GİRESUN İLİ ÇAMOLUK İLÇESİNDE YÜKSEK TÜNELDE YETİŞTİRİLEN BAZI ÇİLEK ÇEŞİTLERİNİN VERİM VE KALİTE ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ

Bu çalışma, Giresun İli Çamoluk İlçesi Gücer köyünde plastik örtülü yüksek tünelde yürütülmüştür. Denemede kısa gün çeşitlerinden Camarosa, Fortuna ve Mojave, nötr–gün olarak San Andreas olmak üzere dört farklı çilek çeşidi kullanılmıştır. Bu çalışmada; ilk çiçeklenme 27 Şubat–11 Mart arasında gerçekleşmiş olup, en erken Camarosa, en geç Mojave çeşidinde gözlemlenmiştir. Hasat başlangıcı 20 Nisan ile 9 Mayıs arasında olup çeşitler arasında değişiklik göstermiş, en erken hasat Camarosa’dan elde edilmiştir. Denemede hasat 29 Eylül–28 Ekim arasında gerçekleşmiştir. Bitki başına en yüksek verim 516. g/bitki, en büyük meyve 18.8 g, en yüksek suda çözünen kuru madde miktarı 7.2 ile San Andreas çeşidinden, en düşük verim Fortuna çeşidinden (370 g/bitki), en düşük SÇKM 6.0 ile Camarosa çeşidinden elde edilmiştir. Denemede C vitamini bakımından en yüksek değer Fortuna çeşidinden (101 mg 100 g⁻¹) alınmıştır. Bu çalışma sonucunda kullanılan 4 çeşit için elde edilen verilere göre verim, meyve büyüklüğü ve SÇKM bakımından San Andreas çeşidi önerilir ve Çamoluk İlçesinin ticari çilek yetiştiriciliği bakımından önemli bir potansiyele sahip olduğu söylenebilir.

INVESTIGATION ON YIELD AND SOME CHARACTERISTICS OF STRAWBERRY CULTIVARS UNDER HIGH TUNNEL LOCATED IN ÇAMOLUK, GIRESUN

This study was conducted under plastic high tunnel in the village of Gücer in the district of Çamoluk in the city of Giresun between 2014 and 2016. During the study, four different strawberry types including short day types such as Camarosa, Fortuna and Mojave as well as San Andreas as a neutral day type were used. According to the results of the study, the first blooming took place between 27ᵗʰ February and 11ᵗʰ March and the earliest was observed in the species of Camarosa whereas the latest one was noticed in Mojave. The beginning of the harvest period showed some differences among the species between 20ᵗʰ April and 9ᵗʰ May. The earliest harvest was made from Camarosa species. The end of the harvest period was between 29ᵗʰ September and 28ᵗʰ October. The latest harvest was taken from Mojave. The highest yield was taken from San Andreas (516 g/plant) whereas the lowest belonged to Fortuna (369 g/plant). As for fruit weight, the highest one was found as San Andreas (18.8 g) while the lowest one was among Mojave (15.6 g). In terms of the amount of total soluble solid, the highest was from the type of San Andreas with 7.2% whilst the lowest one was from Camarosa with 6.0%. The vitamin C ratio was from Fortuna (101 mg 100 g⁻¹) to Camarosa (96.8 mg 100 g⁻¹). As a result, San Andreas Cultivar was promising in terms of yield, berry weight and TSS. It was seen that Çamoluk has a significant potential for strawberry cultivation.

PDF

___

1. Adak, N., Pekmezci, M., 2011. Farklı fide tipleri ve yetiştirme ortamlarının topraksız kültür çilek yetiştiriciliği üzerine etkileri. Tarım Bilimleri Dergisi 17:269-278. 2. Ağaoğlu, Y.S., Gerçekçioğlu, R., 2013.
Üzümsü meyveler. Tomurcukbağ Ltd. Şti. Eğitim Yayın No:1. Ankara.
