MAHALLÎ FIKRA TİPLERİMİZDEN YOLYEMEZ NAZMİ

Fıkralar, Türk milletinin mizah anlayışını yansıtan toplum ve insan ilişkilerini ortaya koyan anlatılardır. Ait olduğu toplumun espri anlayışı, töresi, düşünce şekli, yaşam tarzı ve eksik noktaları hakkında bilgi verir. Sözlü halk kültürü açısından zengin bir yapıya sahip olan Elazığ ve çevresi, fıkralar konusunda önemli bir yere sahiptir. Mahallî fıkra tipi olarak değerlendirebileceğimiz şahısların sayısı da azımsanmayacak kadar çoktur. Çalışmamıza konu olan Yolyemez Nazmi de renkli kişiliğiyle, kendine has kılık kıyafetiyle, başından geçen sıradan olaylara vermiş olduğu ilginç tepkilerle mahallî bir tip olarak karşımıza çıkmaktadır. Makalemizde, Yolyemez Nazmi’nin Elazığ’da derlediğimiz on dokuz fıkrasına ve özelliklerine yer verdik.

A LOCAL JOKE CHARACTER: YOLYEMEZ NAZMİ

ABSTRACT Jokes are narratives that reflect sense of humour of Turkish nation and society and human relations. It gives information about the sense of humour, customs, way of thinking, lifestyle and missing points belongs to the nation. Elazığ and its district which has a rich structure in terms of verbal folk culture has an important role about the jokes. There are many number of persons accept as local joke types. The person who is the subject of this study, Yolyemez Nazmi is a local joke character with colored personality, own unique dress and his interesting responses that he gives to ordinary events. In this article, we have adverted nineteen jokes of Yolyemez Nazmi collected from Elazığ province and his characteristics.

___

  • ALPTEKİN, Ali Berat,(1996), “Harput’lu Fıkra Tipi; Daldiklinin Osman Ağa”, Erciyes, 19 (218), Şubat, 29-32.
  • ARTUN, Erman, (2011), “Çukurova Halk Kültüründe Yerel Fıkra Tipi: Abdal Fıkraları”,
  • Folklor/Edebiyat, Cilt:17,Sayı:67, 2011/3, s.9-28.
  • BORATAV, Pertev Naili,(1996), Nasrettin Hoca Çeşitlenmelerinde Türlü Etkenler
  • Üzerine, Nasrettin Hoca, Ankara. ÇAKMAK, Yücel, (2011), Elazığ’dan Esintiler, Elazığ.
  • FIRAT TV,( 2008), Yolyemez Dayı Belgeseli, Elazığ.
  • KANAL E, (2007), Haber Ayrıntı, Elazığ.
  • SAKAOĞLU, Saim,(1988), “Ağınlı Fıkra Tipi İbik Dayı (Hayatı – Fıkra Tipleri İçindeki Yeri – Fıkraları)”, Türk Kültür Araştırmaları, XXVI (2), Ankara, 57- 68.
  • SAKAOĞLU, Saim, (1992), Türk Fıkraları ve Nasrettin Hoca, Konya.
  • ŞENOCAK, Ebru, (2007), İronik Yaşamda Sonsuza Yürüyen Kahraman Nasrettin Hoca, Konya.
  • ŞİMŞEK, Esma, (2006), “Türk Fıkra Tipleri Arasında Baskilli Fıkra Tipinin Yeri”, Mitten
  • Meddaha Türk Halk Anlatıları Uluslar Arası Sempozyum Bildirileri, Gazi Üniversitesi THBMER Yayını, Ankara, s.256-279. YARDIMCI, Mehmet, (1992), Türk Halk Edebiyatında Anlatmaya Dayalı Türler ve Halk Bilimi, İzmir.
  • YILDIRIM, Dursun,(1999), Türk Edebiyatında Bektaşi Fıkraları, Ankara.