Alışveriş Merkezlerinde Ortak Kullanımlı Yemek AlanlarınınTasarım Kriterleri

Alışveriş, insanlar arasında iletişimi sağlayan en eski sosyal eylemlerden biri olmakla beraber, tarih boyunca içinde bulunduğucoğrafyaya göre farklılıklar göstermiştir. Toplumların kültürel yapısı, yaşam koşulları, yönetim şekilleri alışveriş mekȃnlarınınoluşumunu ve birbirleriyle olan ilişkilerini etkilemiştir. Avrupa şehirlerinin büyük çoğunluğunda 20. yüzyılın ikinci yarısından sonradünya savaşlarının ardından strüktürel ve kültürel yeni bir yapılanma başlamıştır. Yaşam standartlarının yükselmeye başlaması,motorlu araçların yaygınlaşması, kadınların iş hayatında daha aktif yer almaya başlaması, rekabetin artması, bireysel girişimciliğinönem kazanması bu yapılanmaların itici güçleri olmaya başlamıştır. Aynı zamanda moda gibi kavramların önem kazanması, bireyselkimlik toplu iletişim araçları ile farklı bir etkileşim içersine girerek bireysel kimliğin tüketim ürünleri ile tariflenmesi öne çıkmıştır.Bu dönüşüm birçok bilimsel çalışmaları, araştırmaları ve deneyleri beraberinde getirmektedir. Şehirlerin ekonomik gelişminde vetüketim imkȃnlarının kolaylaşmasında önemli bir yere sahip olan ve önemli ekonomik yatırımlar gerektiren alışveriş merkezlerikentsel strüktürü, alt ve üst yapıyı etkileyen yapılar olmaktadır. Alışveriş merkezleri toplumsal hayatta farklı bir sosyalleşme ortamıyaratmaktadır. Günümüz teknolojisi ile bu yapıların iç mekȃnlarını entegre etmek ve kullanıcılara yeni deneyimler kazandırmak vefarkındalık oluşturmak gerekmektedir. Çalışma kapsamında tarihsel süreç içinde alışveriş eylemindeki değişim ve gelişimlerinalışveriş mekȃnları üzerindeki etkisi genel olarak incelenmiştir. Bu çalışmanın amacı, alışveriş merkezlerinde ortak kullanımlı yemekalanları tasarım ve düzenlemelerinin tüketici üzerindeki etkisini iç mimari açıdan tasarım kriterlerine yönelik vitrin/cephe, logo,aydınlatma tasarımı, malzeme seçimi, mobilya tasarımı/kullanımı başlıkları altında incelemektir. Araştırma kapsamında bilgi toplama,nitel analiz yöntemi kullanılmıştır. Bu bağlamda ortak yemek alan düzenlemelerinin tüketici eğilimlerini nasıl etkilediğiniincelemekle beraber insan eğilimlerinin malzeme, tasarım ve düzenleme ile nasıl bütünleştiğine dikkat çekmek hedeflenmektedir.

Design Criterias Of Food Court In Malls

Although shopping is one of the oldest social actionsthat provide communication between people, it has varied according to thegeography it is in throughout history. The cultural structure of the societies, living conditions and forms of management haveinfluenced the formation of the shopping places and their relations with each other. 20th century With the second half, a structural andcultural restructuring started in European cities after the world wars. The driving forces of these organizations have started to increasein living standards, the widespread of motor vehicles, the more active women take part in business life, the increase in competition,and the individual entrepreneurship gain importance. At the same time, concepts such as fashion gained importance and the definitionof individual identity with consumer products under the influence of mass media became prominent. This transformation brings withit many scientific studies, researches and experiments. Shopping centers are structures that affect the urban structure, infrastructureand superstructure that require large economic investments. It creates a different socialization environment in social life. With today'stechnology, it is necessary to integrate the interiors of these structures and to provide new experiences and awareness to users. Withinthe scope of the study, the effects of changes and developments in the shopping action on the shopping places in the historical processhave been generally examined. The aim of this study is to examine the effects of the design and arrangements of common use diningareas in the shopping malls on the consumer under the headings of showcase / facade, logo, lighting design, material selection,furniture design / use for design criteria. In the research, information gathering and qualitative analysis method were used. In thiscontext, while examining how common dining arrangements affect consumer trends, it is aimed to draw attention to how humantrends integrate with material, design and regulation.

