Lise Öğrencilerine Verilen Ruhsal Hastalıklara Yönelik Eğitimin Ruhsal Hastalıklara Yönelik İnanca ve Sosyal Mesafeye Etkisi

Amaç: Çalışma ergenlere verilen ruhsal hastalıklara yönelik eğitimin, ergenlerin ruhsal hastalıklara yönelik inancına ve sosyalmesafelerine etkisini belirlemek amacı ile yarı deneysel olarak ön test-son test kontrol gruplu desende yapılmıştır.Gereç ve Yöntem: Araştırma batıda bir ilin bir ilçesinde İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bağlı dört lisesinde 2014-2015 öğretim yılınınbahar yarıyılında gerçekleştirilmiştir. Çalışmaya alınacak öğrencileri belirlemek amacıyla; ilçede öğrenim gören 727 lise öğrencisineRuhsal Hastalıklara Yönelik İnanç Ölçeği (RHYİÖ) uygulanmış ve ölçekten yüksek puan alan 176 öğrenci ile çalışma yürütülmüştür.Girişim grubuna ruhsal hastalıklara yönelik verilen eğitime olumlu katkı sağladığı bilinen “Akıl Oyunları” ve “Biz, Siz, Onlar” filmleriseyrettirilerek ve haftada iki toplamda on saatten oluşan ders anlatımlı ve tartışmalı olarak yürütülen ruhsal hastalıklara yönelik birdamgalama eğitimi yapılmıştır. Girişim ve kontrol grubuna eğitime başlamadan önce ve eğitimin bitiminden bir ay sonra anketler,RHYİÖ ve Sosyal Mesafe Ölçekleri uygulanmıştır.Bulgular: Damgalama eğitiminin öğrencilerin RHYİÖ alt ölçekleri olan Tehlikelilik, Utanma, Çaresizlik ve Kişiler Arası İlişkideBozulma ve toplam ölçek puanına ve ruhsal hastalıklara yönelik sosyal mesafelerini olumlu yönde değiştirdiği tespit edilmiştirSonuç: Öğrencilerin problem çözme becerileri ile öz etkililik yeterlik düzeyleri arasında negatif yönde ilişki olduğu ve sınıflara göreproblem çözme becerileri arasında fark saptanırken, öz etkililik yeterlik düzeyleri açısından fark bulunmamıştır.

The Effect of Mental Illnesses Oriented Education Given to High School Students on Faith and Social Distance

Aim: The study was conducted as a quasi-experimental at pretest - posttest control group design in order to determine the effect of education about mental illnesses provided for adolescents on adolescents' beliefs and social distances towards mental illnesses. Material and Methods: The research was conducted in four high schools of the District Directorate of National Education in a district of a province in the west in the spring semester of the 2014-2015 Academic Year. 727 high school students studying in the district were administered the Beliefs Toward Mental Illness Scale (BMIS) in order to determine the students to be included in the study and the study was conducted with 176 students who scored higher than the others from the scale. The intervention group was watched the films titled “A Beautiful Mind” and “We, You, They” (Biz, Siz, Onlar), which are known to have contributed positively to the training given for mental illnesses and a stigmatization training that was consisting of two hours per week and a total of ten hours and that was conducted as lecturing and discussion for mental illnesses was carried out. Questionnaires, the Beliefs Toward Mental Illness Scale and Social Distance Scales were administered to the intervention and control groups before and after one month of training. Results: It was determined that stigmatization education positively changed the Dangerousness, Shame, Helplessness and Breakdown of Interpersonal Relationship which are the sub-scales of the Beliefs Toward Mental Illness Scale as well as the social distances of the students to total scale score and mental illnesses. Conclusion: It was determined that stigmatization education positively changed the Dangerousness, Shame, Helplessness and Breakdown of Interpersonal Relationship which are the sub-scales of the Beliefs Toward Mental Illness Scale as well as the social distances of the students to total scale score and mental illnesses. Mental health personnel may be suggested to provide training for mental illnesses by cooperating with teachers in schools in order to raise awareness for mental illnesses and to decrease stigmatization.

