Kapadokya Bölgesine Gelen Ziyaretçilerin Coğrafi İşaretli Ürünleri Bilme Durumlarının Gastronomik Destinasyon Algısı Üzerindeki Etkisi

Bu araştırma, Kapadokya Bölgesi’ne gelen ziyaretçilerin coğrafi işaretli ürünleri bilme durumlarının gastronomik destinasyon algıları üzerinde etkili olup olmadığını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Mevcut araştırmanın evrenini 2018 yılı Nisan-Ağustos ayları arasında coğrafi işaret ile tescilli ürünlerin bulunduğu ve sınırları Kapadokya Bölgesi’nde yer alan Kayseri ve Nevşehir illerine gelen ziyaretçiler oluşturmaktadır. Örneklem çapı ise ziyaretçilerden kolayda örnekleme yoluyla seçilen 441 katılımcıdan oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak anket formu kullanılmıştır. Çalışmada elde edilen istatistiki verilere ilişkin tanımlayıcı istatistiklere bakılmış, veriler basit regresyon analizi ve korelasyon analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda Kapadokya Bölgesi’ne gelen ziyaretçilerin coğrafi işaretli ürünleri bilme durumları ile gastronomik destinasyon algıları arasında istatistiki olarak anlamlı ve pozitif yönlü bir ilişki olduğu tespit edilmiştir.

The Effect of Geographical Indication Product Knowledege of Visitors To Cappadocia on The Gastronomic Destination Perception

This research was carried out to determine whether the visitors who come to the Cappadocia Region know registered products with geographical indication have an impact on their perception of gastronomic destinations. The population of the research consists of visitors coming to Kayseri and Nevsehir provinces, which have products with a geographical indication and whose borders are located in Cappadocia Region between April and August 2018. The sample consists of 441 participants selected through convenience sampling method. In the research, a questionnaire form was used as a data collection tool. Descriptive statistics related to the data obtained in the study were examined, the data were analyzed using simple regression analysis and correlation analysis. As a result of the research, it has been determined that there is a statistically significant and positive relationship between visitors' knowledge of geographically registered products and their perceptions of gastronomic destinations.

