Eğirdir İlçesi (Isparta) İçin Kaya Düşmesi Duyarlılık Bölgelerinin Haritalandırılması

Türkiye, bulunduğu coğrafi konum ve atmosfer koşulları nedeniyle, doğal afetlerin çok sık görüldüğü bir ülkedir. Bu doğal afetler heryıl çok sayıda can ve mal kaybına neden olmaktadır. Ancak bu doğal afetlerin çoğunun önceden tahmin edilmesi mümkün değildir. Canve mal kaybının önüne geçilmesi için ilk önce yapılması gereken; bu doğa olaylarını iyi tanımak, risk taşıyan alanları önceden tespitetmek ve zararların azaltılabilmesi için gerekli önlemleri almak olmakdır. Kaya düşmeleri, diğer afet türlerine göre daha küçük ölçektekibölgesel alanları etkilemekte ancak meydana geldiği yer açısından yıkıcı sonuçlar oluşturmaktadır. Ancak maalesef ülkemizde, yerleşimve konut alanlarının yer seçiminde afet açısından kapsamlı bir inceleme ve alt yapı çalışmalarının yapılmadığı görülmektedir. Buçalışmada, Coğrafi Bilgi Sistemleri, Conefall ve Google Earth programları kullanılarak, Isparta İli Eğirdir İlçe merkezi için kayadüşmesi duyarlılık haritalarının hazırlanması amaçlanmıştır. Çalışma alanına ait 1/25000 ölçekli topografik haritalarınsayısallaştırılması ile elde edilen 5x5 metre çözünürlüğe sahip sayısal yükseklik modeli haritası ile kaya düşmesi için potansiyelolabilecek kaynak alanlar belirlenmiş ve Conefall programı ile yüksek-orta ve düşük duyarlılığa sahip alanlar haritalandırılmıştır. Buharitalar gerekli format değişikliğinin ardından Google Earth programına aktarılmış; söz konusu alanda yüksek-orta ve düşük duyarlılıkbölgesi içerisinde kalan binaların olduğu; Isparta’ yı Eğirdir ve Konya’ ya bağlayan D-350 karayolunun bazı kesimlerinin de yineyüksek-orta ve düşük derece duyarlılık bölgesinde kaldığı görülmüştür. Yapılan arazi gözlemleri ile yüksek ve orta derecede duyarlıalanlarda daha önceden düşen kaya blokları gözlemlenmiş, genel kayaç yapısının ise süreksizlik düzlemlerine sahip kireçtaşıbloklarından oluştuğu tespit edilmiştir. Bu bölgelerde meydana gelebilecek kaya düşmesi durumunda olası can ve mal kaybının önünegeçilebilmesi ancak gerekli tedbirlerin alınması ile mümkün olabilecektir. Bölgedeki yerel yönetim ve birimlerin söz konusu alan ileilgili olarak gerekli önlemleri almalarının son derece önemli olduğu düşünülmektedir.

Mapping of Rockfall Susceptibility Areas for Eğirdir District (Isparta)

Natural disasters are very common in Turkey, due to its geographic location and atmospheric condition. These natural disasters cause a lot of life and property loss every year. However, it is not possible to predict many of these natural disasters. In order to prevent loss of life and property should be done first, to recognize these natural phenomena well, to identify the risk areas in advance and to take necessary measures to reduce the damage should be. Rock falls affect more regional areas than other types of disasters, but they have devastating consequences for the place where they occur. Unfortunately, in our country, it is observed that a comprehensive investigation and infrastructure works have not been done in terms of disaster in the location of residential areas and housing zones. In this study, it is aimed to prepare rockfall susceptibility maps for Eğirdir district of Isparta province by using Geographic Information Systems, Conefall and Google Earth programs. With a resolution of 5x5 meter digital elevation model map obtained by digitization of the 1/25000 topographic maps of the study area, potential areas for potential rock fall were determined and with the help of Conefall program, high medium and low susceptibility area were mapped. These maps were transferred to Google Earth after the format changes, and some buildings and the some part of the D-350 highway; connecting Isparta to Eğirdir and Konya have been seen in the high and medium susceptibility zone. In high and medium susceptibility areas, rock blocks which had been fallen earlier were observed and it was determined that the general rock structure consists of limestone blocks with discontinuity surface. It is possible to prevent possible loss of life and property in case of rock fall in these regions, but it will be possible to take necessary measures. It is considered that it is important for the local authorities and the units in the region to take necessary measures regarding the area.