PDF

___

Aker, T., Özmen, E., Ögel, K., Sağduyu, A., Uğuz, Ş., Tamar, D. …Liman, O. (2002). Birinci basamak hekimlerinin şizofreniye bakış açısı. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 3: 5-13
Alataş, G., Kahiloğulları, A.K., & Yanık, M. T.C Sağlık Bakanlığı Ulusal Ruh Sağlığı Eylem Planı (2011- 2023). (2011). Sağlık Bakanlığı Yayın No:847.
Altindag, A., Yanik, M., Ucok, A., & Alptekin, K. (2006). Effects of an antistigma program on medical students’ attitudes towards people with schizophrenia. Psychiatry Clin Neurosci, 60: 28-38.
Arkar, H. (1991). Akıl hastasının sosyal reddedilimi. Düşünen Adam, 4: 6-9.
Arkan, B., Bademli, K., & Duman Çetinkaya, Z. (2011). Sağlık çalışanlarının ruhsal hastalıklara yönelik tutumları: Son 10 yılda Türkiye'de yapılan çalışmalar. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 3: 214-231.
Arıkan, K., Çetin, G., Uysal, Ö., & Aydın, S. (2000). Farklı kültürel ortalama göç stigmatizasyonu etkiler mi? Düşünen Adam, 13: 222-224.
Arslantaş, H., Gültekin, K.B., Söylemez, A., & Dereboy, F. (2010). Bir üniversite hastanesi psikiyatri polikliniğine ilk kez başvuran hastaların damgalamayla ilgili inanç, tutum ve davranışları, ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 11: 11-17.
Ay, P., Save, D., & Fidanoglu, O. (2006) Does stigma concerning mental disorders differ through medical education: A survey among medical students in Istanbul. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol, 41:63-67.
Bahar, A. (2007).Şizofreni ve damgalanma. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 2: 101-110.
Bilge, A., & Çam, O. (2008). Ruhsal hastalığa yönelik inançlar ölçeğinin geçerliliği ve güvenilirliği. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 9: 91-96.
Bilge, A., & Çam, O. (2010) Ruhsal hastalığa yönelik damgalama ile mücadele. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 9: 71- 78.
Bostancı, N., & Aştı, N. (2004). Hemşirelerin ruh sağlığı bozuk olan bireylere karşı tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi. Düşünen Adam: Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi, 17: 87-93.
Bostancı, N.(2005). Ruhsal bozukluğu olan bireylere yönelik stigma ve bunun azaltılmasına yönelik uygulamalar. Düşünen Adam: Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi, 18: 32-38.
Cakir, S., & Ozerdem, A. (2010). Psychotherapeutic and psychosocial approaches in bipolar disorder: a systematic literature review. Türk Psikiyatri Dergisi. 21: 143-154.
Chung, K.F.(2005) Changing the attitudes of Hong Kong medical students toward people with mental illness. J Nerv Ment Dis, 193: 766-768.
Çam, O., & Bilge, A. (2007). Ruh hastalığına yönelik inanç ve tutumlar. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 8: 215-23. Çam, M.O., Bilge, A., Engin, E., Akmeşe, Z.B., Turgut,
E.Ö., & Çakır, N. (2014). Muhtarlara verilen ruhsal hastalığa yönelik damgalama ile mücadele eğitiminin etkililiğinin araştırılması. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 5: 129-136.
Del Casale, A., Manfredi, G., Kotzalidis, G.D., Serata, D., Rapinesi, C., Caccia, F.V…. Girardi, P. (2013). Awareness and education on mental disorders in teenagers reduce stigma for mental illness: a preliminary study. Journal of Pychopathology,19: 208-212.
Economou, M., Louki, E., Peppou, L.E., Gramandani, C., Yotis, L., & Stefanis, C.N. (2011). Fighting psychiatric stigma in the classroom: The impact of an educational intervention on secondary school students’ attitudes to schizophrenia. International Journal of Social Psychiatry, 58: 544–551.
Eker, F., Öner, Ö., & Şahin, S. (2010). Din görevlilerinin şizofreniye ilişkin bilgi ve tutumları (Düzce Örneği). Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 1: 63-70.
Esen Danacı, A., Balıkçı, K., Aydın, O., Cengisiz, C., & Uykur, B. (2016). Tıp eğitiminin şizofreniye yönelik tutumlar üzerine etkisi: 5 yıllık izlem çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 27: 176-184.
Ersoy, M.A., Özdemir, N., Savaş, H.A.(2008). Tıp fakültesi ve hemşirelik öğrencilerinde alkol ve madde kullanımıyla ilgili tutumları. Bağımlılık Dergisi, 9: 9-13.
Eryıldız, D.(2008).Gündüz hastanesi ve rehabiltasyon merkezine devam eden kronik şizofreni hastaları ile bir rehabilitasyon programına katılmayan kronik şizofreni hastalarının işlevsellik ve yaşam kalitesi açısından karşılaştırılması. (Uzmanlık tezi), Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi.
