Erhan ÖZTÜRK, Mehmet Zeki KOÇAK, Ahmet Metin KUMLAY

Zilan Vadisi’indeToplanan (Van-Erciş) Yenen Yabani Mantar(Chlorophyllum agaricoides, Mycenastrum corium ve Paxina queletii)Örneklerindeki Ağır Metal İçeriklerinin Belirlenmesi

Doğal ortamda yetişen yabani, yenen mantarlar hem tür sayısı bakımından hem de besin değeri açısından önemli bir yere sahiptir. Yenenmantarların besin değerlerinin yüksek olması yanı sıra insan sağlığında da önemi büyüktür. Fakat mantarlar toprakta ve havadaki birçokağır metali bünyelerinde toplayabildiklerinden dolayı biyoindikatör olarak kullanılmaktadırlar. Bu çalışmada Van-Erciş sınırlarıiçerisinde bulunan Zilan Vadisi’inde toplanan Chlorophyllum agaricoides (Czern.) Vellinga, Mycenastrum corium (Guers.) Desv. vePaxina queletii Bres. mantar örneklerindeki bazı ağır metallerin (Mn, Zn, Fe, Mg, Co, Ni, Cu, Cr) iyon içeriklerini Atomik AbsorbsiyonSpektrofotometresi (AAS) cihazı kullanılarak belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma sonucunda mantar örnekleri için minimum vemaksimum ağır metal iyon konsantrasyonları tespit edilmiştir. Çalışılmış olan tüm mantar örneklerinde magnezyum (Mg) 1522,1 mg/kgile 2149,612 mg/kg arasında konsantrasyona sahip en yüksek mineral olarak belirlenmiş olup; farklı oranlarla kobalt (Co) ve demir (Fe)takip etmiştir. Çalışmadaki örneklerde en az miktarda mangan (Mn), nikel (Ni), krom (Cr) bakır (Cu) olarak tespit edilmiştir.

Heavy Metal Content in Wild-Edible Mushrooms (Chlorophyllum agaricoides, Mycenastrum corium and Paxina queletii) Collected from Zilan Valley (Van-Erciş)

Wild edible mushrooms grown in the natural environment have an important place in terms of both the number of species and theirnutritional value, exhibiting health-promoting properties for human beings. However, mushrooms are used as bio-indicators becausethey can accumulate many heavy metals in the soil and air. Herewith the study, some heavy metals, viz. Mn, Zn, Fe, Co, Ni, Cu, andCr were revealed in Chlorophyllum agaricoides, Mycenastrum corium and Paxina queletii, using Atomic Absorption Spectrophotometer(AAS). Also, in addition to the heavy metals, Mg content was also determined. Accordingly, minimum and maximum heavy metalconcentrations were reported. Of the analyzed metals, magnesium (Mg) was determined to be the highest mineral with a concentrationbetween 1522.1 mg/kg and 2149.612 mg/kg in all studied mushrooms samples.

