Yasemin KARATAŞ ELÇİÇEK, Koray KAYALIDERE

Vadeli işlem sözleşmeleri ile makroekonomik değişkenler arasındaki ilişki: viop30 ve dolar vadeli işlem sözleşmeleri uygulaması

Finansal piyasalarda yaşanan dalgalanmaların ve piyasalardaki belirsizliklerin artması neticesinde yatırımcıların etkin bir risk yönetimi yapma zorunluluğu meydana gelmiştir. Meydana gelen bu zorunluluk nedeniyle yatırımcıların risklerini yönetmede tercih ettikleri yöntemlerden birisi de işlemlerini vadeli işlem piyasalarında gerçekleştirmek olmuştur. Bu bağlamda çalışmanın amacı Ocak2013-Aralık2017 döneminde Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasasında işlem gören VİOP30 ve Dolar vadeli işlem sözleşmelerini getiri ve volatilite bazında etkileyen makroekonomik dinamiklerin belirlenmesidir. Bu amaç doğrultusunda ilgili literatürde de sıklıkla kullanılan, getiri ve volatiliteye etki etmesi beklenen 11 makroekonomik değişkenin aylık frekansta verileri kullanılmıştır. Çalışmada değişkenler arasındaki ilişki ARDL sınır testi yöntemiyle incelenmiştir. Çalışmanın sonuçlarında bazı makroekonomik değişkenler ile söz konusu vadeli işlem sözleşme getiri ve volatiliteleri arasında kısa ve uzun dönemde istatistiksel olarak anlamlı sonuçlar bulgulanırken, bazı değişkenlerle anlamlı sonuçlar elde edilememiştir. Elde edilen bulguların ilgili literatüre katkıda bulunacağı düşünülmektedir.

Relationship between futures contracts and macroeconomic variables: viop30 and dollar futures contracts application

As a result of the fluctuations in the financial markets and an increase of uncertainties in the markets, the investors are obliged to make effective risk management. Due to this obligation, one of the methods preferred by investors in managing their risks has been to perform their transactions in futures markets. In this context, the aim of the study is to determine the macroeconomic dynamics that affect the VIOP30 and Dollar futures contracts traded in the Futures and Options Market in January 2013 and December 2017, based on return and volatility. For this purpose, monthly frequency data of 11 macroeconomic variables, which are frequently used in the related literature and expected to affect return and volatility, were used. In the study, the relationship between variables was examined by the ARDL bounds testing method. In the results of the study, while there were statistically significant results in the short and long term between some macroeconomic variables and the futures contract returns and volatility in question, no significant results were obtained with some variables. It is thought that the findings will contribute to the related literature.

Keywords:

Future Contracts, ARDL Bounds Testing Return, Volatility,

PDF

___

Aktaş, M. & Akdağ, S. (2013). The research on the relation of economic factors and stock prices in Turkey, International Journal of Social Science Research, 2(1), 50-67.
Alam, I. & R, Quazi. (2003). Determinants of capital flight: An econometric case study of Bangladesh. International Review of Applied Economics, 17(1), 85-103.
Al-Khazali, O. M (2003). Stock prices: Inflation and output evidence from the emerging markets. Journal of Emerging Market Finance, 2(3), 287-314.
Andersson, M., Sebestyén, S., & Overby, L. J. (2009). Which news moves the euro area bond market? German economic review, 10(1), 1-31.
Bastianin, A., Manera, Ma., Nicolini, M. & Vignati, I. (2012). Speculation, returns, volume and volatility in commodities futures markets. Review of Environment, Energy and Economics. 1(20), 1-11.
Çetin-Demir, G. (2015). Endeks vadeli işlem sözleşmelerini etkileyen makroekonomik faktörlerin analizi: Türkiye uygulaması. [Yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
Chia, R.C. J. & Lim, S. Y. (2015). Malaysıan stock price and macroeconomic variables: Autoregressive distributed lag (ardl) bounds test. Kajian Malaysia: Journal of Malaysian Studies, 33(1), 85-103.
Cummings, J. R., & Lee, E. Y. K. (2011). Response to public information in futures markets: Evidence from the financial crisi. SSRN, 1(1), 1-18.
Düzgün, R. (2010). Türkiye ekonomisinde para ve maliye politikalarinin etkinliği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(11), 230-237.
Ilgün, M. F., Dumrul, C. & Aysu, A. (2014). Bütçe açıklarının reel döviz kuru üzerindeki etkileri: Türk ekonomisi üzerine bir uygulama. Uluslararası Yönetim Iktisat ve Işletme Dergisi, 10(23), 13-30.
Kayalıdere, K., Aracı, H., & Aktaş, H. (2012). Interaction between derivatives and spot markets: An analysis on VOB. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (56), 137-154.
Liu, S. & Tse, Y. K. (2013). Estimation of monthly volatility: An empirical comparison of realized volatility, GARCH and ACD-ICV methods. Research Collection School of Economics, 1(1), 1-24.
Molva, P. (2008). Dövize dayalı vadeli işlem sözleşmesi ile kur riskinden korunmanın yolu ve korunma perfonmansı. [Yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
Osamwonyi, I. O. & Evbayiro-Osagie, E. I. (2012). The relationship between macroeconomic variables and stock market index in Nigeria. Journal of Economics, 3(1), 55-63.
Özgümüş, H., Korkmaz, T. & Çevik, E. I.(2013). Makroekonomik faktörlerin vadeli işlem (futures) sözleşmelerine etkisi: VOB’ta bir uygulama. BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi. 7(1), 103-136.
Pesaran, M. H., Shin, Y. & Smith, R. J. (2001). Bounds testing approaches to the analysis of level relationships. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326.
Sadeghzadeh, K., & Elmas, B. (2018). Makroekonomik faktörlerin hisse senedi getirilerine etkilerinin bist’de araştirilmasi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (80), 207-232.
Şenol, Z., Koç, S. & Şenol, S. (2018). Hisse senetleri fiyatlarini etkileyen faktörlerin dinamik panel veri analiziyle incelenmesi. Gümüshane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 9(25), 119-135.
Şit, M., & Karadağ, H. (2019). Döviz kurunu belirleyen ekonomik faktörler: Türkiye ekonomisi için ardl sinir testi uygulamasi. International Journal of Economic & Administrative Studies, (23), 151-168.
Syzdykova, A. (2018). Makroekonomik değişkenler ve hisse senedi piyasasi ilişkisi: KASE örneği. Çankırı Karatekin Üniversitesi IIBF Dergisi, 8(2), 331-354.
Tangjitprom, N. (2011). Macroeconomic factors of emerging stock market: The evidence from Thailand. International Journal of Financial Research, 3(2), 105-114.
Yalta, Y. (2011). Döviz Kurunun belirlenmesi. Türkiye Bilimler Akademisi, (13), 185-196.
Zügül, M. & Şahin, C. (2009). IMKB 100 endeksi ile bazı makroekonomik değişkenler arasındaki ilişkiyi incelemeye yönelik bir uygulama. Akademik Bakış, 1(16), 1-16.