___

  • Akın, E.B. (2006). Coğrafi işaret olarak tescil edilmiş Malatya kayısısının teknolojik özellik- lerinin saptanması ve gıda güvenliği açısından araştırılması. Yayınlanmış Doktora Tezi, Hacet- tepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, An- kara.
  • Alonso, A.D., Liu, Y. (2011). The potential for marrying local gastronomy and wine: the case of the ‘fortunate ıslands’. International Journal of Hospitality Management, 30(4), 974-981.
  • Aydoğdu, A., Özkaya-Okay, E., Köse, Z. C. (2016). Destinasyon tercihinde gastronomi tu- rizminin önemi: Bozcaada örneği, Uluslarara- sı Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(2), 120-132.
  • Bessiere, J. (1998). Local development and heritage: traditional food and cuisine as tourist attractions in rural areas. Sociologia Ruralis, 38(1), 21-34.
  • Bezirgan, M., Koç, F. (2014). Yerel mutfakla- rın destinasyona yönelik aidiyet oluşumuna et- kisi: Cunda Adası örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(34), 917-928.
  • Bojnec, S. (2006). Tourism development in rural areas. Österreichische Gesellschaft Für Agrarökonomie, Tagungsband, 79-80. https:// oega.boku.ac.at/fileadmin/user_upload/Ta- gung/2006/06_Bojnec_tourism.pdf
  • Bucak, T., Ateş, U. (2014). Gastronomi turiz- minin il turizmine etkisi: Çanakkale örneği. International Journal of Social Science, 28(2), 315-328
  • Bulut, A. (2013). Coğrafi işaretler ve kırsal kal- kınma: Ezine Peyniri örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanak- kale.
  • Ceyhun-Sezgin, A. (2016). Coğrafi işaretli ürünlerin gastronomi turizmine yansımaları. I. Ulusal Alternatif Turizm Kongresi, 7-9 Nisan 2016, Erzincan. 350-356.
  • Cohen, E., Avieli, N. (2004). Food in tourism: attraction and impediment. Annals of Tourism Research, 31(4), 755-778.
  • Çolak, O. (2009). Turistik ürün çeşitlendirme kapsamında kırsal turizm ve kırsal turizm işlet- meciliği: Şirince örneği. Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
  • Du Rand, G., Heath, E. (2006). Towards a fra- mework for food tourism as an element of des- tination marketing, Current Issues in Tourism, 9(3), 206-234.
  • Du Rand, G.E., Heath, E., Alberts, N. (2003). The role of local and regional food in destinati- on marketing: a south african situation analysis. Journal of Travel & Tourism Marketing, 14(3- 4), 97-112.
  • Duman, S. (2019). Kastamonu’ya gelen kayak turistlerinin coğrafi işaretli ürün algısı. Yüksek Lisans Tezi, Kastamonu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kastamonu.
  • Durlu Özkaya, F., Sünnetçioğlu, S., Can, A. (2013). Sürdürülebilir gastronomi turizmi hareketliliğinde coğrafi işaretlemenin rolü. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 1(1), 13-20.
  • Ertan, A. (2010). Prestijli tarım ürünlerinin pa- zarlanmasında kalite ve coğrafi işaret kavramlarının tutundurulması ve bu bağlamda tarım sa- tış kooperatiflerinin önemi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(12), 157-170.
  • Giray, H., Özkan, F.Z., Oran, H. (2012). Ye- rel Ürünlerin Ekonomik Kalkınmadaki Önemi. Verimlilik Dergisi, 4, 109-115.
  • Gökdeniz, A., Erdem, B., Dinç, Y., Çelik Uğuz, S. (2015). Gastronomi turizmi: Ayva- lık’ta yerli turistler üzerinde görgül bir araştır- ma. Journal of Tourism and Gastronomy Stu- dies, 3(1), 14-29.
  • Gönenç, S. (2007). Coğrafi işaretlerin koruyu- cu mekanizmasını engelleyen faktörler. Gıda Mühendisliği Dergisi, 10(25), 45-54.
  • Güzel-Şahin, G., Ünver, G. (2015). Destinas- yon pazarlama aracı olarak gastronomi turizmi: İstanbul’un gastronomi turizmi potansiyeli üze- rine bir araştırma. Journal of Tourism and Gast- ronomy Studies, 3(2), 63-73.
  • Green, G.P., Dougherty, M.L. (2008). Loca- lizing linkages for food and tourism: culinary tourism as a community development strategy. Community Development, 39(3), 148-158.
  • Hall, C.M., Mitchell, R.D. (2001). Wine and Food Tourism. Brisbane: John Wiley.
  • Hall. C.M., Sharples, L., Mitchell, R., Maci- onis, N., Cambourne, B. (2003). Food tourism around the world: development, management and markets. Oxford: Butterworth Heinemann.
  • Ilıcalı, G. (2005). Coğrafi işaretler, coğrafi işa- retlerde denetim ve denetimde akreditasyonun önemi. Ankara Üniversitesi, Avrupa Topluluk- ları Araştırma Uygulama Merkezi (ATAUM), 36. Dönem Avrupa Birliği Temel Eğitim Prog- ramı Semineri, Ankara.