PDF

___

Ángeles García, M., Alonso, J., Melgar, J.M. (2009). Lead in edible mushrooms: Levels and bioaccumulation factors. Journal of Hazardous Materials, 167, 777-783.
Andráš, P., Turisová, I., Krnáč, J., Dirner, V., Voleková-Lalinská, B., Buccheri, G., Jeleň, S. (2012). Hazards of heavy metal contamination at L’ubietová Cu-deposit (Slovakia). Procedia Environmental Sciences, 14, 3-21.
Barros, L., Calhelha, R. C., Vaz, J. A., Ferreira, I. C., Baptista, P., Estevinho, L. M. (2007). Antimicrobial activity and bioactive compounds of Portuguese wild edible mushrooms methanolic extracts. European Food Research and Technology, 225(2), 151-156.
Borovička, J., Řanda, Z., Jelínek, E. (2006). Antimony content of macrofungi from clean and polluted areas. Chemosphere, 64(11), 1837-1844.
Chen, X. H., Zhou, H. B., Qiu, G. Z. (2009). Analysis of several heavy metals in wild edible mushrooms from regions of China. Bulletin of Environmental Contamination and Toxicology, 83(2), 280.
Demirbaş, A. (2000). Accumulation of heavy metals in some edible mushrooms from Turkey. Food chemistry, 68(4), 415-419.
Demirbaş, A. (2001). Heavy metal bioaccumulation by mushrooms from artificially fortified soils. Food chemistry, 74(3), 293-301.
Demirel, K., Koçak, M. Z. (2016). Zilan Vadisi’nin (Erciş-VAN) Makrofungal Çeşitliliği. Mantar Dergisi, 7(2), 122-134.
Günç Ergönül, P., Akata, I., Kalyoncu, F., Ergönül, B. (2013). Fatty acid compositions of six wild edible mushroom species. The Scientific World Journal.
Işık. H., Bengü, A. Ş., Yılmaz, H. Ç., Türkekul, İ. (2021).Tokat'tan toplanan iki yenen doğal mantar (Pleurotus eryngii ve Lepista nuda) örneklerindeki ağır metal seviyeleri üzerine bir çalışma. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 8(1), 165-170.
Ita, B.N., Essien, J.P. ve Ebong, G.A. (2006). Heavy metal levels in fruiting bodies of edible and non-edible mushrooms from the Niger Delta Region of Nigeria. Journal of Agriculture & Social Sciences, 2(2), 84-87.
Kalač, P. (2009). Chemical composition and nutritional value of European species of wild growing mushrooms: a review. Food Chemistry, 113, 9-16.
Kulshreshtha, S., Mathur, N., Bhatnagar, P. (2014). Mushroom as a product and their role in mycoremediation. AMB express, 4(1), 1-7.
Akın, İ., Alkan, S., Kaşık, G. (2019). Çorum İli’nden toplanan Agaricaceae familyasına ait bazı mantarlarda ağır metal birikiminin belirlenmesi. Mantar Dergisi, 10(1), 48-55.
Järup, L. (2003). Hazards of heavy metal contamination. British Medical Bulletin, 68(1), 167-182.
Liu, B., Huang, Q., Cai, H., Guo, X., Wang, T., Gui, M. (2015). Study of heavy metal concentrations in wild edible mushrooms in Yunnan Province, China. Food Chemistry, 188, 294-300.
Ngai, P. H., Ng, T. B. (2004). A ribonuclease with antimicrobial, antimitogenic and antiproliferative activities from the edible mushroom Pleurotus sajor-caju. Peptides, 25(1), 11-17.
Nowacka, N., Nowak, R., Drozd, M., Olech, M., Los, R., Malm, A. (2014). Analysis of phenolic constituents, antiradical and antimicrobial activity of edible mushrooms growing wild in Poland. LWT-Food Science and Technology, 59(2), 689-694.
Orsine, J.V.C., Novaes, M.R.C.G. ve Asquieri, E.R. (2012). Nutritional value of Agaricus sylvaticus; mushroom grown in Brazil. Nutrición Hospitalaria, 27(2), 449-455.
Rhodes, C. J. (2014). Mycoremediation (bioremediation with fungi)– growing mushrooms to clean the earth. Chemical Speciation & Bioavailability, 26(3), 196-198.
Tzanakis, I. P., Oreopoulos, D. G. (2009). Beneficial effects of magnesium in chronic renal failure: a foe no longer. International urology and nephrology, 41(2), 363-371.
Semreen, M. H., Aboul-Enein, H. Y. (2011). Determination of heavy metal content in wild-edible mushroom from Jordan. Analytical letters, 44(5), 932-941.
Sevindik, M., Eraslan, C. E., Akgül, H. (2015). Bazı makrofungus türlerinin ağır metal içeriklerinin belirlenmesi. Ormancılık Dergisi, 11(2), 48-53.
Sevindik, M., Akgül, H., Akata, I., Altuntaş, D., Celal, B. A. L., Doğan, M. (2016). Macrolepiota procera (Scop.) Singer. Mantarının Ağır Metal İçeriklerinin ve Oksidatif Stres Durumunun Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 20(3), 504-508
Uzun, Y., Genccelep, H., Kaya, A., Akcay, M. E. (2011). The mineral contents of some wild edible mushrooms.
Ürünay, D. (2015). İstiridye Mantarı: Pleurotus ostreatus kullanılarak mikoremediasyon yöntemi ile topraktan ağır metal giderimi (Doctoral dissertation, Fen Bilimleri Enstitüsü).
Valverde, M.E., Hernández-Pérez, T. ve ParedesLópez, O. (2015). Edible mushrooms: Improving human health and promoting quality life. International Journal of Microbiology, 1-14.
Wang, X., Liu, H., Zhang, J., Li, T., Wang, Y. (2017). Evaluation of heavy metal concentrations of edible wild-grown mushrooms from China. Journal of Environmental Science and Health, Part B, 52(3), 178-183.