataullah Kurtiş Efendi as a Baş muderris/Principal Professor of aforementioned madrasa, together with his students, conducted crucial political and socio-cultural repercussions in both Macedonia and Balkans in general.

___

  • Bibliyografya
  • Ademi, Mutalip – Zunçe, Valbona, Ataullah Efendi Hoxha Drita e Diturisë, Ts.
  • Aliu, Avni – Selmani, Aliriza, Myderriz Haki Efendiu (1914-1948), Lidhja e historianëve të Kosovës Ali Hadri, Prishtinë, 2005,
  • Aruçi, Muhammed, “İki Dünya Savaşı Arası Makedonyada İslami Eğitim Müesseseleri – 2”, Köprü Dergisi, Üsküp 2006, IV/14,
  • ______, Muhammed, “Üsküpte Meddah Medresesi”, Balkanlarda İslam Mede-niyeti Sempozyumu (Tebliğler), 21-23 Nisan 2000, Sofya
  • ______, Muhammed, Kemal Efendi Aruçi- Şiirlerim, Logos-A Üsküp, 1999.
  • ______, Muhammed, “Fettah Efendi”, DİA, İstanbul, 1995, XII.
  • Asım, Salih, Üsküp Tarihi ve Civarı, sad. Süleyman Baki, Rumeli Araştırmaları Merkezi Yayınları, İstanbul, 2004,
  • Baki, Süleyman “Mehmed Efendi Sadık (1905-1978)”, Köprü, Üsküp 2005, III/9,
  • _____, Süleyman,“Meddah Medresesi ve Gürelerli Selim Efendi (1906-1966)”, Köprü, Üsküp 2004 ,II/6.
  • _____, Süleyman, “Müderris Hafız Şaban Efendi (1909-1971)”, Köprü, Üsküp 2006, IV/12,
  • _____, Süleyman, “Nerezli Hafız Mustafa Efendi Şemo (1912-1991)”, Köprü, Üsküp 2006, IV/13,
  • _____, Süleyman, “Müderris Hafız Abdürrahim Efendi (1916-1975)”, Köprü, Üsküp 2006, IV/11,
  • _____, Süleyman, “İdris Efendi Süleyman (1916-1988)”, Köprü, Üsküp 2006, IV/16.
  • _____, Süleyman, “Üsküplü Hafız Sami Efendi Nebi (1918-1986)”, Köprü, Üsküp 2006, IV/14.
  • _____, Süleyman “Nezaket Timsali Bir Hocaefendi Hasan Efendi Bekir (1914-1965)”, Köprü, Üsküp 2006, IV/10.
  • _____, Süleyman, “Üsküpü İstanbula Bağlayan Köprü Prof.Dr. Bekir Sadak Hocaefendi (1920-1993)” Köprü, Üsküp 2005, III/7.
  • Богоевиќ, К. Лидија, Османлиските Споменици во Скопје, Исламска Заедница на Р.М., Скопје, 1998,
  • Cemil, Ahmet “Bir Mefkure Adamı Fettah Efendi”, Evladı Fatihan, Üsküp 2010, I/1.
  • Çoraklı, Selim, “Vardar Ovasının Hizmet Eri”, Aksiyon, İstanbul, 1996, sa-yı:57, www.aksiyon.com.tr.
  • Kaya, Fahri, Makedonya Türklerinden İz Bırakanlar, Divan Yayıncılık, Üsküp, 2008.
  • Kurtiş, Muhsin “Müderris Ataullah Efendi”, Evladı Fatihan, Üsküp 2010, I/2.
  • Pirraku, Muhamet, Mulla Idris Gjilani dhe Mbrojtja Kombëtare e Kosovës Lindore (1941-1951), Dituria Islame, Prishtinë, 1995.
  • Ramadani, Naser, Depërtimi Osman Në Maqedoni Dhe Zhvillimi i Arsimit Islam gjatë shekujve 9-10 h./XV-XVI, BIM, Shkup, 1998.
  • Sadak, Bekir, Üsküp’te Meddah Medresesi (kısmen yayınlanmış), Ts.
  • _____, Bekir, “Biz Oralarda Kalmalıydık”, El Hilal, Üsküp, 1990, IV/22.
  • Садак, Бекир, “Медресата Меддах во Скопје -1”, Млада Месечина, Скопје, 2000, XIV/105.
  • ______, Бекир, “Медресата Меддах во Скопје -2”, Млада Месечина, Скопје 2000, XIV/106. www.dusuncegundem.com