___

  • Arslan, F.M., (2004). Mağazacılıkta Atmosfer, İstanbul, Derin Yayınları
  • Aytıs, S. (2008). Günümüz Alışveriş Merkezleri: Dün, Bugün, Yarın Tasarım/Uygulama Esasları, Arkitekt, Mart-Nisan, Sayı: 516, İstanbul, Şafak Gazetecilik ve Matbaacılık.
  • Beddington, N., 1991. Shopping Centres: Retail Development, Design and Management, Oxford: Butterworth Architecture.
  • Bocock, R., (1947). Tüketim, Ankara, Dost Kitabevi Yayınları
  • Bulut, B., Doğan,C., Şahin,F. ve Genç, N., 2003. Engelli Tüketicinin Hakları, Tüketiciler Derneği.
  • Cochrane, W W. ve Bell, C.S., 1956. The Economics of Consumption, MCGraw- Hill Book Company, New York.
  • Coleman, P., (2006). Shopping Environments: Evolution, Planning and Design, Architectural Press, London.
  • Durukan A., (2015). Alışveriş mekȃnı tasarımında insan odaklı yaklaşım: ‘deneyimsel alışveriş mekânları’. 1. Ulusal İç Mimari Tasarım Sempozyumu, (s.454-459). Trabzon, Türkiye.
  • Durukan A.,( 2018). Gelişim sürecinde alışveriş mekanları ve günümüzün deneyimsel alışveriş mekanı anlayışı. Turansam: Uluslararası Bilimsel Hakemli Dergisi, vol.10, pp.740- 747, 2018.
  • Göka, Ş., (2001). İnsan ve Mekȃn, İstanbul: Pınar Yayınları Gruen, V. ve Smith, L., (1960). Shopping Towns USA, New York: Reinhold Coorparation
  • Kaplanseren, E., (2020, 14 Şubat). Bu teknolojiler alışveriş alışkanlıklarını değitirecek. Milliyet Gazetesi. Erişim adresi https://www.milliyet.com.tr/teknoloji/bu-teknolojileralisveris-aliskanliklarini-degistirecek-6144928
  • Özen, A. (2006). Mimari Sanal Gerçeklik Ortamlarında Algı Psikolojisi, Bilgi Teknolojileri Kongresi IV. Akademik Bilişim, Denizli.
  • Pekpostalcı, A. (2015a). Alışveriş Mekȃnlarının Tasarımında Deneysel Pazarlama Metodu ve Örnekler Üzerinden Analizi (Doktora tezi). Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İç Mimarlık Ana Bilim Dalı, İstanbul.
  • Pekpostalcı A., (2015b). Deneyimsel pazarlama metodu ve bu metodun alışveriş mekânları tasarımında kullanımı. 4. Ulusal İç Mimarlık Sempozyumu, (s.143-160). İstanbul, Türkiye.
  • Satıcı, Ö. (2000). Tüketici Davranışlarını Etkileyen Faktörler, doi: 10.13140/RG.2.1.3974.2804
  • Tokol, T. (1996). Alışveriş Merkezleri, Çevre ve Mekȃn İlişkisi (Yüksek lisans tezi). T.C. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İç Mimarlık Ana Bilim Dalı, İstanbul.
  • ULI, (1999). Urban Land Institute Shopping Center Development Handbook, Washington, D.C.
  • URL 1. http:www.lebonmarche.com/decouvrir/historie.html, (Erişim Tarihi: Mart, 2020).