MİLLİ MÜCADELE DÖNEMİNDE MUHİTTİN BAHA PARS

Öz Muhittin Baha Pars, yakın dönemde Bursa'nın sosyal ve siyasal yaşamında etkili olmuş aydınlardan biridir. Milli Mücadele'de Bursa'da oluşturulan milli direnişin mimarlarından olan Muhittin Baha Bey, Bursa Redd-i İlhak ve Bursa Müdafaa-i Hukuk Cemiyetlerinin kurucuları arasında yer almıştır. Muhittin Baha Bey'in yayımladığı Millet Yolu ve Bursa Mecmuası, Bursa halkının işgallere karşı bilinçlenmesinde ve Kuvay-i Milliye'ye desteğine önemli katkılar sunmuştur. Muhittin Baha Bey, Bursa milletvekili olarak Birinci TBMM'ye girmiş ve Milli Mücadele'yi yürüten meclisin en aktif vekillerinden olmuştur. Mecliste Mustafa Kemal Paşa yanlısı tutumuyla dikkat çeken Muhittin Baha Bey, 1. Grup'ta yer almış ve grubun aldığı kritik kararlarda söz sahibi olmuştur. Başkomutanlık ve İstiklal Mahkemeleri gibi önemli kanunların çıkarılmasında ciddi hizmetleri olmuştur. Milli Mücadele'de ortaya koyduğu vatansever tutumu ve fedakar çalışmalarıyla dikkat çeken Muhittin Baha Bey, büyük zaferin kazanılmasında pay sahibi olmuştur.

Muhittin Baha Pars is one of the intellectuals recently been influential in social and political life of Bursa. Muhittin Baha Bey who was one of the architects of the national resistance created in Bursa during National Struggle, also was among the founders of the Bursa Refusal of Annex and Bursa Defense Law Society . Muhittin Baha Bey were offered a significant contribution in the awareness of the people against the occupation and to support the Nationalists by publishing the Road of Nation and the Journal of Bursa. Muhittin Baha Bey, entered Parliament as the first deputy of Bursa and became one of the most active deputies of the Parliament which executing the national strugle. Muhittin Baha bey known as supporter of Mustafa Kamal, has taken place in 1st Group and was closely involved

___

  • Başbakanlık Osmanlı Arşivleri (BOA), Dahiliye Nezareti Emniyet-i Umumiye Müdüriyeti Evrak Odası (DH.EUM.VRK), 25/49. RESMİ YAYINLAR TBMM Albümü 1920-2010, (Editör: Sema Yıldırım, Behçet Kemal Zeynel), 1.Cilt, TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Yayınları, Ankara 2010. Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Zabıt Ceridesi (ZC). Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Gizli Celse Zabıtları (GCZ). Akkılıç, Yılmaz; Kurtuluş Savaşı'nda Bursa, Birinci Kitap, Mondros'tan İşgale, Nilüfer Akkılıç Kütüphanesi Yayınları, Bursa 2008. Aybars, Ergün; İstiklal Mahkemeleri (1920-1927), Cilt I-II, Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları, İzmir 1988. Demirel, Ahmet; Birinci Mecliste Muhalefet, İletişim Yayınları, 2. baskı, İstanbul 1995. Eğilmez, Mümtaz Şükrü; Milli Mücadele'de Bursa, İstanbul Tarih Yayınları, İstanbul 1980, s.189. Göldaş, İsmail; Milli Kurtuluş Savaşında Öğretmenler, Öğretmen Dünyası Yayınları, İstanbul 1981. Karaer, İbrahim; Türk Ocakları, Türk Yurdu Neşriyatı, Ankara 1992. Öztürk, Yücel; Bursa Basın Tarihi, Ekin Yayınevi, Bursa 2012. Sakallı, Bayram; Milli Mücadele'nin Sosyal Tarihi, İz Yayıncılık, İstanbul 1997. Tansel, Selahattin; Mondros'tan Mudanya'ya Kadar, Cilt 3, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul 1991. Tevetoğlu, Fethi; Milli Mücadele Yıllarındaki Kuruluşlar, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1998. Tunçay, Mete; Türkiye'de Sol Akımlar (1908-1925), 3. Basım, Bilgi Yayınevi, Ankara 1978. Yüceer, Saime; Bursa'nın İşgal ve Kurtuluş Süreci, Uludağ Üniversitesi Basımevi, Bursa 2001. MAKALELER Akkılıç, Yılmaz; Yakın Geçmişten Üç Kardeşin Portresi Mehmet Baha, Hakkı Baha, Muhittin Baha, Bursa Defteri, Sayı 2, Haziran 1999. "Nurettin Paşa Muhittin Baha'ya karşı kazalarda ekseriyet aldı", Cumhuriyet,Şubat 1925. GAZETELER Bursa Mecmuası Cumhuriyet Hakimiyet-i Milliye. Millet Yolu 3 İNTERNET KAYNAKLARI http://www.bursabarosu.org.tr/sayfalar.php?sayfa=12