Dilek SOYSAL, Leyla DEMİRSOY, Hüsnü DEMİRSOY

BAZI ÇİLEK ÇEŞİTLERİNİN SAMSUN EKOLOJİSİNDE VERİM VE KALİTE ÖZELLİKLERİ

Çalışma, 2015–2016 yılında Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Araştırma ve Uygulama bahçesinde yürütülmüştür. Deneme, bazı kısa gün (‘Camarosa’, ‘Rubygem’, ‘Festival’, ‘Fortuna’, ‘Amiga’) ve nötr gün (‘Monterey’, ‘Albion’, ‘San Andreas’, ‘Sweet Ann’) çilek çeşitlerinin yaz dikim yöntemiyle performanslarını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma tesadüf parselleri deneme desenine göre 4 tekerrürlü olarak kurulmuş ve her tekerrürde 20 bitki kullanılmıştır. Denemede dikimler 8–10 Temmuz 2015’te frigo fideler kullanılarak yapılmıştır. Araştırmada en erken çiçeklenme ‘Festival’ (8 Mart), en geç çiçeklenme ‘Sweet Ann’ (23 Mart) çeşidinde gerçekleşmiştir. Denemede ilk hasat çeşitlere göre değişmekle birlikte 19 Nisan–3 Mayıs tarihlerinde yapılmıştır. Hasat süresi çeşitlere göre değişmekle birlikte 81–105 gün devam etmiştir. Denemede en yüksek pazarlanabilir meyve verimi (489.4 g/bitki) ve en iri meyveler (17.6 g) ‘Sweet Ann’ çeşidinden elde edilmiştir. En sert meyveler ‘Camarosa’ (0.51 kg/cm²) ve ‘San Andreas’(0.49 kg/cm²) çeşitlerinde belirlenmiştir. Denemede küçük meyve sayısı en fazla ‘Fortuna’ (%7.1) en az ise ‘Sweet Ann’ (%1.5) çeşidinde belirlenmiştir. Bozuk şekilli meyve oranı en fazla ‘Camarosa’ (%11.8), en az ise ‘Fortuna’ (%2.9) çeşidinde saptanmıştır. Denemede en fazla gövde sayısı ‘Amiga’ (6.5 adet/bitki) çeşidinden elde edilmiştir. SÇKM, asitlik ve meyve renk değerleri bakımından çeşitler arasında istatistiki anlamda bir fark bulunmamıştır.

YIELD AND QUALITY CHARACTERISTICS OF SOME STRAWBERRY VARIETIES

The study was conducted in Samsun Ondokuz Mayıs University, Faculty of Agriculture, Research and Application orchard in 2015–2016. The experiment, was carried out to determine the performance of some short day (‘Camarosa’, ‘Rubygem’, ‘Festival’, ‘Fortuna’, ‘Amiga’) and day–neutral (‘Monterey’, ‘Albion’, ‘San Andreas’, ‘Sweet Ann’) strawberry varieties with summer planting method. The study was established with a randomized plot design with four replications and twenty plants were used in each replicate. In the experiment, frigo plants were planted on 8–10 July 2015. The earliest flowering took place in the ‘Festival’ (March 8) and the latest flowering ‘Sweet Ann’ (March 23). In the experiment, the first harvest was started 19 April–3 May depending on the variety. The harvest season was 81–105 days. The highest marketable fruit yield (489.4 g/plant) and the largest fruits (17.6 g) were obtained from ‘Sweet Ann ‘cultivar. The highest fruit firmness was obtained from ‘Camarosa’ (0.51 kg/cm²) and ‘San Andreas’ (0.49 kg/cm²). In the experiment, the number of small fruits was determined at ‘Fortuna’ (7.1%) and at least ‘Sweet Ann’ (1.5%) cultivar. The ratio of distorted fruit was the highest in ‘Camarosa’ (11.8%) and the least in ‘Fortuna’ (2.9%). In the experiment, the highest number of crown stems was obtained from ‘Amiga’ (6.5 units/plant). There were no statistical differences among the varieties in terms of SSC, acidity, and fruit color values.