3. Akaroğlu, Ş.N., 2007. Aydın ili Sultanhisar ilçesi koşullarında yetiştirilen bazı çilek çeşitlerinin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Türkiye 5. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Erzurum, 528-530.
4. Alan, F., 2013. Bazı nötr gün çilek (Fragaria × ananassa) çeşitlerinin Kayseri koşullarındaki performanslarının belirlenmesi üzerine araştırmalar (Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı.
5. Anberg, M., Nystrom, C., Castenson, S., 1993. Evaluation of Heat conduction micro colorimetry in pharmaceutical stability studies 7. Oxidation of Ascorbic Acid in Aqueous Solution. Int. J. Pharm. 90:19-33.
6. Balci, G., Demirsoy, H., 2008. Effect of organic and conventional growing systems with different mulching on yield and fruit quality in strawberry cvs. sweet Charlie and Camarosa. Biological Agriculture & Horticulture 26:121-129.
7. Cecatto, A.P., Calveto, E.O., Nienow, A.A., Costa, R.C., Mendonça, H.F.C., Pazzinato, A.C., 2013. culture systems in the production and quality of strawberry cultivars. Acta Scientiarum Agronomy 471- 478.
8. Cengiz, Ö., Aslantaş, R., 2007. Erzurum şartlarında yetiştirilen çileğin verim kalitesinin sezon içerisindeki değişimi ve bu özelliklerin iklim verileri ile ilişkisinin belirlenmesi. Türkiye 5. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Erzurum, 852-857.
9. Chen, D., 2013. The effect of heat on fruit size of day-neutral strawberries. A Thesis Presented to the University of Guelph. Canada.
10. Çekiç, Ç., Güneş, M., Gerçekçioğlu, R., 2003. Bazı çilek çeşitlerinin tokat ekolojisine adaptasyon özelliklerinin belirlenmesi. Ulusal Kivi ve Üzümsü Meyveler Sempozyumu, Ordu, 221-225.
11. Demirsoy, L., Öztürk, A., Serçe, S., 2012. Çileklerde (Fragaria) çiçeklenme ile fotoperiyot arasındaki ilişkiler. Anadolu Tarım Bilim Dergisi 27(2):110-119.
12. Erdoğan, Ü., Pırlak, L., 2009. Çoruh vadisinde örtü altı yetiştiriciliğine uygun çilek çeşitlerinin ve dikim zamanlarının belirlenmesi. 3. Ulusal Üzümsü Meyveler Sempozyumu, Kahramanmaraş, 223-232.
13. FAO, 2017. Food and Agricultural Organization of the United Nations (www. fao.org/faostat; Erişim Tarihi: 02.09.2019).
14. Galetta, G.J., Bringhurst, R.S., 1990. Strawberry management. In: Galetta, G.J., Himelrick, D. (eds.). Small Fruit Crop Management. Prentice-Hall, Englewood Cliffs, NJ, 83-156.
15. Gidemen, F., 2003. Amik ovası koşullarında bazı çilek çeşitlerinin gösterdikleri özellikler (Yüksek Lisans Tezi). Mustafa Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri, Hatay.
16. Günay, S., 2004. Çanakkale koşullarına uygun (Fragaria spp.) çeşitlerinin belirlenmesi üzerine araştırmalar (Yüksek Lisans Tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Çanakkale.
17. .Hakala, M., Lapvetelainen, A., Huopalathi R., Kallio, H., Tahvonen, R., 2003. Effects of varieties and cultivation conditions on the composition of strawberries. Journal of Food Composition and Analysis. 16:67-80.
18. Hancock, J.F., 1999. Strawberries. Crop Production Science in Hoticulture, ISBN:0-85199-339-7.
19. Helman, E.W., Travis, J.D., 1988. Growth inhibition of strawberry at high temperatures. Adv. Strawberry Prod. 7:36- 38.
