2015

Premenstrual Sendrom ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarına İlişkin Ebe ve Hemşirenin Rolü

Premenstrual sendrom, menstrüal siklusun luteal fazında ortaya çıkan ve menstrüasyon başlayana kadar devam eden fiziksel, psikolojik ve davranışsal bir bozukluktur. Etyolojisi kesin olarak bilinmemekle beraber birçok faktörün etkili olduğu düşünülmektedir. Premenstrual sendrom, bireyin kendine olan güvenini, yaşam kalitesini, toplumsal ilişkilerini ve derslere olan devamını olumsuz olarak etkileyen, aynı zamanda iş gücü kaybına ve iş veriminde azalmaya neden olan önemli bir halk sağlığı sorunudur. Premenstrual sendromun bireyin yaşam tarzını etkilediği, egzersiz, beslenme ve strese neden olan faktörler ile ilişkisi olduğu bilinmektedir. Bu konuda, ebe ve hemşireler birincil koruma kapsamında, sağlığın korunmasına ilişkin yaşam tarzı değişiklikleri ile risk faktörlerini ortadan kaldırarak bireyin yaşam kalitesini artırmayı hedefler. Bunun için, kadınları bilgilendirerek ve eğitim programları düzenleyerek premenstrual semptomların azaltılması konusunda yardımcı olurlar. Bu derleme, premenstrual sendrom ve sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasındaki ilişkiyi incelemek, ebe ve hemşirenin rollerini belirtmek amacıyla düzenlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Premestrual sendrom, sağlıklı yaşam biçimi, ebe, hemşire

PDF

___

Referans1 Şirin A. Kadın Sağlığı; Bedray Basın Yayıncılık Ltd. Şti: İstanbul, 2008.
Referans2 Doğan S, Doğan N, Can H, Alaşehirlioğlu HV. Birinci basamakta premenstrüel sendroma yaklaşım. Smyrna Tıp Dergisi. 2012;90-3.
Referans3 Erk A, Gökalp S. Klinik Jinekolojik Endokrinoloji ve İnfertilite; Güneş Tıp Kitapevi Ltd. Şti: İstanbul, 2007.
Referans4 Dickerson LM , Hunter MH. Premenstrual syndrome. American Family Physician. 2003;67(8):1743-52.
Referans5 Panay N. The National Association for Premenstrual Syndrome (NAPS) Guidelines on Premenstrual Syndrome https://www.pms.org.uk/assets/files/guidelinesfinal60210.pdf Erişim Tarihi: 08.02.2018
Referans6 Işgın K, Büyüktuncer Z. Premenstrual sendromda beslenme yaklaşımı. Turk Hij Den Biyol Derg. 2017;74(3):249-60.
Referans7 Kısa S, Zeyneloğlu S, Güler N. Üniversite öğrencilerinde premenstrual sendrom görülme sıklığı ve etkileyen faktörler. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2012;1(4):284-97.
Referans8 Aksoy T, Uçar H. Hemşirelik öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2014;53–67.
Referans9 Taşkın L. Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği; Özyurt Matbaacılık Ltd. Şti: Ankara, 2014.
Referans10 Selçuk TK, Avcı D, Alpyılmaz F. Hemşirelik öğrencilerinde premenstrual sendrom prevalansı ve etkileyen etmenler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2014;5(2):98-103.
Referans11 Khajehei M. Aetiology, diagnosis and management of premenstrual syndrome. J Pain Relief. 2015;4 (4):1-4. doi:10.4172/21670846.1000193
Referans12 Management of Premenstrual Syndrome https://obgyn.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/ 10.1111/1471-0528.14260 Erişim Tarihi: 26.04.2018.
Referans13 Baştu E, Buyru F. Obstetrik ve Jinokoloji Oxford El Kitabı; Nobel Tıp Kitapevleri Ltd. Şti: İstanbul, 2013.
Referans14 Jarosz AC, Jamnik J, El-Sohemy A. Hormonal contraceptive use and prevalence of premenstrualsymptoms in a multiethnic Canadian population. BMC Womens Health. 2017;17(87):1-8. doi: 10.1186/s12905-017-0450-7
Referans15 Türkçapar AF, Türkçapar MH. Premenstruel sendrom ve premenstruel disforik bozuklukta tanı ve tedavi: bir gözden geçirme. Klinik Psikiyatri. 2011;14:241-53.
Referans16 Karamustafaoğlu OK. Temel ve Klinik Psikiyatri; Güneş Tıp Kitapevleri Ltd. Şti: İstanbul, 2018.
Referans17 Reid RL. Premenstrual dysphoric disorder (formerly premenstrual syndrome). Endotext- Comprehensive Free Online Endocrinology Book. https://www.ncbi.nlm.nih.gov /books/ NBK279045/ Erişim tarihi: 15.04.2018
Referans18 Demir G, Arıgöz A. Göç eden kadınların sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve etkileyen faktörler. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2014;4(2):1-8.
Referans19 Yalçınkaya M, Özer GF, Karamanoğlu YA. Sağlık çalışanlarında sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2007;6(6):409-20.
Referans20 Bozlar V, Arslanoğlu C. Healthy life style behaviors of university students of school of physical education and sports in terms of body mass index and other variables. Universal Journal of Educational Research. 2016;4(5):1189-95.
Referans21 İlhan N, Batmaz M, Akhan LU. Üniversite öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi. 2010;3(3):34-44.
Referans22 İlhan MN, Tüzün H, Aycan S, Aksakal FN, Özkan S. Birinci basamak sağlık kuruluşuna başvuranların sağlık hizmeti kullanma özellikleri ve bazı sosyoekonomik belirteçlerle değişimi: sağlık reformu öncesi son saptamalar. Toplum Hekimliği Bülteni. 2006;25(3):33-41.
Referans23 Ardınç F. Egzersiz reçetesi. Türk Fiz Tıp Rehab Dergisi. 2014;60(2):51-8.
Referans24 Karaca PP, Beji NK. Premenstrual sendromun tanı ve tedavisinde kanıt temelli yaklaşımlar ve hemşirelik bakımı. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi. 2015;4(3):178-86.
Referans25 Kroll A, Ronnenberg AG, Zagarins SE, Houghton SC, Takashima BB, Bertone ER. Recreational physical activity and premenstrual syndrome in young adult women: a cross-sectional study. doi: 10.1371/journal.pone.0169728
Referans26 Güney E, Ünver H, Derya AY, Uçar T. Fiziksel egzersiz düzeylerinin mesntrüal siklusa etkileri. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2017;7(3):137-42.
Referans27 Purdue-Smithe AC, Manson JE, Hankinson SE, Bertone-Johnson ER. A prospective study of caffeine and caffee intake and premenstrual syndrome. Am J Clin Nutr. 2016;104(2):499-507.
Referans28 Houghton SC, Manson JE, Whitcomb BW, Hankinson SE, Troy LM, Bigelow C, Bertone-Johnson ER. Intake of dietary fat and fat subtypes and risk of premenstrual syndrome in the nurses' health study II. British Journal of Nutrition. 2017;118(10):849-57.
Referans29 Lui Q, Wang Y, Heck CH, Qiao W. Stress reactivity and emotion in premenstrual syndrome. Neuropsychiatr Dis Treat. 2017;13:1597–602.
Referans30 Coşkun A. Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği El Kitabı; Koç Üniversitesi Yayınları Ltd. Şti: İstanbul, 2012.