___

  • Aksoy, H., & Ercanoğlu, M. (2006). Determination of the rockfall source in an urban settlement area by using a rule-based fuzzy evaluation. Natural Hazards and Earth System Sciences, 941-954.
  • Baillifard, F., Jaboyedoff, M., Rouiller, J. D., Couture, R., Locat, J., Robichaud, G., & Gamel, G. (2004). Towards a GIS-based hazard assessment along the Quebec City Promontory,Quebec,Canada. W. Lacerda, M. Ehrlich, A. Fontoura, & A. Sayao içinde, Landslide Evaluation and Stabilization (s. 207-213). Canada.
  • Capons, R., Vilaplana, J., & Linares, R. (2009). Rockfall travel distance analysis by using empirical models (Sola d'Andorra la Vella, Central Pyrenees). Natural Hazards Earth System Sciences, 2107-2118.
  • Dağıstanlıoğlu, C. (2012). Eğirdir Katı Atık Deponi Alanının Yer Seçimi Kriterlerinin Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) İle Belirlenmesi. İzmir: Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
  • Dorren, L., & Seıjmonsbergen, A. (2003). Comparisonof three GIS-based models for predicting rockfall runout zones at a regional scale. Geomorphology, 49-64.
  • Dussauge-Peisser, C., Helmstetter, A., Grasso, J. R., Hantz, D., Desvarreux, P., Jeannin, M., & Giraud, A. (2002). Probabilistic approach to rock fall hazard assessment: potential of historical data analysis. Natural Hazards and Earth System Sciences, 15-26.
  • Evans, S., & Hungr, O. (1993). The assessment of rockfall hazard at the base of talus slopes. Canadian Geotechnical Journal, 620-636.
  • Heim, A. (1932). Bergsturz und Menschenleben, Fretz and Wasmuth Verlag. Zurich.
  • Jaboyedoff, M., & Labiouse, V. (2011). Technical Note: Preliminary estimation of rockfall runout zones. Natural Hazards and Earth System Sciences, 819-828.
  • Larcher, V., Simoni, S., Pasquazzo, R., Strada, C., & Zampedri, G. (2012). WP6 Guidelines Rockfall and Forecast Systems. Paramount.
  • Leroi, E., Bonnard, C., Fell, R., & Innes Mc, R. (2005). Risk assessment and management. O. Hungr, R. Fell, R. Couture, & E. Eberhardt içinde, Landslide Risk Management (s. 159-198). CRC Press.
  • Loye, A., Jaboyedoff, M., & Pedrazzini, A. (2009). Identification of potential rockfall source areas at a regional scale using DEM-based geomorphometric analysis. Natural Hazards and Earth System Sciences, 1643-1653.
  • Şahin, C., & Sipahioğlu, Ş. (2009). Doğal Afetler ve Türkiye. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
  • T.C. Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı. (2015). Bütünleşik Tehlike Haritalarının Hazırlanması Heyelan-Kaya Düşmesi Temel Kılavuz. Ankara: AFAD.
  • Toppe, R. (1987). Terrain models: A tool for natural hazard mapping. International Association of Hydrological Sciences, Wallingford, UK, 629-638.
  • Troisi, C., Berger, F., & Dorren, L. (2008). Protection de la viabilite alpine. PROVIALP project report.
  • Uysal, K. (2011). Eğirdir-Burdur Gölleri Çevrelerindeki Pliyo-Kuvaterner Çökellerinin Stratigrafik, Sedimantolojik ve Bazı Tektonik Özellikleri. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
  • Wieczorek, G., Morrissey, M., lovine, G., & Godt, J. (1999). Rockfall potential in the Yosemite Valley, California. California: USGS Open file.
Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2013
  • Yayıncı: Osman Sağdıç