20. İslam, A., Cangi, R., Yılmaz, C., Özgüven, A.I., 2003. Bazı çilek çeşitlerinin ordu ekolojisine adaptasyonu üzerine araştırmalar. Ulusal Kivi ve Üzümsü Meyveler Sempozyumu, Ordu, 217-220.
21. İslam, A., Çerçi, N., Çotala, A., 2017. Sivas ili Ulaș ilçesinde yetiştirilen bazı çilek çeşit ve tiplerinin performanslarının belirlenmesi. Bahçe 46(1):237-242.
22. İştar, A., Güleryüz, M., Şen., S.M., 1983. Erzurum koşullarında çilek yetiştiriciliği üzerine araştırmalar. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 14(3-4):1-12.
23. Kadıoğlu, Z., Aslantaş, R., Albayrak, M., Vurgun, H., Esmek, İ., Albayrak, S., 2009. Erzincan şartlarında yaz dikiminde yetiştirilen bazı çilek çeşitlerinin verim ve kalitelerinin belirlenmesi. 3. Ulusal Üzümsü Meyveler Semp., Kahramanmaraş, 33-44.
24. Kaleci, N., Günay, S., 2006. Çanakkale koşullarında yetiştirilen bazı çilek çeşitlerinin fenolojik, pomolojik ve verim özelliklerinin belirlenmesi. Bahçe 35(1- 2):47-54.
25. Kandemir, A., 2016. Bazı çilek çeşitlerinin örtüaltında performanslarının belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Samsun.
26. Kaplan, N., 1999. Güneydoğu Anadolu bölgesine uygun çilek çeşitlerinin seçimi. Türkiye 3. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Ankara, 804-808.
27. Karaçalı, İ., 2002. Bahçe ürünlerinin muhafaza ve pazarlaması. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, 494:483.
28. Karaduva, L., Bilgener, Ş.K., 1994. Samsun ekolojik koşullarında çileklerde yaz dikim zamanının belirlenmesi üzerine bir araştırma. Ondokuz Mayıs Üniv. Ziraat Fak. Dergisi 9:1-11.
29. Kaşka, N., Çınar, A., Eti, S., 1984. Adana ve Pozantı’da yetiştirilen fidelerin çileklerde erkencilik, verim ve kalite üzerine etkileri. Doğa Bilim Dergisi 8(3):259-264.
30. Kaşka, N., Paydaş, S., Özgüven, A.I., Özdemir, E., 1988. Alata (İçel)’da yeni bazı çilek çeşitleri üzerinde araştırmalar. Doğa Tarım ve Ormancılık 12(1):1-10.
31. Konarlı, O., 1968. Çilek çeşit denemesi. Yalova Bahçe Kültürleri Araştırma Eğitim Merkezi Dergisi 1:26-32.
32. Kramer, S., Stoyan, I., 1986. Formation of runners and young plants as a varietal characteristic in strawberry (Fragaria × ananassa Duch.). Archiv fur Gartenbau 34(7):379-388.
33. Kurnaz, Ş., Çelik, H., Demirsoy, H., 1992. Yaz dikim yöntemiyle bazı çilek çeşitlerinin Karadeniz bölgesine adaptasyonlarının araştırılması. Türkiye 1. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, İzmir, 245-246.
34. Maheshgowda, B.M., Madaiah, D., Dinesh, K.M., Shivkumar, B.S., Ganapathi, M., 2016. Performance of strawberry (Fragaria × ananassa Duch.) genotypes for yield, quality and biochemical traits under naturally ventilated polyhouse conditions. National Academy of Agricultural Science 34(5):1233-1235.
35. Menzel, C.M., Smith, L., 2012. Effect of time of planting and plant size on the productivity of ‘Festival’ and ‘Florida Fortuna’ strawberry plants in a subtropical environment. Australia 330-337.
36. Mısır, D., 2016. Bazı çilek çeşitlerinin adaptasyonu (Yüksek Lisans Tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri, Samsun.