Gezgin, H., Çam, O., & Karademir M. (2010).Yaygın anksiyete bozukluğu tanılı bireylere verilen psikoeğitimin tedavideki etkinliğinin incelenmesi. Klinik Psikiyatri,13: 65-76.
Gümüş, A.B. (2006). Şizofrenide hasta ve ailelerin yaşadığı güçlükler, psikoeğitim ve hemşirelik. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 1:23-34.
Heather, S. (2006). Reaching out to high school youth: The effectiveness of a video-based antistigma program. Can J Psychiatry, 51:647-653.
Hemşirelik Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik. https :// www. resmigazete. gov.tr /eskiler/ 2011/ 04/20110419-5.htm.
Kassam, A., Glozier, N., Leese, M., Loughran, J., & Thornicroft, G. A. (2011). controlled trial of mental illness related stigma training for medical students. BMC Medical Education, 11: 51.
Kuş Saillard, E. (2010). Psychiatrist views on stigmatization toward people with mental illness and recommendations. Türk Psikiyatri Dergisi, 21: 14-24.
Mıhcı, Ö., & Kızışar, S. Deli derken. (2010). VI. Tıpta İnsanBilimleri Kongresi, 32.
Moran, M.(2008) Psikiyatri alanında ve diğer kliniklerde çalışan hemşirelerin ruh hastalarına ve hastalıklarına ilişkin görüşleri. (Yüksek lisans tezi), Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Oban, G., & Küçük, L. (2011). Ergenlerde ruhsal hastalıklara yönelik damgalamayı etkileyen etmenler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 2: 31-39.
Oban, G., & Küçük, L. (2011).Damgalama erken yaşlarda başlar: Gençlerde ruhsal hastalıklara yönelik damgalamayla mücadelede eğitimin rolü. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 2:141-148.
Oban, G., & Küçük, L. (2012). Lise öğrencilerinde şizofreniye yönelik bilgilendirme eğitiminin sosyal mesafe ve tutuma etkisi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 9: 35-41.
Öztürk, A., Kaçan Softa, H., & Ulaş Karaahmetoğlu, G. (2015). Kastamonu Üniversitesinde öğrenim gören hemşirelik öğrencilerinin ruhsal hastalıklara karşı inançları ve psikiyatri hemşireliği dersinin etkisi. Uluslararası Hakemli Psikiyatri ve Psikoloji Araştırmaları Dergisi, 2:218-224.
Pinfold, V., Toulmın, H., Thornıcroft, G., Huxley, P., Farmer, P., & Graham, (2003). T. Reducing psychiatric stigma and discrimination: evaluation of educational interventions in UK secondary schools. British Journal of Psychiatry, 182: 342-346.
Sevim, Y. (2010). Antrenman Bilgisi (8.Baskı). Ankara: Fil Yayınevi.
Soygür, H., & Özalp, D.E. (2005). Şizofreni ve damgalanma sorunu. Türkiye Klinikleri Dahili Tıp Bilimleri Psikiyatri Dergisi, 1: 74-80.
Sönmez, U.E.(2008). Şizofreni hastalarında dönerkapı fenomeni değişkenlerinin incelenmesi. (Uzmanlık tezi), T.C. Sağlık Bakanlığı Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi.
Stuart, H. (2006). Reaching out to high school youth: The effectiveness of a video based antistigma program. Can J Psychiatry, 51: 647-653.
Subaşı, N., & Çilingiroğlu, N. (2003). Bir tıp fakültesi I. Sınıf öğrencilerinin psikiyatrik hastalarla ilgili duygu ve düşünceleri. 10. Ulusal Sosyal Psikiyatri Kongresi, 68.
Türkiye İstatistik Kurumu. http://www.tuik.gov.tr. Erişim tarihi: Mayıs 12, 2014.
Üçok, A. (2003). Şizofreni hastası neden damgalanır? Klinik Psikiyatri, 1:3-8.
Wahl, O.F., Susin, J., Kaplan, L., Lax, A., & Dayna, Z. (2011). Changing knowledge and attitudes with a middle school mental health education curriculum. Stigma Research and Action, 1: 44–53.
Watson, A.C., Otey, E., Westbrook, A.H., Qardner, A.L., Lamb, T.A., Corrigan P.W., Fenton, W.S. (2004). Changing middle schoolers' attitudes about mental illness through education, Schizophrenia Bulletin, 30: 563-572.
World Health Organization. Adolescent Sexual and Reproductive Health. http://www.who.int/ reproductive-health/adolescent/. Erişim tarihi: Ekim 19, 2008.
World Health Organization. The World Health Report 2006. Working Together for Health. http://www.who.int/whr/2006/whr06_en.pdf. Erişim tarihi: Mayıs 29, 2017.
Yüksel, G.E., & Taşkın, E.O. (2005). Türkiye’de hekimler ve tıp fakültesi öğrencilerinin ruhsal hastalıklara yönelik tutum ve bilgileri. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 6: 113- 121.