PDF

___

1. Kaşka, N., Yazgan, A., Pekmezci, M., Konarlı, O., Yalçın, O., 1979. Çilekler değişik yaz ve kış dikim zamanlarının turfanda çilek üretimi ve verimi üzerine etkileri. TÜBİTAK Yayın No: 417, TOAG, Seri No:88, 80s.
2. Özvardar, S., Önal, K., 1992. Ege bölgesine uygun çilek çeşitleri. Anadolu (1):73-94.
3. Paydaş, S., Gübbük, H., Aydın, A., 1992. Yaz ve kış dikim sistemleriyle yetiştirilen beş çilek çeşidinin Anamur ekolojik koşullarına adaptasyonları. Derim 9(3):108-116.
4. Kaşka, N., Türemiş, N., Kafkas, S., 1995. Çileklerde tüplü ve frigo fide kullanımının yüksek tünelde meyve üretimi üzerine etkileri. Türkiye 2. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 3-6 Ekim, Adana, 1(Meyve):311- 316.
5. Yılmaz, H., Aşkın, M.A., 1995.Tufts ve Vista çilek çeşitlerinin Van ekolojisinde açıkta ve yüksek tünel altında iki yıllık performansları üzerine bir araştırma. Türkiye 2. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi 3-6 Ekim, Adana, 1:297-300.
6. Türemiş, N., 2002. All season strawberry growing with day-neutral cultivars. Acta Hortic. 567(1):199-202.
7. İslam, A., Cangi, R., Yılmaz, C., Özgüven, A.I., 2003. Bazı çilek çeşitlerinin Ordu ekolojisine adaptasyonu üzerine araştırma. Ulusal Kivi ve Üzümsü Meyveler Semp., 23-25.10.2003, Ordu, 217-220.
8. Çekiç, Ç., Güneş, M., Gerçekçioğlu, R., 2003. Bazı çilek çeşitlerinin Tokat ekolojisine adaptasyon özelliklerinin belirlenmesi. Ulusal Kivi ve Üzümsü Meyveler Sempozyumu, 23-25.10.2003, Ordu, 221-225.
9. Macit, İ., Koç, A., Akbulut, M., 2006. Bazı çilek çeşitlerinin Samsun sahil koşullarında verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. 2. Ulusal Üzümsü Meyveler Semp., Tokat.
10. Saraçoğlu, O., Çelik, F., Özgen, M., 2012. Tokat-Kazova koşullarında yetiştirilen çileklerde farklı dikim zamanlarının verim ve kalite kriterlerine etkisi. 4. Ulusal Üzümsü Meyveler Sempozyumu, 3-5 Ekim, Antalya, 22s.
11. Gündüz, K., Özdemir, E., 2012. Farklı yetiştirme yerlerinin bazı çilek genotiplerinin erkencilik indeksi, verim ve meyve kalite özellikleri üzerindeki etkileri. Ege Üniv. Ziraat Fak. Dergisi 49(1):27-36.
12. Ruan, J., Lee, Y.H., Yeoung, Y.R., 2013. Flowering and fruiting of day-neutral and ever bearing strawberry cultivars in highelevation for summer and autumn fruit production in Korea. Hort. Environ. Biotechnol. 54:109-120.
13. Karaduva, L., Bilgener, Ş.K., 1994. Samsun ekolojik koşullarında çileklerde yaz dikim zamanının belirlenmesi üzerine bir araştırma. OMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi 9(3):1-11.
14. Öztürk, A., Demirsoy, L., 2004. Değişik gölgeleme uygulamalarının Camarosa çilek çeşidinde verim ve büyüme üzerine etkileri. Bahçe 33(1-2):39-49.
15. Balcı, G., 2012. Organik çilek yetiştiriciliğinde farklı organik atıkların verim ve kalite üzerine etkileri (Doktora Tezi). OMÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, 122s.
16. Hondelman, W., 1965. Investigations on breeding for yield in the garden strawberry, Fragaria ananassa Duch. (In: German). Pflanzensuchtung 19:137-139.
17. Scot, D.H., Lawrence, F.J., 1975. Strawberries. In: Janick, J., Moore, J.N. (Eds). Advences in Fruit Breeding, 71-97. Purdue Press. Lafayette, Indiana.
18. Moore, J.N., Sistrunk, W.A., 1980. Breeding strawberries for superior fruit quality. The Strawberry Cultivars to Marketing (Ed: N.F. Chielders). Gainesville Florida, pp:149-155.
19. Demirsoy, L., Demirsoy, H., Bilgener, Ş., 1999. Bazı çilek çeşitlerinin Samsun’un Ayvacık ilçesinde adaptasyonlarının araştırılması. Karadeniz Bölgesinde Tarımsal Üretim ve Pazarlama Semp., 15- 16 Ekim, Samsun, 227-231.
20. Akça, İ., Saruhan, I., Yiğit, Ş., Demirsoy, H., Demirsoy, L., 2017. Determination of food preference of Tetranychus urticae Koch (Acari: Tetranychidae) in different strawberry varieties. Int. J. Agriculture Innovations and Research 6(2):348-350.