  • Kan, M. (2011). Yerel Düzeyde Ekonomik Kal- kınmada Coğrafi İşaretlerin Kullanımı ve Etki- si: Akşehir Kirazı Araştırması. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Kan, M., Gülçubuk, B. (2008). Kırsal ekono- minin canlanmasında ve yerel sahiplenmede coğrafi işaretler. VIII. Tarım Ekonomisi Kong- resi, 25-27 Haziran 2008, Bursa.
  • Kan, M., Gülçubuk, B., Küçükçongar, M. (2012). Coğrafi işaretlerin kırsal turizmde kul- lanılma olanakları. KMÜ Sosyal ve Ekonomı̇k Araştırmalar Dergı̇si, 14(22), 93-101.
  • Karakulak, Ç. (2016). Coğrafi işaretleme yo- luyla gastronomik kimlik oluşturma ve gastro- nomik kimliğin destinasyon pazarlamasındaki rolü: Trakya örneği. Yüksek Lisans Tezi, Muğ- la Sıtkı Koçman Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
  • Kayseri İl Kültür ve Turizm Müdürlü- ğü, (2022). İstatistiklerle Kayseri›de Kültür ve Turizm. http://www.kayserikultur.gov.tr/ TR-183048/istatistiklerle-kayseri39de-kul- tur-ve-turizm.html
  • Keskin, H. (2019). Coğrafi işaretli yöresel gıdaların turistik destinasyon pazarlaması- na etkileri-Balıkesir ili örneği. Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
  • Long, L. (2004). Culinary tourism: exploring the other through food. Lexington: The Univer- sity Press of Kentucky, 20-21.
  • Meral, Y., Şahin, A. (2013). Tüketicilerin coğrafi işaretli ürün algısı: Gemlik zeytini örne- ği. KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi. 16(4), 16-24.
  • Mercan, G.O., Üzülmez, M. (2014). Coğrafi işaretlerin bölgesel turizm gelişimindeki önemi: Çanakkale ili örneği. Dokuz Eylül Üniversite- si İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 29(2), 67-94
  • Nanayakkara, T. (2011). Role of intellectual property in enhancing the competitiveness of the tourism industry. https://www.wipo.int/export/ sites/www/sme/en/tourism/tourism_ip.pdf
  • Nevşehir Valiliği (2022). İlimizin Kültür ve Turizmi. http://www.nevsehir.gov.tr/kurumlar/ nevsehir.gov.tr/ilimizrehber/2018yeni/turizm. pdf
  • Nizam, D. (2011). Coğrafi işaretler ve küresel piyasalarda yerelleşen tarım ürünleri: Ege pa- muğu logosu üzerine bir saha çalışması, Prak- sis, 25, 87-116.
  • Oğuz, Z. (2016). Yerel değerlerin turizm ürü- nüne dönüştürülmesinde coğrafi işaretlerin kullanımı: Siirt ili örneği. Yüksek Lisans Tezi, Mardin Artuklu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mardin.
  • Orhan, A. (2010). Yerel değerlerin turizm ürü- nüne dönüştürülmesinde, coğrafi işaretlerin kullanımı: İzmit Pişmaniyesi örneği. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 21(2), 244-254.
  • Peterson, R.A. (1994). A meta-analysis of Cronbach’s coefficient alpha. Journal of Con- sumer Research, 21, 381-391.
  • Richards G. (2002). Gastronomy: an essential ıngredient in tourism production and consump- tion, In: Hjalager, A.M. and Richards, G. (Eds.), Tourism and Gastronomy, London: Routledge, 3-20.
  • Sünnetçioğlu, S., Can, A., Durlu Özkaya, F. (2012). Yavaş turizmde coğrafi işaretlemenin önemi. 13. Ulusal Turizm Kongresi, 6-9 Aralık, 2012, Antalya. 953-962
  • Şahin, A., Meral, Y. (2012). Türkiye’de coğrafi işaretleme ve yöresel ürünler. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 2, 88-92.
  • Şentürk, B. (2011). Coğrafi işaretlerin ekono- mik etkileri: mikro ve makro açıdan bir değer- lendirme. Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversi- tesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
  • Temiz, T. (2019). Konya örneğinde coğrafi işaretli ürünlerin gastronomi turizmi açısından önemi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversite- si, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Türk Patent ve Marka Kurumu (2022). Tür- kiye’nin Çoğrafi İşaretleri. https://ci.turkpatent. gov.tr/
  • Türkay, O. ve Genç, K. (2017). Gastrono- mi turizmi. İçinde: Sarıışık, M. (Editör). Tüm Yönleriyle Gastronomi Bilimi. Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Yamane, T. (2001). Temel Örnekleme Yöntem- leri (Çev. Esin,A., Bakır,M.A., Aydın.C., Gür- büzsel,E.). İstanbul: Literatür Yayın.
  • Yenipınar U., Köçker H., Karacaoğlu S. (2014). Turizmde yerel yiyeceklerin önemi ve coğrafi işaretleme: Van Otlu Peyniri. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 2(2), 13-23.
  • Zuluğ, A. (2010). Coğrafi işaretli gıdalara iliş- kin tüketici tercihleri üzerine bir araştırma: İs- tanbul örneği. Doktora Tezi, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. İzmir