37. Özbahçali, G., 2014. Bazı çilek çeşitlerinin (Fragaria × ananassa Duch.) Erzurum ekolojisindeki performanslarının belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Erzurum.
38. Özdemir, E., Gündüz, K., Serçe, S., 2007. Yeni bazı çilek çeşitlerinin amik ovası koşullarına uyumu. Türkiye 5. Ulusal Bahçe Bitkileri Kong., Erzurum, 1:20-31.
39. Özdemir, E., Gündüz, K., Şehitoğlu, M., 2003. Yayladağı (Hatay) koşullarında yetiştirilen bazı çilek çeşitlerinin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Türkiye 4. Ulusal Bahçe Bitkileri Kong., 301-302.
40. Özgüven, A.I., Yılmaz, C., 2003. Adana ekolojik koşullarında bazı Kaliforniya çilek çeşitlerinin adaptasyonu. Ulusal Kivi ve Üzümsü Meyveler Sempozyumu, Ordu, 208-212.
41. Paydaş, S., Kaşka, N., 1992. melezleme ıslahı yoluyla elde edilen bazı umutlu çilek çeşit adaylarının Adana ve Pozantı ekolojik koşullarındaki performansları. Türkiye 1. Ulusal Bahçe Bitkileri Kong., İzmir, 535-539.
42. Poppe, S., 2013. Producing Strawberries Throughout the growing season in low tunnels. North American Strawberry Growers Association Annual Report.
43. Ram, R. B., Dwivedi, A.K., Yadav, A.K., 2005. Effect of various mulches on growth, flowering, fruiting, yield and quality of strawberry (Fragaria × ananassa Duch.) cv. chandler. Bioved. 16(1/2):61-64.
44. Renquist, A.R., Breen, P.J., Martin, L.W., 1982. Influences of water status and temperature on leaf elongation in strawberry. Scientia Hort. 18:77-85.
45. Serçe, S., Özdemir, E., Gündüz, K., Saraçoğlu, S., Kaya, C., Özgen, M., 2012. Bazı çilek çeşitlerinin Antakya koşullarında cam seradaki verim ve meyve kalite özelliklerinin belirlenmesi. 4. Ulusal Üzümsü Meyveler Semp. Antalya, 432-440.
46. Shaw, D.V., 1988. Genotypic variation and genotypic correlation for sugars and organic acids of strawberries. J. Am. Soc. Hort. Sci. 113:770-774.
47. Sistrunk, W.A., Morris, J.R., 1985. Strawberry quality: influence of cultural and environmental factors. In Evaluation of Quality of Fruits and Vegetables. H.E. Pattee ed. AVI Publishing Co. Westport. CN.
48. Sone, K., Mochizuki, T., Noguchi, Y., 1999. Variations in ascorbic acid content among strawberry cultivars and their harvest times. Journal of the Japanese Society for Hort. Science 68:1007-1014.
49. Sukupien, K., Osmianski, J., 2004. Comparison of six cultivars of strawberries (Fragaria × ananassa Duch.) grown in Northwest Poland. European Food Research and Technology 219:66-70.
50. TÜİK, 2016. Türkiye İstatistik Kurumu Veri Tabanı (www.tüik.gov.tr; Erişim Tarihi: 02.09.2019).
51. Türemiş, N., 2002. All season strawberry growing with day-neutral cultivars. Proc. 4. Ins. Strawberry Symp. Eds. T. Hietaranta et al. Acta Hort. 567, ISHS: 199-206.
52. Wang, S., Camp, M.J., 2000. Temperatures after bloom affect plant growth and fruit quality of strawberry. Scienta Horticulturae 85:183-199.
53. Yılmaz H., Aşkın, M.A., 1999. Van ekolojik koşullarında yaz ve ilkbahar dikimlerinin bazı çilek çeşitlerindeki verim ve kalite kriterlerine etkisi üzerinde araştırmalar. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 9(1):9-15.